Ukrain tili: Versiyalar orasidagi farq
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
Tahrir izohi yoʻq |
qisqartmalarni toʻliqlash (v0.3) |
||
Qator 15:
<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn boshi -->
'''Ukrain tili''' — hindevropa tillari oilasidagi slavyan guruhiga mansub sharqiy slavyan tillaridan biri. Asosan, Ukrainada, shuningdek, Belorussiya Respublikasi va RFning Ukrainaga koʻshni viloyatlarida, Kuban va Uzok, Sharqda, Polsha, Slovakiya, Serbiya, Kanada, AQSH, Argentina, Avstraliya va boshqa mamlakatlarda tarqalgan. Soʻzlashuvchilarning umumiy soni 46 mln., jumladan, Ukrainaning oʻzida 38 mln., RF da 4,5 mln., Oʻzbekistonda 150 ming , AQSH va Kanadaning har birida 500 ming kishidan ortiq (20-
Ukrain tilining 3 asosiy laxjasi bor: jan.sharqiy (oʻrta dneprboʻyi, slobojan, dashtchoʻl shevalari); jan.gʻarbiy (volinpodolsk, galichbukovina va karpat shevalari) va shim. (chapqirgʻoq, oʻngqirgʻoq, volinpolesye shevalari). Hozirgi adabiy tili, asosan, jan.sharkiy laxja asosida shakllangan.
Qator 21:
Ukrain tilining boshqa slavyan tillaridan farklanuvchi belgilari: fonetika sohasida — tiloldi i tovushining nisbatan tilorqa i tovushidan farqlanishi, yopiq boʻgʻinlarda oldingi o, ye, tovushlarining i ga aylanishi; morfologiya sohasida — chaqiriq kelishigining mavjudligi, erkak jinedagi otlarda joʻnalish va oʻrin kelishiklarining oʻziga xos qoʻshimchalari, sifat shakllarining qisqarishi; sintaksis sohasida — oʻzgarmas feʼl shaklli shaxesiz gaplarning qoʻllanishi va boshqa
Adabiy Ukrain tilining rivojlanish tarixi 2 bosqichdan iborat: qadimgi Ukrain tili (14-
Oʻtgan asrning 20-yillarida adabiy Ukrain tilida jiddiy uzgarishlar sodir boʻddi. Ukrain tili Ukraina aholisi turli tabaqalarining ijtimoiy va madaniy hayotida keng qoʻllana boshladi, publitsistik, ilmiy va rasmiy uslublarning tez rivojlanishini taʼminladi. 50-yillarda lisoniy meʼyorlardagi va bir qancha fanlar terminologiyalaridagi boshboshdokliklarga barham berildi. Shu vaqtdan boshlab adabiy Ukrain tili meʼyorlari rivojida yangi bosqich boshlandi. Keyingi yillarda Ukrain tilida roʻy bergan meʼyoriy oʻzgarishlar, yangi meʼyoriy variantlar "Ukrain tili lugati"da (1 — 11j.lar, 1970—80) oʻz aksini topali.
Ukrain tiliga kdsimgi rus yozuvi (kirillitsa) meros boʻlib oʻtgan. Eng qad. yozma yodgorliklari: yuridik hujjatlar (14— 15-
<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn oxiri -->
|