Nurash: Versiyalar orasidagi farq
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
CoderSIBot (munozara | hissa) Yangi maqola yaratildi |
k qisqartmalarni toʻliqlash, replaced: t-ra → temperatura, va b.) → va boshqalar) using AWB |
||
Qator 1:
'''Nurash''' — atmosferaning fizik-kimyoviy, yer osti va yer usti suvlari hamda organizmlarning taʼsirida yer yuzidagi tog jinslari va minerallarning buzilish va yemirilish jarayoni. N.ning fizik, kimyoviy va organik turlari maʼlum. Sodir boʻlish muhitiga koʻra, atmosfera va suv osti N. farqlanadi. Fizik N.
Kimyoviy N.da togʻ jinslarining kimyoviy tarkibi oʻzgarib yer yuzasida barqaror minerallar hosil boʻladi. Togʻ jinslari yoriklaridagi erkin kislorod, karbonat, sulfat va organik kislotalarga boy boʻlgan suv oksidlanish va qaytarilish reduksiyalariga sabab boʻladi. Kimyoviy N. natijasida turli togʻ jinslari, gillar hosil boʻladi.
Organik (biologik) N. oʻsimlik va organizmlarning togʻ jinslariga taʼsiri natijasida sodir boʻladi. Bunda yer yuzasidagi oʻsimliklar asosiy omillardan hisoblanadi. Oʻsimliklarning ildizi togʻ jinslari orasiga yorib kirib, ularni turli boʻlaklarga ajra-tadi va darzlarni kengaytiradi. Chirigan ildizlardan kirgan suv togʻ jinslarida muzlab, N. jarayonini tezlashtiradi. Yerdagi mikroorganizmlar gil va lyoss jinslari orasida koʻp miqdorda gʻovaklar hosil qilib ularni yemi-radi. N. jarayoni natijasida turli choʻkindi jinslar va koʻpgina foydali qazilmalar (kaolin, oxra, oʻtga chidamli tuproklar, qum, temir, alyuminiy, marganets, nikel, kobalt, oltin, platina sochmalari va
== Manbalar ==
{{manbalar}}
{{stub}}▼
{{no iwiki}}
{{OʻzME}} <!-- Bot tomonidan yaratildi -->
▲{{stub}}
|