Aksiya: Versiyalar orasidagi farq

'''Aksiya''' (frans. action — farmoyish; ruxsatnoma, faoliyat) — aksiyador jami-yat chiqargan qimmatbaho qog‘oz. O‘z egasi-ning aksiyadorlar jamiyati kapi-talida hissasi borligini va shunga muvofiq, topilgan foydaning bir qismini divi-dend shaklida olishini, uni boshqarishda ishtirok etish huquqini tasdiqlaydi. A. qimmatli qog‘ozlarning keng tarqalgan qismi, hissabay qog‘ozlar turkumiga kiradi. A. chiqargan jamiyat emmitent, uni sotib olganlar esainvestorlar deb ataladi. A. dastlab emmitent tomoni-dan birlamchi bozorda sotiladi, so‘ngra u ikki-lamchi bozorda (fond bozorida) qaytadan oldi-sotdi etiladi. A. bevosi-ta emmitent yoki vositachilar tomonidan sotiladi. O‘zbekistonda A. aholiga xu-susyiylashtirish investitsiya fondlari (XIF) va ularga qarashli maxsus maga-zinlarda sotiladi. O‘zbekistonda 1997 y. 5 ta investitsiya fondi ishladi.A. davlat korxonalari aksiyador ja-miyatlarga aylantirilgan chog‘da va yangi-dan aksiyadorlar jamiyatlari tuzilgan paytda chiqariladi. O‘zbekistondagi A. davlat mulkini aksiyadorlash jarayo-nida 1989 y.dan boshlab chiqarilgan. A. egasining nomi yozilgan va taqdim etgan kishiga tegishli A.ga bo‘linadi. O‘zbekistonda aholi orasida birinchi turdagi A. tarqalgan. A. oddiy va im-tiyozli turlarga bo‘linadi. Oddiy A. dividend miqdori kafolatlanmagan, le-kinlekin aksiyadorlar majlisida ovoz berish huquqini ta’minlovchi A.; imtiyozli A. dividend oddindanoldindan belgilangan, lekin ovoz berish hukuqinihuquqini ta’minlamaydigan A. egasining o‘zida yoki depozitariy-lardadepozitariylarda saqlanadi. Mac, 1995 y.da "Vaqt" milliy depozitariysida 2040 aksiya-dorlikaksiyadorlik jamiyatlarining umumiy nomi-nalnominal miqdori 4 mlrd. so‘mlik aksiyalari saqlandi. <ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref>