Baroqxon madrasasi: Versiyalar orasidagi farq

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
Olaf Studt (munozara | hissa)
Olaf Studt (munozara | hissa)
+ 61 × [[]]; +Turkum:Toshkent; -{{no iwiki}}
Qator 1:
[[Fayl:Stamps of Uzbekistan, 2007-08.jpg|220px|right]]
'''Baroqxon madrasasi''' - Toshkentda[[Toshkent]]da [[qurilish|qurilgan]] [[Madrasa]] ([[1531]]/[[1532|32]][[XVI asr|16-a.]] 2-yarmi). [[Hovli]] atrofida hujralar[[hujra]]lar va ichki tarafida [[peshtoq]] boʻlib, madrasaning gʻarbiy[[gʻarb]]iy qismi birmuncha oldinga chiqqan. Poydevori[[Poydevor]]i toshdan, qalin devorlari[[devor]]lari turli hajmdagi[[hajm]]dagi pishiq gʻishtdan[[gʻisht]]dan ishlangan. Baʼzi joylari sinchli[[sinch]]li. B. m. oʻrnida dastlab 2 (katta va kichik) [[maqbara]] boʻlgan. Kichik maqbarada [[Baroqxon]] qabri[[qabr]]i bor. Uning toʻrt tomonidagi eshiklaridan uchtasi keyinroq berkitib tashlangan (qolgan eshikdan [[zina]] bilan tomga chiqilgan). 1904 y.da masjidga[[masjid]]ga aylantirilgan katta maqbarada Toshkent hokimi[[hokim]]i [[Suyunchxoʻjaxon|Suyunchxoʻja]] qabri[[qabr]]i joylashgan. Baroqxon ikki maqbarani oʻz ichiga olgan Madrasa qurdirgan. Madrasaning [[sharq]] tomonidagi ulkan peshtoqqa[[peshtoq]]qa rang-barang sirkor gʻishtchalardan namoyon terilgan. U [[handasa|handasiy]] va [[girih]] naqshlar[[naqsh]]lar bilan hoshiyalangan. Peshtoqning yuqori qismi saqlanmagan. Asosiy peshtoqning orqa tomonida yana peshtoq va besh qirrali [[ravoq]] bor. Gʻarb tomondagi ichki peshtoq koʻk gumbazning[[gumbaz]]ning tarkibiy qismi boʻlgan. B. m.ning [[toʻrtburchak|toʻrt burchagidaburchagi]]da choʻziq xona ([[qorixona]])lar boʻlgan. [[Bino]] shakli va bezaklari[[bezak]]lari oʻz holicha qolgan. Uning 22 m li gumbazi koʻk sirkor gʻishtchalar bilan [[pardozlash|pardozlangan]] (gumbaz 1868 y.gi [[zilzila]] paytida qulab tushgan). Gumbaz ostidagi 4,5 m li poygumbazga[[poygumbaz]]ga turli rangdagi[[rang]]dagi sirkor gʻishtchalardan handasiy va girih naqshlar terib yaratilgan, [[Qurʼon]] suralari[[sura]]lari bitilgan. Maqbara ichki qismidagi bezaklar keyinchalik koʻchib tushgan. Ichki devorning tepa qismida ganchdan[[ganch]]dan ishlangan naqshlar boʻlib, ularga [[oltin suvi]] yugurtirilgan, pastki qismida olti burchakli sopollardan[[sopol]]lardan terilgan keng izora bor (ular yashil sirkor, zarhalli[[zarhal]]li gʻishtchalar bilan ajratilgan). 20-a. boshlaridagi taʼmir vaqtida qad. bezaklarning qoldigʻi koʻchirib tashlanib, oq ganch bilan suvalgan. B. m. naqshlarining [[goʻzallik|goʻzalligi]], qurilish uslubi[[uslub]]i jihatidan Samarqandning[[Samarqand]]ning eng yaxshi [[meʼmorlik|meʼmoriy]] yodgorliklari[[yodgorlik]]lari ([[XV asr|15-a.]] ikkinchi yarmidagi Oq saroy va Ishratxona)ga yaqinlashadi. 1946, 1949, 1951, 1967 y.larda taʼmir ishlari olib borilgan. B. m.da [[Oʻzbekiston musulmonlari idorasi|Oʻzbekiston Musulmonlari idorasi]] joylashgan.
 
== Adabiyotlar ==
* [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
{{stub}} {{no iwiki}} <!-- Bot tomonidan yaratildi -->
 
{{OʻzME}}
[[Turkum:Oʻzbekiston madrasalari]]
[[Turkum:Oʻzbekiston meʼmoriy yodgorliklari]]
[[Turkum:Toshkent]]