Kristall panjara: Versiyalar orasidagi farq

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
CoderSIBot (munozara | hissa)
Maqolaga matn qoʻshildi
k qisqartmalarni toʻliqlash, replaced: K. p. → {{subst:FULLPAGENAME}} (3), va b.) → va boshqalar) using AWB
Qator 3:
 
<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn boshi -->
'''Kristall panjara''' - zarralar (atomlar, ionlar, molekulalar) ning uchchala koordinata oʻlchamlari boʻyicha davriy qaytariluvchi geometrik toʻgʻri joylashishini koʻrsatuvchi shakl. Qattiq jism kristallarning muvozanat xrlatiga xosdir. Ideal kristall uchun atomlarning elementar yacheykada joylashishini parallel koʻchirish bilan K. p.{{subst:FULLPAGENAME}} hosil qilinadi. Kristallar simmetriyasiga qarab, elementar yacheykalar kub, toʻgʻri yoki qiyshiq burchakli parallelepiped va kvadrat yoki olti burchakli prizma shaklida boʻladi. Uning qirralari panjara doimiyligi deb ataladi va u atomlar orasidagi masofani belgilaydi.
 
Elementar yacheykalarda atomlarning joylashishiga qarab, K. p.{{subst:FULLPAGENAME}} lar 14 turga boʻlinadi va fransuz kristallografi O. Brave (1811—63) nomi bilan yuritiladi. Atomlar joylashgan tugunlarning shakllariga qarab tomonlari markazlashgan, hajmi markazlashgan va asosi markazlashgan kub panjaralariga boʻlinadi. Shoʻnday panjaralarning tugunlarini hisobga olib, elementar yacheykalarda bittadan (oddiy kimyoviy elementlar) bir nechta yuzlab (kimyoviy birikmalar) va millionlab (yuqori molekulyar birikmalar — oqsillar, viruslar) atomlar joylashadi. K. p.{{subst:FULLPAGENAME}} kristallning fizik xossalari (mexaniq, elektrik, magnit, optik va b.boshqalar) ni va anizotropligini belgilaydi.<ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref>
<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn oxiri -->
 
Qator 13:
Tasvir:Tetragonal.svg
</gallery>
{{stub}}
 
[[Turkum:Fizika]]
== Manbalar ==
{{manbalar}}
 
{{OʻzME}}
 
[[Turkum:Fizika]]
 
 
{{stub}}