Pichoqchilik: Versiyalar orasidagi farq
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
k qisqartmalarni toʻliqlash, replaced: sh.da → shahrida (2), va b.da → va boshqalarda, va b. → va boshqa (3) using AWB |
k qisqartmalarni toʻliqlash, replaced: mil. av. → miloddan avvalgi, -a.da → -asrda (3), i.ch. → ishlab chiqarish using AWB |
||
Qator 1:
'''Pichoqchilik''', pichoqsozlik -pichoq, ustara, xanjar va boshqa kesgir asboblar yasash kasbi; hunarmandlikning qad. turlaridan biri. Ilk paleolit davridan maʼlum. Dastlabki kesgir qurol toshdan yasalgan. Jez davrida mis va jezdan P.lar yasash boshlangan. Temirning kashf etilishi P. sanʼati taraqqiyotida katta burilish boʻldi. Sharq mamlakatlarida, xususan, Oʻrta Osiyoda P. juda qadimdan rivojlangan. Keyinchalik Yevropa mamlakatlarida rasm boʻlgan. Temir pichoqlar haqidagi maʼlumotlar qad. yunon epik shoirlari Gomer va Gesiod asarlarida uchraydi. 14-
Keyinchalik P.ning oʻziga xos maktablari paydo boʻldi. Fargʻona vodiysi, Samarqand, Toshkent, Buxoro, Qashqadaryo, Surxondaryo, Xorazm viloyatlarida qadimdan 20 ga yaqin P. markazlari boʻlib, ular oʻzining ishlash texnologiyasi, shakli, ixchamligi va bezaklari bilan farq qilgan. Bu markazlarga Chust, Shahrixon, Qora-suv, Qoʻqon, Xiva, Toshkent va boshqa P. maktablari kiradi.
Qator 5:
Pichoq Oʻrta Osiyoda erkaklarning eng zarur ish quroli, bezagi tariqasida foydalanilgan. Shuning uchun Oʻzbekistondagi pichoqsozlar pichoqni sanʼat darajasiga koʻtarganlar. Qadimda hunarmandlar bir-biri bilan biri-kib bir mahallada yashaganlar va mahalla shu nom bilan atalgan. Mas, Toshkent shahrida Pichoqchilik mahallasi saqlanib qolgan.
Oʻzbekistonda dastlab hunarmandchilikni rivojlantirish borasida viloyatlarda artellar va hunarmandlar tayyorlaydigan oʻquv yurtlari ochildi. Chust shahrida "Qizil kuch" arteli (1932), keyin pichoq
Oʻzbekistonda ishlab chiqarilayotgan pichoqlar faqat uy-roʻzgʻor va xoʻjalik buyumigina boʻlib qolmay, balki milliy sanʼat asari darajasiga koʻtariladi, shu tufayli chet el sayyohlari uchun sovgʻa sifatida ham qadrlanadi.
|