'''Johiz''', al-Johiz Abu Usmon Amir ibn Baxr (taxminan [[767]] — [[Basra]] — [[868]]) — [[arablar|arab]] mutafakkiri, [[yozuvchi]]. [[Mutaziliylar|Muʼtaziliylar]] nazariyotchilaridan biri. "Aljohiziya" deb nom olgan [[ilohiyot]] maktabiga[[maktab]]iga [[asos]] solgan. [[qadimgi Yunoniston|Yunon]] [[tabiat]] falsafasi[[falsafa]]si gʻoyalari[[gʻoya]]lari taʼsirida moddaning[[modda]]ning abadiyligi va xususiyatlarining[[xususiyat]]larining doimiy oʻzgarib turishi haqidagi fikrlarni bayon qilgan. J. tirik va noorganik jismlar oʻziga xos tabiiy xususiyatlarga ega, deb hisoblaydi. U insonning[[inson]]ning [[iroda]] erkinligini tabiiy intilish sifatida talqin etgan. 100 dan ortiq falsafiy asarlar[[asar]]lar va badiiy toʻplamlar muallifi[[muallif]]i. Bular orasida "Olibsotarlar haqida kitob" [[hajviya|hajviy]] novellalar[[novella]]lar toʻplami, [[stilistika]] va ritorikaga[[ritorika]]ga oid "Joylashtirish va isbotlash kitobi", tarixiy[[tarix]]iy-[[siyosat|siyosiy]] mazmundagi "Arablar va ularning mijozlari[[mijoz]]lari haqida kitob" risolalari[[risola]]lari mashhur. Ularda [[oʻrta asr]] arab Sharqi shaharlari[[shahar]]lari aholisining[[aholi]]sining shaxsiy va ijtimoiy hayoti, urf-odati, axloqi[[axloq]]i toʻgʻrisida maʼlumotlar berilgan. J. asarlarida kichik hikoyalar[[hikoya]]lar, sheʼrlar[[sheʼr]]lar, ertaklar[[ertak]]lar bor. J. arab adabiyoti, xususan, [[adab]] janri[[janr]]i taraqqiyotiga[[taraqqiyot]]iga taʼsir koʻrsatgan.<ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref>
== Manbalar ==
{{manbalar}}
{{no iwikiOʻzME}} <!-- Bot tomonidan yaratildi -->
