Komediya: Versiyalar orasidagi farq

22 bayt qoʻshildi ,  7 yil oldin
k
→‎Shuningdek qarang: qisqartmalarni toʻliqlash, replaced: mil. av. → miloddan avvalgi (2), -a.lar → -asrlar (6) using AWB
k (qisqartmalarni toʻliqlash, replaced: va B. → va boshqa (3) using AWB)
k (→‎Shuningdek qarang: qisqartmalarni toʻliqlash, replaced: mil. av. → miloddan avvalgi (2), -a.lar → -asrlar (6) using AWB)
'''Komediya''' (yun. komodia — xushchaqchaq olomon) — hodisa, voqea va xususiyatlar kulgili koʻrsatilgan drama turi. K.da ijtimoiy hayotdagi nuqsonlar, kishilarning ongi va harakteridagi yaramas xususiyatlar kulgi vositasi bilan tanqid etiladi, jamiyat hayotidagi eskirib qolgan hodisalarga zarba beriladi. Hayotning rivojlanish qonuni oldida umri tugagan narsalar, sarqitlar kulgili ahvolga tushib qoladi. Boʻlarni qalamga olish orqali K. yara-tiladi.
 
K. Yunonistonda xudo Dionis sharafiga oʻtkazilgan xalq bayramlarida paydo boʻlgan. Yorqin siyosiy K.lar yaratgan Aristofan (mil.miloddan av.avvalgi 5—4-a.larasrlar) K.ning "otasi" hisoblanadi. Kds. Rimda (mil.miloddan av.avvalgi 3—2-a.larasrlar) Plavt va Terensiy atokli K.chilar boʻlishgan. Uygʻonish davri Yevropa adabiyotida V.Shekspir va boshqaJonson (Angliya), Lope de Vega (Ispaniya) K.lari katta oʻrin tutadi. 17—18-a.lardaasrlarda K.da realistik mayllarning kuchayishida J.B.Molyer va P.Bomarshe (Fransiya), K.Goldoni (Italiya), G.Lessing (Germaniya), R.Sheridan (Angliya) ijodi qoʻl keldi. K.ning 19—20-a.lardagiasrlardagi rivoji B.Shou, B.Brext, Sh.O’Keysi, B.Nushich, J.Anut, N.Gogol va boshqa ijodi bilan bogʻliq.
 
Oʻzbek adabiyotida Yevropa adabiyoti andozasidagi K.lar 20-a.daasrda paydo boʻldi. Bu janr taraqqiyotiga -Hamza ("Maysaraning ishi"), Abdulla Qahhor ("Tobutdan tovush"), Sayd Ahmad ("Kelinlar qoʻzgʻoloni"), Erkin Voqidov ("Oltin devor"), Hamid Gʻulom ("Toshbolta oshiq"), Bahrom Rahmonov ("Surmaxon"), Sharof Boshbekov ("Temir xotin") va boshqa munosib hissa qoʻshdilar.
 
K.ning har xil turlari bor. Voqealar chalkashligi tufayli tomoshabinda kulgi tugʻdiradigan (V. Shekspirning "Xatolar komediyasi"), qahramonlar kulgili holatlarga tushgan (Hamza, "Maysaraning ishi"), kishilar harakteridagi bemaʼni xususiyatlar kulgili qilib koʻrsatilgan (Molyer, "Tartyuf"; A.Qaxlor, "Ayajonlarim"; E.Vohidov, "Oltin devor") K.lar mavjud. Shuningdek, K.lar kulgining tavsifiga koʻra, satirik (voqelik, shaxslar satira qamchisi ostida gʻazabnafrat uygʻotadigan, zaharxandali qilib ifodalangan — N.Gogol, "Revizor", A.Qahhor, "Tobutdan tovush"), yumoristik K. (voqelik, shaxslarning ayrim jihatlari beozor kulgi tugʻdiradigan K.— Gotssi, "Malikai Turandot", Sayd Ahmad, "Kelinlar qoʻzgʻoloni", Hamid Gʻulom, "Toshbolta oshiq") va tragikomediya (tragik va komik holatlar mujassamlashgan — R.Muhammadjonov, "Suyunchi" filmi) turlariga boʻlinadi. 20-a.daasrda K.ning tragikomediya (L.Pirandello, J.Anuy), tragifars (E.Ionesko) janr shakllari maydonga keldi.
 
== Adabiyot ==
197 605

ta tahrir