Artezian suvlari: Versiyalar orasidagi farq

'''Artezian suvlari''' - bosim ta’sirida bo‘lgan yer osti suvlarining bir turi, suv o‘tkazmaydigan qatlamlar oralig‘ida hosil bo‘ladi, ular ochilganda suv burg‘i quduqlardan fontan shaklida otilib chikddi. A. s. Yevropada birinchi marta Fransiyaning Artua (lot. Artesium) provinsiyasida ochilgani uchun shu nomni olgan. Bunday quduqlar Xitoy va Misrda juda qadimdan ma’lum edi. O‘rta Osiyo-ning sug‘oriladigan zonasi Turon payette-kisligi artezian havzalari tizimiga ki-radi, uning tarkibida Sirdaryo va Amu-daryo guruhlariga bo‘linadigan nisbatan kichik bir qancha havzalar bor. Har bir yirik artezian havzasining turli gori-zontlaridagi suvlar turli xil kimyoviy tarkibga ega: o‘ta minerallashgan xlorid tipli sho‘r suvlardan to kam mineral-lashgan gidrokarbonat tipidagi suvlar-gacha uchraydi. A. s.ning birinchi turdagi suvlari, odatda, havzaning juda chuqur qismlarida joylashgan bo‘ladi, mineral va termal suvlar manbai hisoblanadi; ikkinchisi — yuqori gorizontlarda joy-lashgan bo‘lib, yay-lovlarni suv b-nbilan ta’-minlashda (mas, Qizilqum yaylovlari, Qarshi cho‘l va h. k.), ichimlik suvi olish-da, ekinlarni sug‘orishda foydalaniladi (q. Artezian qudug‘i).

{{stub}} {{no iwiki}} <!-- Bot tomonidan yaratildi -->