Parkent tumani: Versiyalar orasidagi farq
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
k qisqartmalarni toʻliqlash, replaced: Q.x. → Qishloq xoʻjaligi, P.t. → {{subst:FULLPAGENAME}} (4), t-ra → temperatura, P. t. → {{subst:FULLPAGENAME}} (3), Mayd. → Maydoni, y.da → yilda, va b. → va boshqa (4) using AWB |
k qisqartmalarni toʻliqlash, replaced: sh. → shahri, 6 y. → 6 yil, sent.da → sentabrda, i. ch. → ishlab chiqarish (2) using AWB |
||
Qator 62:
}}
'''Parkent tumani''' - Toshkent viloyatidagi tuman. 1926
Tabiati. Parkent tumani Oʻrta Tyanshanning Chatqol tizmasi gʻarbiy etaklarida joylashgan. Hududi togʻlar bilan uralgan. Yer yuzasi gʻarbdan sharqqa balandlashib boradi. Eng baland joyi —3627,8 m (Qizilnura choʻqqisi). Relyefi togʻ oldi tekisligi, adir va togʻlardan iborat. Iqlimi togʻ oldi va togʻ iqlimiga xos, nisbatan kontinental. Tekisliklarda tipik boʻz tuproq, adirlarda toʻq boʻz tuproq, togʻ zonasida esa togʻ-oʻrmon tuproqlari tarqalgan.
Qator 70:
Tuman hududida 70 oilaga mansub 1000 dan ziyod oʻsimlik turi qayd etilgan. Shundan 200 ga yaqini dorivor oʻsimliklar. Adirlarda efemer va efemeroidlar hamda koʻp yillik oʻsimliklar tarqalgan. Ayniqsa, dukkakdoshlar, labgul-doshlar, murakkabguldoshlar oilasiga mansub oʻsimlik turi koʻp. Togʻ etaklarini oʻtloklar, yon bagʻirlarini archazorlar qoplagan. Baʼzi joylarda yongokzorlar, tog pistasi, naʼmatak, olcha, olma, zirk, doʻlana va boshqa oʻsimliklar uchraydi. Daryolarning yuqori oqimi vodiylarida terak, tol, kamxastak, jingil, olcha kabi daraxtlar usadi. 2400 m balandlikdan yuqorida joylashgan togʻ choʻlida Oʻzbekistonning "Qizil kitoboiga kiritilgan Grey va Kaufman lolalari, sovunildiz, piskom piyozi uchraydi. Yovvoyi xdyvonlardan 200 turga yaqin qush, 33 tur sut emizuvchi, 11 tur sudra-luvchi, 4 tur baliq yashaydi. Parrandalardan chumchuqsimonlar va yirtqich qushlar guruxlari mavjud. Ulardan quzgʻun, pakana burgut, qora kalxat Oʻzbekiston "Qizil kitob"iga kiritilgan. Sut emi-zuvchilardan boʻrsiq, choʻl mushugi, suvsar, oqsichqon, latcha, boʻri, qobon, al-qor, bugʻular uchraydi. Kemiruvchilardan jayra, sugʻur, yumronqoziq, oʻrmon olmaxoni, quyon va boshqa bor.
Parkent tumani hududida Oʻzbekiston Respublikasi FAga qa-rashli "Quyosh" majmuasi, Materialshunoslik instituti, Seysmologiya institutining magnitionosfera rasadxona-si, "Koinot" il-miy
Aholisi, asosan, oʻzbeklar (79,3%), shuningdek, tojik (13,8%), qozoq (4,5%), qirgʻiz (2%) va boshqa millat vakillari (0,4%) ham yashaydi. Aholining oʻrtacha zichligi 1 km²ga 106 kishi. Shaharliklar 45,5 ming kishi, qishloq aholisi 69,5 ming kishi (2003).
Xoʻjaligi. Qishloq xoʻjaligi tuman
Tumanda Toshkent toʻqimachilik k-tining Parkent shoʻʼba korxonasi, gʻisht zavodi, tikuvchilik f-kasi, Parkent va Shampan vino zavodlari, "Bonu-Golding" agrofirmasi, "Zarkent" qoʻshma korxonasi, limonad sexi, meva konservalash "BER-ARD" xususiy korxonasi faoliyat koʻrsatadi. Beshta korxonada eksport uchun mahsulot chiqariladi. Xoʻjaliklar tarkibida sutni qay-ta ishlash zavodi, 4 vino punkti, 4 kon-serva sexi ishlab turibdi.
|