Sayfi Saroyi: Versiyalar orasidagi farq

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
k o'zbek -> oʻzbek, replaced: O'zbek → Oʻzbek (3), o'zbek → oʻzbek (2) using AWB
Tahrir izohi yoʻq
Qator 1:
{{Oʻzbek adabiyoti|bosqich_3=yorit}}
'''Sayfi Saroyi''' (1321—1396) — [[Oʻzbek|Õzbek]] mumtoz adabiyotining isteʼdodli vakillaridan biri. [[Xorazm]] yaqinidagi [[Qamishli]] qishlogʻidaqishloģida tugʻilgantuģilgan. [[Oltin Oʻrda|Oltin Õrda]] davlatining poytaxti [[Saroy]] shahrida yashagan, hayotining soʻnggisõnggi yillarini [[Misr]]da oʻtkazganõtkazgan va u yerda vafot etgan.
 
Bizgacha shoirning adabiy merosidan bir necha gʻazallariģazallari, qasida, qitʼa, ruboiylari, „[[Suhayl va Guldursun]] dostoni (1394) hamda [[Saʼdiy Sheroziy]]ning asarining tarjimasi „[[Gulistoni bit-turkiy]](1390-911390—91) yetib kelgan. Ayrim asarlari [[Istanbul]]da (1926) „[[Turk adabiyoti namunalari]]“da‟da berilgan.
 
„[[Suhayl va Guldursun]] dostoni oʻzbekõzbek epik sheʼriyati taraqqiyotida oʻzõz oʻrnigaõrniga ega. Doston xalq afsonasi „[[Guldursun]] asosiga qurilsa-da, unda real tarixiy voqealar, yaʼni [[Amir Temur]]ning [[Xorazm]]ga yurishi ham aks etgan.
 
Sayfi Saroyi (1321, Xorazm viloyati Sariqamish qishlog'iqishloģi — 1398, Iskandariya) — shoir, tarjimon. Markaziy Osiyoda mo'g'ullarmõģullar istilosi davrida yashagan, o'zõz vatanini tark etishga majbur bo'lganbõlgan, umri darbadarlikda kechgan. Keyinchalik Oltin O'rdaÕrda (Saroy sh.), Misr va Turkiyada yashagan. Fors, arab tili, adabiyoti, tarixi va xalq og'zakioģzaki poetik ijodini mukammal o'rganganõrgangan, lirik shoir, qasidanavis, epik dostonchi va tarjimon sifatida tanilgan. Bizgacha uning 10 dan ortiq g'azalģazal, qasida, qit'aqit’a, ruboiy, "Suhayl„Suhayl va Guldursun"Guldursun‟ dostoni, "Gulistoni„Gulistoni bitturkiy"bitturkiy‟ asari yetib kelgan. "Sindbodnoma"ni„Sindbodnoma‟ni oʻzbekõzbek tiliga qilgan tarjimasi saqlanmagan. She'rlaridaShe’rlarida vatanparvarlik, odamiylik, inson qadrqimmati, do'stlikdõstlik, muhabbat motivlari bilan birga ijtimoiy mavzu ham kuylangan ("Kungul"„Kungul‟, "Topilmas"„Topilmas‟, "Erur"„Erur‟ va b.).
 
S. S. Sa'diyningSa’diyning "Guliston"„Guliston‟ asarini oʻzbekõzbek tiliga birinchi bo'libbõlib tarjima qilib, yarim original, falsafiyaxloqiy "Gulistoni„Gulistoni bitturkiy"bitturkiy‟ asarini yaratgan (1391). Sa'diySa’diy asarining asosiy mag'zinimaģzini olib, uni zamona ruhini va mahalliy muhitni aks ettiruvchi yangi hikoyatlar, qit'aqit’a va baytlar bilan to'ldirgantõldirgan. Asar 8 bob, har bir bobda hikoyatlar bor. Hikoyatlarning ko'pchiligikõpchiligi didaktik mazmunda. Shoir pandnasihat qilish yo'liyõli bilan adolat va osoyishtalik o'rnatishõrnatish, zolim podsho va amaldorlarni insof va adolatga chaqirish, davlatni qat'iyqat’iy qonunqoidalar asosida boshqarish, kishilar xulq-atvorini yaxshilash mumkin, deb o'ylaydiõylaydi. Shu maqsadda tug'riliktuģrilik, rostgo'ylikrostgõylik, sadoqat va marhamat kabi fazilatlarni targ'ibtarģib etadi. Asar katta adabiy yodgorlik, qad. turkiy tilni o'rganishdaõrganishda ham muhim manbadir. Uning yagona qo'lyozmasiqõlyozmasi Gollandiyadagi Leyden universitetida (inv. №1355), fotonusxasi, "Suhayl„Suhayl va Guldursun"Guldursun‟ dostoni qo'lyozmasiqõlyozmasi OʻzbekistonÕzbekiston FA Sharqshunoslik institutida saqlanadi<ref>Begali Qosimov. [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref>.
 
== Nashr qilingan asarlari ==
Qator 19:
 
== Adabiyotlar ==
* She'rlarShe’rlar, Guliston, T., 1968.
* Mallayev N., OʻzbekÕzbek adabiyoti tarixi, 1-kitob, T., 1976;
* OʻzbekÕzbek adabiyoti tarixi [5 j.li], 1j., T., 1977.
* OʻzbekÕzbek adabiyoti tarixi. Besh tomlik. T.1. — T.: Fan, 1978.
 
[[Turkum:Adiblar]]