Gʻaznaviylar: Versiyalar orasidagi farq

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
k qisqartmalarni toʻliqlash, replaced: sh.da → shahrida, y.da → yilda (2) using AWB
vikifikator ishlatildi
Qator 1:
'''Gʻaznaviylar''' - — [[Xuroson]], Shim.Shimoliy [[Hindiston]] hamda qisman [[Movarounnahr|Movaroun-nahr]] va [[Xorazm]]da hukmronlik qilgan turkiy sulola (962—1186). [[GʻaznavilarGʻaznaviylar davlati|Gʻaznaviylar davlat]]shtni boshqargan. Sulolaga somoniylar lashkarboshisi Attegin asos solgan. Sulola nomi davlat poytaxti [[Gʻazna]] shahridan olingan.
 
[[Somoniylar]] davrida mamlakatning siyosiy hayoti va harbiy qoʻshinda turk gʻulomlari katta rolʼrol oʻynagan. Somoniy amirlari koʻplab turk gʻulomlarini saltanatga qilgan xizmatlari eva-zigaevaziga siylab, ularni turli viloyatlarga noib qilib tayinlashgan. Iqtidorli lashkarboshi [[Alptegin]] Gʻazna va [[Kobul (shahar)|Kobul]] viloyatlarini 962 -yildan mustaqil boshqarishga intilgan. Alpteginning oʻlimi (963)dan soʻng oʻgʻli Ishoq va gʻulomi Bilgategin, shuningdek, Piritegin hukmronlik qilgan davr (963—977 yillar)da Gʻ.Gʻaznaviylar mulki kengaymay turgan. Alpteginning kuyovi va sobiq gʻulomi [[Sabuktegin]] hukmronligi davrida (977—997) esa Gʻ.Gʻaznaviylar sulolasi mustaqil siyosiy kuch sifatida Somoniylar tomonidan eʼtirof etilgan. Sulola shuhratini Sabukteginning oʻgʻli [[mahmudMahmud Gʻaznaviy]] eng yuqori choʻqqiga koʻtargan. Sulola hukmdorlari avval amir, soʻngra [[sulton]] (Mahmud Gʻaznaviydan boshlab) va [[shoh]] ([[Bahromshoh]]dan boshlab) deb atalganlar. Gʻ.Gʻaznaviylar hukmdorlari quyidagilardan iborat boʻlgan: Alpte-ginAlptegin (962-963), Ishoq (963-966), Bil-gateginBilgategin (966—972), Piritegin (972— 977), Sabuktegin (977—997), Ismoil (997-998), Mahmud Gʻaznaviy (998-1030), Muhammad (1030), [[Masʼud Gʻaznaviy|Masʼud Gʻaz-naviy]] (1030-41), Mavdud (1041-48), Masʼud 11II (1048), Ali Abul Hasan (1048-49), Abdur Rashid (104953). Toʻgʻrul (1053), [[FarruxzadFarruxzod (G`azneviyGʻaznaviy)|Farruxzod]] (1053-59), [[Ibrohim Ibn Masʼud|Ibrohim]] (1059-99), Masʼud III (10991114), Sherzod (1114-15), Arslon (111518), Bahromshoh (1118-52), Xus-ravshohXusravshoh (1152—60), Xusrav Malik (1160—86).

== (yanaShuningdek q.qarang ==
[[Gʻaznavilar davlati|Gʻaznaviylar davlati]]).
 
== Adabiyot ==
* Bosvort K.E., Musulmanskiye iiiastii, M., 1971; Stenli Len-Pul, Musulmanskiye dinastii, M.-T.-Bishkek, 1996.
 
{{OʻzME}} <!-- Bot tomonidan yaratildi -->
 
[[Turkum:Gʻaznaviylar]]
 
 
{{stub}}