Astronomik koordinatalar: Versiyalar orasidagi farq

'''Astronomik Koordinatalar''' — ixtiyoriy yoritqichning [[osmon sferasi]]dagi vaziyatini aniqlash uchun qoʻllaniladigan sistemalar. [[Sfera]] sirtidagi har qanday nuqtaning vaziyati asosiy deb qabul qilingan biror katta aylanada (markazdan oʻtuvchi) yotuvchi yey va unga nisbatan olingan perpendikulyar yey bilan toʻla aniqlanadi. Asosiy aylana tekisligiga markazdan oʻtuvchi perpendikulyar chizilsa, u bilan osmon sferasining Shim. yarim shari kesishgan nuqtani maxsus nuqta sifatida qabul qilib, bu nuqtadan va yoritqichdan yordamchi katta aylana oʻtkazish mumkin (sfera sirtida har qanday 2 ta nuqtadan faqat bitta katta aylana oʻtadi). Yordamchi va asosiy aylanalar kesishgan nuqta bilan yoritqich orasidagi yey aynan perpendikulyar hisoblanadi. Osmon sferasining qaysi aylanasi asosiy deb olinishiga qarab A.k.Astronomik koordinatalar sistemalari 4 turga boʻlinadi (rasmga q.): [[gorizontal]], [[ekliptik]], [[ekvatorial]] koordinatalarning 1-va 2-sistemalari.

ASTRONOMIK KOORDINATA-LAR — ixtiyoriy yoritkichning osmon sferasidagi vaziyatini aniqlash uchun qo‘llaniladigan sistemalar. Sfera sir-tidagi har qanday nuqtaning vaziyati asosiy deb qabul qilingan biror katta aylanada (markazdan o‘tuvchi) yotuvchi yoy va unga nisbatan olingan perpendikulyar yoy bilan to‘la aniqlanadi. Asosiy aylana tekisligiga markazdan o‘tuvchi perpen-dikulyar chizilsa, u bilan osmon sferasi-ning Shim. yarim shari kesishgan nuqtani maxsus nuqta sifatida qabul qilib, bu nuqtadan va yoritqichdan yordamchi katta aylana o‘tkazish ekvotori mumkin (sfera sirtida har qanday 2 ta nuqtadan faqat bitta katta aylana o‘tadi). Yordamchi va asosiy aylanalar kesishgan nuqta bilan yoritqich orasidagi yey aynan perpendi-kulyar hisoblanadi. Osmon sferasining kaysi aylanasi asosiy deb olinishiga qarab A.k.Astronomik koordinatalar sistemalari 4 turga bo‘linadi: gorizontal, ekliptik, ekvatorial koor-dinatalarning 1-va 2-sistemalari.Karomat Mirtojiyeva. <ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref>

{{OʻzMEastro-stub}}