Uglerod: Versiyalar orasidagi farq

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
k qisqartmalarni toʻliqlash, replaced: U. → {{subst:FULLPAGENAME}} (48) using AWB
k vikifikatsiya, replaced: 0 y. → 0 yil using AWB
Qator 2:
 
<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn boshi -->
'''Uglerod''' (lot. Carbo — kumir, lot. Carboneum), S — [[Mendeleyev davriy sistemasi]]ning IV guruhiga mansub kimyoviy element. Tartib rakami 6, atom massasi 12,011.2 ta barkaror izotopi: 2S (98,892%) va 3S (1,108%) bor. Radioaktiv izotoplaridan |4S(T|/2=5600 y.yil)ningahamiyati muhim. Atmosferaning yuqori qatlamida kosmik nurlar ney.tronlarining azot izotopi I4N ga taʼsiri natijasida 4S hosil buladi. 4S izotop indikatorlar sifatida keng qoʻllanadi.
 
Uglerod qadimdan maʼlum. Pista kumir rudalardan metallar eritib olishda, olmos qimmatbaho tosh sifatida qoʻllangan. Keyinroqesa grafit tigel va qatlam tayyorlashda ishlatilgan. UglerodLavuazye 1772 yilda olmosning kristall holdagi Uglerod ekanligini isbotladi. 1778 yilda shved kimyogari Uglerod Sheyele grafitni selitra bilan qizdirilganda qam koʻmirni selitra bilan qizdirilgandagi singari karbonat angidrid hosil boʻlishini aniqladi. Ingliz olimi UglerodTennant 1797 yilda kaltsiy karbonatga fosfor bugʻi taʼsir ettirib sof Uglerod oldi.