Yangi yulduzlar: Versiyalar orasidagi farq
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
k imlo, replaced: taxm. → taxminan (4) using AWB |
k qisqartmalarni toʻliqlash, replaced: Ya.yu. → {{subst:FULLPAGENAME}} (6), Ya. yu. → {{subst:FULLPAGENAME}} using AWB |
||
Qator 1:
'''Yangi yulduzlar''' — toʻsatdan portlaydigan, portlashi chaqnab ketish va qobigʻini tashlash bilan yuz beradigan hamda ushbu qobigʻi juda katta tezlik (koʻpincha bir necha 100 km/sek dan to 1000 km/sek gacha) bilan kengayadigan yulduzlar. Ayrim hollarda qobiqning kengayishi undan ham katta tezlikda sodir boʻladi. Mas, Burgut turkumidagi yangi yulduz 1918 yilda chaqnab, qobigʻi 1700 km/sek tezlik bilan kengayishi aniklangan. Keyinchalik (1922, 1926 va 1931 yillarda) olingan fotosuratlarda gaz qobigʻi ham kengayib borayotgani kuzatilgan. Oʻsha va boshqa fotosuratlar bilan olib borilgan oʻlchashlar shuni koʻrsatadiki, qobiqning radiusi taxminan yiliga 1" kattalashib borgan. Ushbu yangi yulduzgacha boʻlgan masofa 1200 yorugʻlik yiliga teng chiqqan. Portlagunga qadar uning ravshanligi taxminan +5 boʻlsa, portlagandan keyin uning ravshanligi maksimumga (—8tga) yetgan.
YA.yu.da maksimum ravshanlik (yorqinlik) ka erishish toʻsatdan (atigi bir necha oʻn soatda) yuz bersa, maksimumdan keyingi pasayish juda sekin (bir necha oy, yil va hatto oʻn yillarda) roʻy berib, oʻz holiga uzoq muddatda qaytadi.
Koʻpchilik
Mas, Shim. tojning T si (1866, 1966 yillarda chaqnagan), Kompasning T si (har 20 yilda chaqnab turadi) qayta
Salohiddin Nuritdinov.
|