Muhammadrizo Shofeʼi Kadkaniy: Versiyalar orasidagi farq
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
Qator 26:
Muhammadrizo oilada yagona farzand edi. Shu sababdan ota-onasi uning tarbiyasiga katta e’tibor berib, farzandlari yetuk din olimi bo’lishini istashardi. Kadkaniyning yozishicha, u hech vaqt maktabga bormagan va boshlang’ich savodini ota-onasi oldida chiqargan. Keyinchalik uy maktablarida ta’lim olishni boshlagan. [[Diniy ta’limotlar]]ni ham u avval otasidan va so’ngra diniy havzalardagi ulug’ ustozlardan o’rganadi.
Uning o’smirlik va yoshlik chog’lari [[Mashhad]]da kechdi. Bo’lg’usi shoir ibtidoiy va o’rta maktabni shu yerda tugalladi va [[Mashhad adabiyot instituti]]ning fors adabiyoti bo’limida tahsil olish bilan bir vaqtda qadimiy [[Xuroson]] madrasasida islomiy bilimlar, shuningdek, o’tmish [[falsafa]]sini o’rgandi. Ustozlari Furo’zonfar va Xonlariy da’vatlari bilan u 1967 - yildan [[Tehron]] universiteti adabiyot fakultetida dars bera boshladi.
==Ijodi==
Shafe’iy Kadkaniy davrimizning yangi she’r va tamsiliy she’riyatning mashhur namoyandalaridan biridir. Uning an’anaviy va yangi klassik shakldagi g’azallardan iborat dastlabki she’riy to’plami «Zamzamaho» (1965)dan keyin, deyarli bu qolip (g’azal)dan uzoqlashib, [[Nimo Yushij|Nimo]] she’riyatiga yuzlandi.
Yangi yo’nalishdagi she’rlaridan tashkil topgan dastlabki «Shabxoniy» she’riy majmuasida ham bayon uslubi va shakl jihatidan, ham fikriy qarashlarni ifodalash jihatidan Axavoni Solis she’riyati va uslubiga taqlid qilish va undan ta’sirlanish namoyondir. U keyinchalik Axavonning dabdabali, rivoyat ohangiga, tarixga moyil, arxaik bayonlardan uzoqlashib, sokin, ramziy, jonli, tavsiflovchi, ya’ni xurosoniy muloyim shakllarga yuzlanib, fikriy jihatdan ham o’z she’rini [[Eron]]ning eng qadim madaniyatini, jamiyatdagi qarashlarni ifodalashga qaratdi. «Dar ko’chabog’hoi Nishobur» (1971) she’riy majmuasi Shafe’iy she’riyatining avj nuqtalarini ko’rsatuvchi va o’sha davrning «she’ri muqovamat» (qarshilik she’ri) uslubida yozilgan eng yorqin namunasi bo’ldi. Ushbu majmuada shoir eroncha lirik tafakkur, sodda til va ramziy bayon bilan omexta holda pok va serharakat tabiati bilan jamiyatga teran nazar tashlash, yangi bir mo'tadil estetik qarashga ega bo’lishga intilib, uning she’riyatining kamolotga yetganini namoyish eta oldi. Shafe’iy sal oldinroq, ya’ni 1968 - yili «Az zaboni barg» va keyinchalik 1977 — 78 - yillarda «Misli daraxt dar shabi boron», «Az budan va surudan» va «Bo’i jo’i Mo’liyon» nomli to’plamlarni nashr ettiradiki, hech biri ahamiyat jihatidan «Dar ko’chabog’hoi Nishobur» o’rnini bosa olmaydi.
Hijriy-shamsiy 1352 yili Shafe’iy Kadkaniy tadqiqot ishlari bilan [[Angliya]]ning [[Oksford universiteti]]ga boradi va u yerda «[[Shohnoma]]»dan dars bera boshlaydi. Keyinchalik [[Prinston universiteti]] taklifi bilan [[Amerika]]ga boradi. Ushbu universitetda u yetuk shoir [[Xoqoniy]]ning tafakkur va ash’ori borasida talabalarga dars beradi. Ushbu yillarda fors klassik adabiyotining irfoniy matnlari bo’lgan «Islomiy ramzlar» va Shayx Attorning «Muxtornoma»sini hamda Mavlaviyning tanlangan g’azallarini nashrga tayyorladi. Keyinchalik «Musiqii she’r», «Advori she’ri forsi», «Az mashrutiyat to suquti saltanat» va «She’ri muosiri arab» nomli kitoblarni chop ettirdi.
==Ijodi==
| |||