k
imlo, replaced: mikdor → miqdor, at.m. → atom massasi using AWB
k (qisqartmalarni toʻliqlash, replaced: t-ra → temperatura (2), y.da → yilda (2) using AWB) |
k (imlo, replaced: mikdor → miqdor, at.m. → atom massasi using AWB) |
||
|
'''Seziy''' ({{lang-la|caesius}} — zangori, havo rang, Caesium), Cs - Mendeleyev davriy sistemasining I guruxiga manub kimyoviy element; tartib rakami 55,
S. dastlab 1860 yilda R. Bunzen va G. Kirxgof tomonidan Germaniyaning Dyurkteym mineral suvlarini spektral usudsa tekshirish natijasida kashf qilingan. Metall S.ni dastlab K. Setterberg 1882 yilda suyuqlantirilgan seziy sianidni elektrolizlab olgan. S.ning spektrida 2 zangori chiziq mavjud.
S. nodir element. Yer poʻstining massa jihatidan 7-10~4% ini tashkil etadi. S. pollutsit nomli mineral (alyumosilikat) hosil qiladi. S. birikmalari mineral suvlar tarkibida va tirik organizmlarda boʻladi. S. oz
S. sargʻish-pushti rangli, yengil, juda yumshoq ishqoriy metall. Suyuqlanish temperaturasi 28,5°, qaynash temperaturasi 705°, zichligi 1,90 g/sm3 (20°da). S.ning yoruglikka sezgirligi barcha me-tallarnikidan yuqori.
| |||