Ammiak: Versiyalar orasidagi farq

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
k qisqartmalarni toʻliqlash, replaced: t-ra → temperatura (3) using AWB
Qator 1:
'''Ammiak''' — azotning vodorod bilan hosil qilgan eng oddiy birikmasi; o‘tkir hidli, rangsiz, zaharli gaz, kaynash t-rasitemperaturasi 33,35°, suyuklanish t-rasitemperaturasi — 77,7°. 1 l A.ning og‘irligi 0,7713 g , suvda yaxshi eriydi. A.ning suvdagi eritmasi kuchsiz asos. U tabiatda sof holda nihoyatda oz miqdorda uchraydi, azotli organik mod-dalarning parchalanishidan hosil bo‘lib turadi. A. toshko‘mirni quruq haydashda qo‘shimcha mahsulot sifatida olinadi, ammo, asosan, azot bilan vodoroddan sin-tetik usulda hosil qilinadi: N2=3H2 2NH3=22 kkal, reaksiya faollovchi ok-sidlar (A12O3, KjO, CaO, SiO2, goho MgO) yordamida suyuqlantirilgan Fe,O4 dan qaytarish usuli bilan olingan temir (katalizator) ishtirokida, 300—1000 atm bosim va 500—550° t-radatemperaturada olib boriladi. Lab.da ammoniy tuzlari-dan olinadi. Ammoniy tuzlari, mas, (NH4)2SO4, NH4NO3 ishqoriy metall tuzlariga o‘xshaydi, lekin ishqorlar ta’-sir etganida A. ajralib chiqadi. A.ning suvdagi eritmasi novshadil spirtdir. A. asosan nitrat kislota olishga sarfla-nadi. A. ham, ammoniy tuzlari singari q.x.da o‘git sifatida ishlatiladi. Undan sovituvchi vosita sifatida ham foyda-laniladi. A. O‘zbekistonda — Chirchiq, Farg‘ona va Navoiy kimyo k-tlarida sin-tez qilinadi, buning uchun lozim bo‘lgan azot havodan, vodorod esa Buxoro tabiiy gazidan konversiya usuli bilan olinadi.
 
== Adabiyotlar ==
* [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
{{stub}} <!-- Bot tomonidan yaratildi -->
 
{{OʻzME}}
 
 
{{stub}}