Moskva: Versiyalar orasidagi farq
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
k qisqartmalarni toʻliqlash, replaced: t.y. → temir yoʻl (3), q. x. → qishloq xoʻjaligi, sh. → shahri, 6 y. → 6 yil (9), sent. → sentabr, -a.lar → -asrlar (8), i.ch.ning → ishlab chiqarishning, bal. 2 → bal using AWB |
Yangi bilgiquti |
||
Qator 1:
bayroq = Flag of Moscow (Russia).png| ▼
gerb = Coat of Arms of Moscow.png| ▼
}}▼
{{Maʼnolari|Moskva (maʼnolari)}}
{{Bilgiquti aholi punkti
| oʻzbekcha nomi = Moskva
[[File:MSK Collage 2015.png|300px|Soat yoʻnalishiga qarshi, ustki oʻng tamondan boshlab:[[Kreml (qalʼa)Kreml, Iso Paygʻambar ibodatxonasi, Moskva davlat universiteti binosi, Moskva katta teatri, [[Qizil maydon]], [[Moskva-Siti]]
| mavqe = Rossiya poytaxti
| mamlakat = Rossiya
| mintaqa turi =
| mintaqa =
| jadvalda mintaqa =
| tuman turi =
| tuman =
| jadvalda tuman =
| jamoat turi =
| jamoat =
| jadvalda jamoat =
| qaram = Respublika
|lat_deg= 55|lat_min= 45 |lat_sec =21
|lon_deg= 37|lon_min= 37 |lon_sec =04
|CoordAddon = type:city_region:RU
| CoordScale =
| mamlakat xaritasi oʻlchami = 250
| mintaqa xaritasi oʻlchami =
| tuman xaritasi oʻlchami =
| mamlakat xaritasi =
| mintaqa xaritasi =
| tuman xaritasi =
| ichki bolinishi = 12 administrativ okrug
| rahbar turi = Mer <br /> {{lang-ru|Мэр}}
| rahbar = [[Sergey Sobyanin]]
| asos solingan = 1147
| ilk eslatilishi = 1147
| avvalgi nomlari =
| qachondan beri = 1340
| maydon = 2561,5<ref name="Mos2013">[http://moscow.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_ts/moscow/resources/0464cf0048d9d677b368f3f7eaa5adf2/%D0%9C%D0%BE%D1%81%D0%BA%D0%B2%D0%B0_2013.pdf Москва в 2000-2013 гг.: Краткий статистический справочник/ Мосгорстат- М., 2014. - 74 с. ISBN 978-5-904548-11-7] с.8</ref>
| balandlik turi =
| AP markazi balandligi = 118—255
| iqlim =
| rasmiy til = ruscha
| aholi = 12 330 126
| sanalgan yil = 2016
| zichlik = 4813,63
| aglomeratsiya = {{nobr|15 512 000}} человек<ref name="World Gazetteer: Russia">{{cite web|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf Demographia. World Urban Areas & Population Projections. 8th Annual Edition April 2012|title=Demographia. World Urban Areas & Population Projections. 8th Annual Edition April 2012|publisher=Demographia.com|accessdate=2012-07-02|lang=en}}</ref>
| milliy tarkib = [[ruslar]] 91,65%<br/>[[ukrainlar]] 1,42%[[tatarlar]] 1,38%<br/>[[ozarbayjonlar]] 0,53%<ref name="demoscope.ru">{{cite web|url=http://demoscope.ru/weekly/2007/0271/tema01.php|title=Перепись 2002 года показала изменение национального состава населения Москвы|publisher=«Демоскоп» — Электронная версия бюллетеня «Население и общество». Институт демографии Государственного университета — Высшей школы экономики|accessdate=2009-01-13|archiveurl=http://www.webcitation.org/616HKj4d3|archivedate=2011-08-21}}</ref>
