Lyuksemburg: Versiyalar orasidagi farq
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
k qisqartmalarni toʻliqlash, replaced: T.y. → Transport yoʻli, q.x. → qishloq xoʻjaligi (4), t-ra → temperatura, hoz. → hozirgi (2), sh.da → shahrida (2), inti → instituti, Mayd. → Maydoni, y.lar → yillar ( using AWB |
|||
Qator 1:
{{Maʼnolari|Luksemburg (maʼnolari)}}
{{Luksemburg_info}}'''Luksemburg''' (Luxembourg, Luxemburg), Lyuksemburg Buyuk Hersogligi (Grand-Duche de Luxembourd, Grossherzogtum Luxemburg) — Gʻarbiy Yevropadagi davlat.
== Davlat tuzumi ==
L. — konstitutsiyali monarxiya. Amaldagi konstitutsiyasi 1868 y. 17 okt.da kuchga kirgan, unga 1919, 1948 va 1956
== Tabiati ==
Mamlakat hududining koʻp qismi tepaliklar uchrab turadigan 300–400 m balandlikdagi tekisliklardan iborat. Shim.da Ardenna va Reyn Slanetsli togʻlarining tarmoqlari (bal. 400–500 m) joylashgan. Temir ruda, slanets, ohaktosh konlari bor. Iqlimi moʻʼtadil, yumshoq. Yanv.ning oʻrtacha
Aholisining 71% lyuksemburglar 29% chet elliklar (italyanlar, nemislar, fransuzlar va
== Tarixi ==
Mil. boshlarida L. hududi Rim imperiyasi, mil. 6—7-a.larda Franklar davlati tarkibiga kirgan. 963
== Siyosiy partiyalari, kasaba uyushmalari ==
Koʻkatparvarlar alternativ partiyasi, 1983 y. tuzilgan; Xristian-sotsial partiya, 19-a.ning 70-
== Xoʻjaligi ==
L. — yuksak darajada rivojlangan industrial mamlakat. Yalpi ichki mahsulotda sanoatning ulushi 24,6%,
Kichik-kichik dehqon xoʻjaliklari koʻp. Mexanizatsiya va rentabellik darajasi juda yuqori. Gʻalla (bugʻdoy, arpa, suli, javdar), kartoshka, sabzavot yetishtiriladi. Daryo vodiylarida bogʻdorchilik, tokchilik rivojlangan.
== Maorifi, ilmiy va madaniy-maʼrifiy muassasalari ==
L.da 6—15 yoshdagi bolalar uchun majburiy bepul taʼlim joriy etilgan. Davlat maktablari bilan bir qatorda xususiy maktablar ham bor. Boshlangich majburiy maktabda oʻqish muddati —8—9 y., oʻrta maktabda (pulli) —6—7 y., zamonaviy litseyda — 6 y., klassik litseyda — 7 y. L.da oliy oʻquv yurtlari yoʻq. 1969
Matbuoti, radioeshittirishi va tslekoʻrsatuvi. L.da bir qancha gaz. va jur. lar nashr etiladi. Asosiylari: "Luksemburger vort", "Vua dyu Luksemburg". ("Luksemburg ovozi", nemis va fransuz tillarida chiqadigan kundalik gaz., 1848
== Meʼmorligi ==
L. hududidan ibtidoiy madaniyat yodgorliklari (dolmenlar, toshdan yasalgan hashamatli maqbaralar, sopol idishlar), keltlarning badiiy hunarmandchilik buyumlari, Rim hukmronligi davriga oid hammom, qoʻshin qarorgoxlari, minoralar, qabariq tasvirlar, naqshlar topilgan. Ilk oʻrta asrlarda Vianden qalʼasining roman uslubidagi ibodatxonasi, Externax monastiri va bazilika turida Sankt-Villibrordus cherkovi qurilgan. Shu davrga mansub koʻpdankoʻp qasr va qalʼalarning harobalari, ayniqsa, Ardenna togʻi etaklarida koʻplab saqlanib qolgan. 16-a. 2-yarmidagi ayrim inshootlarda Uygʻonish davriga xos haykaltaroshlik asarlari bilan bezatilgan belgilar (Luksemburg
== Tasviriy sanʼati ==
8— 10-a.larda miniatyura vujudga keldi. Jumladan, Externax miniatyura maktabi shuhrat qozondi. 14—16-a.larda cherkovlar guzal rasmlar bilan bezatildi, haykaltaroshlik rivojlandi. 18-a.ning 2-yarmida bezakli amaliy sanʼat (fayans, mebel, metall buyumlar yasash) ravnaq topdi. 19-a. sanʼatida (J. B. Freze, M. Kirsh kabi rassomlar asarlarida) fransuz maktabining taʼsiri seziladi. 1-jahon urushidan keyin fransuz fovizmi va nemis ekspressionizmi urf boʻldi. Mashhur moʻyqalam sohibi Y. Kutter ijodi bunga misol boʻla oladi. Uning asarlarida xoʻrlangan nochor kishilar taqdiriga achinish tuygʻusi aks etgan. Rassomlar V. Kesseler, J. Probst, M. Xofman va
== Oʻzbekiston — Luksemburg munosabatlari ==
|