Lotin alifbosi: Versiyalar orasidagi farq

|davr=~e.o. 700 y.danyildan hozirgi davrga qadar

'''Lotin alifbosi''', lotin yozuvi — Qad. Rimda uncha katta boʻlmagan Latsiy viloyatining ("lotin" soʻzi ham shundan), xususan, uning markazi Rim shahrining yozuvi, harfiy yozuv; gʻarbiy yunon yozuvi asosida paydo boʻlgan. Mil. av. 9—8-a.larda hoz.hozirgi Italiya hududiga kirib kelgan alifboli yunon yozuvi asta-sekin rivojlanib, faqat mil. av. 4—3-a.lardagina mustaqil L.Lotin a.alifbosi yuzaga kelgan. Ushbu yozuvdagi eng qad. yodgorliklarda (mil. av. 6—4-a.lar) yozuv yoʻnalishi ham oʻngdan chapga, ham chapdan Lotin alifbosi oʻngga boʻlgan, mil. av. 4-a.dan keyingina chapdan oʻngga qarab yozish barqarorlashgan. Bu davrdagi yozuvda tinish belgilari boʻlmagan, harflar bosh (katta) va kichik harflarga ajratilmagan. L.Lotin a.daalifbosida dastlab 20 ta harf boʻlgan, mil. av. 1-a.dan boshlab yunon tilidan kirgan soʻzlarni yozish uchun Y, Z harflari qoʻllana boshlagan. Ushbu alifbo oʻrta asrlarda koʻplab shakl oʻzgarishlariga uchragan xrlda rivojlanishda davom etadi. 11 -a.da W harfi, 16-a.da xa J va V harflari alifboga kiritiladi. Keyingi rivojlanish davrida, kitov bosish ishlari yoʻlga qoʻyilganidan keyin, tinish belgilari, diakritik belgilar paydo boʻldi, bosh va kichik harflar farqlana boshlandi.

Hoz.Hozirgi L.Lotin a.alifbosi 2 xil tipografik shaklga ega: asl lotin harflari (ikkinchi nomi — "antikva") va got yozuvi ("fraktura" deb ham ataladi). Ularning birinchisi, yaʼni lotin harflari eng qad. alifboga yaqin boʻlib, hoz.hozirgi amaliyotda, asosan, ana shu harflardan foydalaniladi.

Rim imperiyasi kulagach, xususan, 8-a. dan eʼtiboran L.Lotin a.alifbosi Gʻarbiy Yevropadagi koʻplab xalqlarning yozuv tizimlari uchun asos boʻldi. Hoz.Hozirgi davrda dunyo tillarining 30—35%i L.Lotin a.danalifbosidan foydalanadi. Oʻzbekistonda ham 1929—40 y.lardayillarda shu alifbo asosidagi oʻzbek yozuvi amalda boʻlgan (q. [[Yozuv]], [[Oʻzbek lotin alifbosi]]). Milliy yozuv tizimlari L.Lotin a.gaalifbosiga asoslangan xalqlarning alifbolaridagi harflar tarkibi, albatta, qad. L.Lotin a.danalifbosidan farq qiladi. L.a.ningLotin alifbosining tegishli fonetik tizimlarga moslashuvi diakritik belgilarni kiritish orqali amalga oshiriladi.

! style="width:5em"| [[A|A]]

! style="width:5em"| [[B|B]]

! style="width:5em"| [[C|C]]

! style="width:5em"| [[D|D]]

! style="width:5em"| [[E|E]]

! style="width:5em"| [[F|F]]

! style="width:5em"| [[G|G]]

! style="width:5em"| [[H|H]]

! [[I|I]] !! [[K|K]] !! [[L|L]] !! [[M|M]] !! [[N|N]] !! [[O|O]] !! [[P|P]] !! [[Q|Q]]

! [[R|R]] !! [[S|S]] !! [[T|T]] !! [[V|V]] !! [[X|X]] !! [[Y|Y]] !! [[Z|Z]] !! rowspan="3"|  

{{Andoza:Yozuvlar}}