Uran (kimyoviy unsur): Versiyalar orasidagi farq
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
ishorat bor |
Tahrir izohi yoʻq |
||
Qator 1:
{{Maʼnolari|Uran (maʼnolari)}}
'''Uran''' (
▲Uran (kimyoviy unsur) — kulrang tusli metall. Uning 3 ta allotropik modifikatsiyasi maʼlum: aU, (3U, yU. Uran (kimyoviy unsur)ning suyuqlanish temperaturasi 1132°, qaynash temperaturasi 3818°, zichligi 19,120 g/sm3. Uran (kimyoviy unsur) inert gazlardan tashqari deyarli hamma elementlar bilan reaksiyaga kirishadi, metallar bilan intermetall birikmalar hosil qiladi. Birikmalarida 2, 3, 4, 5, 6 valentli. Uran (kimyoviy unsur)ning 6 va qisman 4 valentli birikmalari deyarli barkaror. Uran (kimyoviy unsur) havoda suyet oksidlanadi. 150°da oksidlanish jarayoni tezlashadi. Uran (kimyoviy unsur) (1U)oksid UO2 asos, Uran (kimyoviy unsur) (U1)oksid UO, amfoter xossalarga ega. UO3 suvda eritilganda diuranat (H2U2O7) va uranat (H2UO4) kislotalar hosil boʻladi. UO3 ishqorlar bilan metall uranatlar hosil qiladi. Uran (kimyoviy unsur) ftor bilan odatdagi trada, boshka galogenlar bilan esa faqat qizdirilganda birikadi. UO3 ning oʻzi uranil nitratni qizdirib, UO2 esa UO3 ni vodorod bilan qaytarib olinadi. UO2 ni metall holdagi Uran (kimyoviy unsur) bilan qizdirib, uran (P)oksid UO, UO2 ga vodorod peroksid taʼsir ettirib, uran peroksid UO42H2O xreil qilinadi.
Uran (kimyoviy unsur) rudalarini boyitishda gidrometallurgiya usullari qoʻllanadi. Koʻpincha Uran (kimyoviy unsur) rudasiga koʻp miqdorda sulfat yoki nitrat kislota yoxud ularning aralashmasidan qoʻshib, Uran (kimyoviy unsur)ni eritmaga oʻtkaziladi. Eritmaga aminlar va alkilfosfatlar qoʻshib, Uran (kimyoviy unsur) ekstraksiya yoki ion almashtirish yoʻli bilan yot jinslardan ajratib boyitiladi. Soʻngra boyitilgan eritmalardan ammoniy diuranat (NH4),U2O7 yoki natriy diuranat Na2U2O7 yoxud uran (IV)gidroksid U(OH)4 holida choʻktiriladi. Bu choʻkmalar Uran (kimyoviy unsur) birikmalarini xreil qilishda dastlabki modda sifatida ishlatiladi.
Qator 15 ⟶ 11:
* Axmetov Uran (kimyoviy unsur)Uran (kimyoviy unsur), Obshaya i neorganicheskaya ximiya, Uran (kimyoviy unsur), 1998; Parpiyev Uran (kimyoviy unsur)Uran (kimyoviy unsur), Rahimov Uran (kimyoviy unsur)Uran (kimyoviy unsur), Muftahov Uran (kimyoviy unsur)Gʻ.,Anorganik kimyo, Uran (kimyoviy unsur), 2003.
{{OʻzME}}
{{Unsurlar davriy sistemasi}}
|