| konfessiyaviy tarkib = [[Masihiylik|Xristianlar]], [[Islom|Musulmonlar]] v.h
| etnoxronim =
| vaqt mintaqasi = +3
| DST =
| telefon kodi = +7 495, 496, 498, 499
| pochta indeksi =
| pochta indekslari = 101000—135999
| avtomobil kodi = 77, 97, 99, 177, 197, 199, 777
| identifikator turi =
| raqamli identifikator =
| sayt = mos.ru
| sayt tili = Ruscha
▲}}
'''Moskva''' — RF poytaxti, Moskva viloyati markazi, federal ahamiyatidagi shahar. RFning yirik siyosiy, iqtisodiy, ilmiy va madaniy markazi. M.da Rossiya Federatsiyasi Prezidenta, Federal Majlis, RF hukumati, Konstitutsiyey Sud, Oliy Sud, Oliy arbitraj sudi, RF Prokuraturasi qarorgohlari joylashgan. 10 maʼ-muriy okrugga (Markaziy, Sharqiy, Jan.-Sharqiy, Janubiy, Jan.-Gʻarbiy, Gʻarbiy, Shim.-Gʻarbiy, Shimoliy, Shim.Sharqiy hamda Zelenograd shahri) boʻlingan. Shahar chegarasi, asosan, Moskva halqa avtomobil yoʻlidan oʻtadi. Maydoni (M. meriyasiga karashli boʻlgan Zelenograd va boshqa aholi punktlaridan tashkari) 994,0 km², shu jumladan, Moskva halqa avtomobil yoʻli doirasida 878,7 km². Aholisi 8305,0 ming kishi (2001; M. shahar maʼmuriyatiga qarashli aholi punktlari bilan 8600 ming kishi)dan ziyod. Rossiyaning Yevropa qismida Smolensk-Moskva qirlari, Oka-Moskvoretsk tekisligi va Meshchyora pasttekisligi tutashgan joyda, Oka va Volga daryolari orasida, Moskva daryosi sohillarida joylashgan. Shahar hududining asosiy kismi 120 m balandlikda, keng tarqalgan qayirlar va qayir usti terrasalariga ega boʻlgan Moskva daryosi va uning irmoklari (Yauza, Setuni va boshqalar)ning keng vodiyli morena va flyuvioglya-sial tekisliklari chegarasi ichida oʻrnashgan. Suvayirgʻichlar (shu jumladan, "etti tepalik" — [[Kreml]], Sreten, Tver, Tryoxgorka, Tagan, Lefort, Vorobyov tepaliklari)ning bir oz koʻtarilgan qismlari daryo vodiylari va jarliklar bilan almashib boradi. Relyefning eng yuqori nuqtalari Teplostan qirlari (balandligi 254 m gacha) kirib borgan jan.-sharq va SmolenskMoskva qirlarining jan. yon bagʻridagi Ximki suv havzasi xududida joylashgan. Shaharning sharqiy, jan.-sharqiy qismlari Meshchyora pasttekisligining gʻarbiy chekkasida oʻrnashgan. M.ning markaziy r-nlarida qayta ishlangan grunt, koʻchalar va h.k. qoldiqlaridan tarkib topgan madaniy qatlamning qalinligi 4–6 m (koʻmilgan jarliklar, kichkina soylar, hovuz va botqoqliklar oʻrnida 10–20 m)ga yetadi. 100 dan ziyod soy, shu jumladan, Neglinnaya yer osti quvurlari orqali oʻtkazilgan. M. iqlimi moʻʼtadil kontinental. Qishi moʻʼtadil sovuq. Yanv.ning oʻrtacha temperaturasi —10,2°. Yozi issiq, iyulning oʻrtacha temperaturasi 18,1°. Shahar markazi temperaturasi chekkalarga nisbatan oʻrta hisobda 1,5—2° yuqori. Yillik yogʻin 540–650 mm (eng kupi iyul— avg .da). Rossiyada ilk bor barpo qilingan Los Oroli milliy bogʻi M. hududida joylashgan.
| |||