Amazon daryosi: Versiyalar orasidagi farq

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
Cekli829 (munozara | hissa)
k imlo, replaced: taxm. → taxminan (2) using AWB
Qator 30:
 
<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn boshi -->
'''Amazonka''' — Jan. Amerikadagi daryo, sersuvligi va havzasi maydoni-ning kattaligi jihatidan dunyoda bi-rinchi o‘rinda, uzunligi jihatidan (6,4 ming km, Ukayali irmog‘i bilan taxminan 7 ming km) Nil daryosidan keyin ikkinchi o‘rinda turadi. A. 7180 ming km² maydon-dan suv yig‘adi. Asosiy irmog‘i — Mara-non. Sharqiy Kordilera tog‘ tizmasini kesib o‘tgandan keyin Amazonka payette-kisligiga chiqadi va Ukayali daryosi bilan qo‘shilib A.ni hosil qiladi. A.ga taxm.taxminan 500 irmoq quyiladi, ko‘pchiligi yirik daryo hisoblanadi. O‘ng tomondan Ukayali, Jurua, Madeyra, Tapajos, Shingu, chap-dan — Isa, Yapura, Riu-Negru daryolari qo‘shilib kengaya boradi, o‘rta oqimida 5&nbsp;km, dengizga quyilish oldida 80–150&nbsp;km gacha kengayadi. A.ning chuqurligi o‘rta oqimida taxm.taxminan 70 m, quyilish joy-ida 15–45 m. Dare doim sersuv, may — iyunda toshadi. A. yil davomida o‘z havzasidan 1 mlrd. t loyka oqizib kela-di. O‘rtacha suv sarfi 220 ming m³/sek. Aling irmoqlarida yirik viktoriya-re-giya o‘simligi o‘sadi, suv hayvonlaridan lamantinlar, delfinlar, suv cho‘chqalari yashaydi. 2000 baliq turi bor. A. kemalar qatnay oladigan qismining uz. 4300&nbsp;km. Manaus sh.gacha (okeandan 1690&nbsp;km) yirik okean kemalari qatnaydi. Asosiy port-lari: Ikitos, Manaus, Obidus, Santa-rel, Belen.<ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref>
<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn oxiri -->
 
Qator 42:
{{OʻzME}}
 
[[Turkum:Daryolar]]
 
{{geo-stub}}
 
{{geo-stub}}
[[Turkum:Daryolar]]