Saturn: Versiyalar orasidagi farq
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
k clean up, replaced: m3 → m³ using AWB |
k qisqartmalarni toʻliqlash, replaced: y.da → yilda using AWB |
||
Qator 3:
<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn boshi -->
'''Saturn''', Zuhal — Quyosh sistemasidagi 9 ta katta sayyoralardan biri; Quyoshdan uzoqligi boʻyicha 6sayyora. Astronomik belgisi fi . Quyoshdan oʻrtacha uzoqligi 9,58 astronomik birlik (1429,3 mln. km) gateng . Kattaligi jihatidan Yupitertn keyin 2oʻrinda. Orbitasining ekssentrisiteta 0,056 boʻlgani tufayli bu masofa perigeliyda qisqarib, afeliyda uzayib turadi. S. Quyosh atrofini oʻz orbitasi boʻylab 29 yilu 167 kunda bir marta toʻla aylanib chiqadi. Uning oʻz oʻqi atrofidagi aylanish davri ekvatorida 10 soat 14,5 min. boʻlsa, qutblariga tomon Yupiterdagi singari ortib boradi. S.ning oʻrtacha radiusi 58 ming km, ekvatorida 60 ming km ga yaqin. S.ning zichligi 0,72 g/sm³ (bu Yer zichligining 0,13)ga, uning massasi 5681027 g (Yer massasidan 95,28 marta katta)ga teng . U, asosan, vodorod va geliydan iborat. Sayyora ekvatorining oʻz orbita tekisligiga ogʻmaligi 26°45’ni tashkil etadi. S. sirtida ekvatori boʻylab choʻzilgan qora mintaqalar va oq dogʻlarni kuzatish mumkin. Spektroskopik tekshirishlar S. atmosferasi, asosan, vodorod (N2) va metan (SN4) dan iboratligini koʻrsatgan boʻlsa, keyinchalik unda atsetilen (S2N2) va etan (S2N6) topilgan. Infranurlarda kuzatish S.dagi tra keskinligini (95 K) koʻrsatdi. S. muntazam radionurlanishiga va uz magnit maydoniga ega. S. atmosferasida shunday past trada ham muzlamaydigan metan va ammiak topilgan. S.ni ilk bor Galiley 1610
<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn oxiri -->
|