Turizm: Versiyalar orasidagi farq

T.ning tarixi 19-a. boshlariga borib takaladi. Dastlab Angliyadan Franiiyaga uyushgan sayyohlik tashkil etilgan (1815 y.). T.ning asoschisi hisoblanmish ingliz ruhoniysi Tomas Kuk 1843 y.dayilda 1temir yoʻl sayyoxligini tashkil qildi. Shundan soʻng u oʻzining xususiy turistik korxonasini tuzdi va 1866 y. dastlabki sayyoxlik guruxlari AQShga joʻnatiddi. Sharqda arab sayyohi Ibn Battuta 21 yoshida sayohatini boshlab, deyarli barcha Sharq va Shim. Afrika mamlakatlarini piyoda kezib chikdi.

Hoz.Hozirgi davrda T. dunyoning juda koʻp mamlakatlarida ommaviy tuye olgan. Odatda, T. turistik tashkilotlar orqali turistik marshrutlar boʻyicha uyushtiriladi. T.ning juda koʻp turlari va shakllari mavjud (ichki, xalqaro, havaskorlik T.i, uyushgan T., yaqin joyga sayohat, uzoqqa sayohat, bilim saviyasini kengaitirish maqsadida T., toqqa chiqish, suv T.i, avtoturizm, piyoda yuriladigan T., sport T.i va b.boshqalar).

Oʻzbekistonda T. sohasiga rahbarlikni "Oʻzbekturizm" milliy kompaniyasi (1992 y. 27 iyulda tuzilgan) olib boradi. Kompaniyaning asosiy vazifasi T. infrastrukturasini rivojlantirish, chet el sarmoyasini jalb qilib zamonaviy turistik komplekslarni barpo etish, yangi turistik yoʻnalishlarni ishlab chiqish, xizmatlar doirasini kengaitirish va b.danboshqalardan iborat.

"Oʻzbekturizm" milliy kompaniyasi sayohat qilish turiga qarab quyidagi turistik yoʻnalishlarni ishlab chiqqan: klassik yoʻnalish (Toshkent, Samarqand, Buxoro, Xiva, Toshkent; Toshkent, Samarkand, BuxoroShahrisabz, Toshkent). Bu yoʻnalish eng qad. yodgorliklar va b.boshqa tarixiymadaniy obidalarga tashrif bilan bogʻliq; ekologik T. yoʻnalishi (Chimyon, Chorvoq dam olish va davolanish oromgohi, Zomin qoʻriqxonasi, Buxoro viloyatidagi qoʻriqxonalar). Bu yoʻnalish alohida muhofaza qilinadigan tabiiy hududlar va sayyohlar uchun ekologik jihatdan qulay gʻamda foydali hisoblanadigan joylarga tashrif bilan bogʻliq; arxeologik T. yoʻnalishi (Qoraqalpogʻiston, Surxondaryo, Samarkand hududdari boʻylab). Bu yoʻnalish Oʻzbekistonning eng qad. topilmalari va arxeologik qazishmalar olib borilayotgan joylari bilan tanishishni maqsad qilib qoʻyadi; ekstre mal T. yoʻnalishi (Chimyon, Fargʻona vodiysi, Orol boʻyi, Buxoro, Navoiy viloyati hududlari boʻylab); liniy T. yoʻnalishi (Toshkent, Samarkand, Buxoro, Toshkent) — mamlakatimizdagi tarixiy diniy obidalarni ziyorat qilish bilan bogʻliq.

T. sohasidagi munosabatlarni huquqiy jihatdan tartibga solish, turistik xizmatlar bozorini rivojlantirish, shuningdek, turistlar va turistik faoliyat subʼyektlarining huquqlari va qonuniy manfaatlarini himoya qilish maqsadida Oʻzbekiston Respublikasining "Turizm toʻgʻrisida"gi qonuni kabul kilingan (1999 y. 20 avg .). Shu bilan birga Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining "2005 y.gachayilgacha boʻlgan davrda Oʻzbekistonda turizmni rivojlantirish davlat dasturi toʻgʻrisida"gi farmoni (1999 y. 15 aprel) sohani rivojlantirishda muhim omil boʻldi.

Oʻzbekiston 1993 y.dayilda oʻz safiga 120 dan ortiq mamlakatni birlashtirgan Jahon turistik tashkiloti (WTO; 1975 y. tuzilgan)ga aʼzo boʻldi. Shuningdek, Oʻzbekiston WTO Yevropa komissiyasi rayosatining ham aʼzosidir. 2004 y. "Buyuk ipak yoʻli" loyihasi doirasida Samarkand viloyatida Jahon turistik tashkilotining vakolatxonasini ochish koʻzda tutilgan. Oʻzbekistonda T. sohasiga oid "Buyuk ipak yoʻli" xalqaro turistik reklamaaxborot gaz. (1994 y.danyildan), "Biznes Gayd" JUR (RUS va ingliz tillarida) va b.boshqa ommaviy nashrlar chop etiladi.