Aminlar: Versiyalar orasidagi farq

'''Aminlar''' — ammiakdagi vodo-rod atomlarining organik radi kallar-ga almashinishidan hosil bo‘lgan bi-rik malar. Ammiakdagi nechta vodorod atomi radikalga almashinganiga qarab, birlamchi, ikkilamchi va, nihoyat, uch-lamchi A. deyiladi. A. molekulasidagi aminoguruh soniga qarab mono-A., di-A. va uch-A.ga bo‘linadi. Ular, ammiak sin-gari, asos xos-salarini namoyon qiladi, lekin aromatik A. ammiakka nisba-tan ancha kuchsiz, alifatik A. esa kuchli bo‘ladi. A., odatda nitrobirikmalarni 415qaytarish yoki uglevodorodlarning galo-genli hosilalariga ammiak ta’sir etti-rish yo‘li bilan olinadi. Ular ichida eng ahamiyatlisi aromatik A.dir. Uni ilk bor 1842 y.dayilda N. N. Zinin sintez qilgan. 1849 y.dayilda esa Sh. Vyurs alifatik A. ni kashf qildi. A.ning ba’zilari tabiatda erkin holda alkaloidlar, aminokislo-talar tarzida uchraydi. Ular bo‘yoq sano-atida, plastmassalar olishda, tibbiyotda juda ko‘p qo‘llaniladigan sulfanila-mid preparatlar olishda ishlatiladi (yana q. [[Biogen aminlar)]].

{{stub}} {{no iwiki}} <!-- Bot tomonidan yaratildi -->