Filippin: Versiyalar orasidagi farq
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
k clean up, replaced: km2 → km² using AWB |
CoderSIBot (munozara | hissa) Qatorga koʻchirish toʻgʻrilandi |
||
Qator 33:
== Adabiyoti ==
F. xalklari va elatlari adabiyoti tagal va b. mahalliy tillarda, shuningdek, ispan va ingliz tillarida rivojlanib kelmoqda. F. xalq ogʻzaki ijodiyoti va, ayniqsa, qaxramonlik dostonlarida malayya va indonezyava adabiy anʼanalarining taʼsiri seziladi. 16—19-a.lardagi Ispaniya hukmronligi davrida ispan tilida diniynasihat ruhidagi adabiyot vujudga keldi. Zamonaviy tagal adabiyoti ning asoschisi F. Baltasar (taxallusi Balagtas)ning "Florante va Laura" dostoni (1838) mashhur. 1856 y. M. de Kastroning tagal tilida bosilib chiqqan birinchi romani "Urban va Felisa" (1863)dan keyin 20-a.ning 1yarmida V. ErnandesPenya, L.K. Santos romanlari, X. Korasan de Xesus, A.V. Ernandes sheʼrlari, A. V. Ernandes, D. Rosario, F. Galauran hikoyalari paydo boʻldi. 2-jahon urushidan keyin sheʼriyat va hikoya navislik yanada rivoj topdi. A.V. Ernandesning "Shayton yigʻi", "Vahshiy qushlar", F. Galauranning "Bir qisim guruch", N. Karavananing "Kizil uydagi farishta" romanlari ijtimoiy va maishiy mavzularga bagashlandi.
Ispan tilidagi adabiyot rivojida X. Risal romanlari ("Menga tegishma", "Flibustyerlar") katta ahamiyatga ega boʻldi. 20-a.ning 1yarmida S. Apostol, F. Gerrero, K.M.Rekto va b.larning vatanparvarlik sheʼriyati mashhur boʻldi. Xuddi shu davrda X.G. Vilya, M.E. Argilya, N.V.M. Gonsales, K. Bulosan kabilar ingliz tilida novella va sheʼrlar yaratishdi. 2jaxrn urushidan keyingi davrda E. Okampo, N. Xoakin, E. L. Tyempo va b. adiblar yetishib chikdi.
Qator 50 ⟶ 48:
Qadimdan davom etib kelayotgan va ashula, raqslar bilan oʻtadigan taomil, rasmrusumlar va ularda gavdalantiriladigan mehnat jarayonlari, toʻy udumlari teatr sanʼati uchun manba boʻlgan. F. professional teatri xitoy, hind, indonez, keyinroq ispan va amerika madaniyati taʼsirida shakllandi. 19-a. oʻrtalarida Manilada havaskorlik teatrlari: Eskosur truppasi (1848) va Lopes Aris truppasi (1852) vujudga kelib, ularda ispan tilidagi sevgi pyesalari (sarsuelalar) sahnalashtirildi. 1914 y. Manilada ingliz tilidagi "Litl tietr" tashkil topdi. Uning aktyorlari ham, tomoshabinlari ham asosan, Manila un-tining talaba va muallimlari edi. F. mustaqillikka erishgach, tagal tilidagi dramaturgiya va teatr rivojlana boshladi. "Barangay teatr gildiyasi" (1939), F. aktyorlar lab. (1959), Meralko teatri, Raj Soliman teatri va b. yarim professional jamoalari milliy sanʼat (moromoro, sarsuela va b.) anʼanalarini jahon teatrining eng yaxshi namunalari yutuqlari bilan birga qoʻshishga intiladi. 1972 y. Manilada koʻchma bolalar teatri tashkil etildi.
== Kinosi ==
1919 y. rejissyor va aktyor X. Nepomuseno milliy kino firma tashkil etganidan soʻng kinofilmlar doimiy ishlab chiqarila boshladi. Tagal tilida "Qishloqi qiz" nomli dastlabki badiiy film yaratildi. "Uch maqtanchoq" (1926) ovozeiz filmlar orasida eng yaxshisi buldi. 1932 y. dastlabki ovozli filmlar ("Qallob", rej. J. P. Musser; "Oltin xanjar", rej. X. Nepomuseno) chikarildi. 30-y.lardagi eng yirik kino birlashmalari — "Sampagita" va "LVN" chiqargan filmlarda milliy tarix va mifologiya syujetlaridan foydalanildi. shuningdek, "Yirtilgan bayroq", "Zulmat va nur" komediyalari ham yaratildi. 1946 y. tashkil etilgan "Premyer prodakshn" studiyasi koʻngilochar ruxdagi filmlar bilan bir qatorda togʻli qabilalar hayotini tasvirlovchi filmlarni ham suratga oldi. 50—60-y.larda "Xarana", "Dunyoning oxirigacha" (ikkalasining rej. J. de Leon), "Parij romanei", "Badayo" (ikkalasining rej. L.V. Avelyana) ekranga chiqarildi. 20-a. oxirlarida yaratilgan "Qaqroq yerni sugʻor" (rej. O. Buenaventura), "Narkotik chayqovchilarini oʻldiringlar" (rej. J. Estrada) filmlari dolzarb zamonaviy mavzularga bagʻishlangan. 1960-y.larning oʻrtalaridan Manila kinofestivali utkazib kelinadi.
<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn oxiri -->
| |||