Ionlovchi nurlanish: Versiyalar orasidagi farq

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
k →‎Manbalar: kichik o'zgarishlar
qisqartmalarni toʻliqlash (p1, v0.5)
Qator 1:
'''Ionlovchi nurlanish''' - zarra lar va elektromagnit nurlanish kvan-tlari oqimi; modda orqali oʻtishi uning atom va molekulalari ionlanishiga va qoʻzgʻalishiga sabab boʻladi. I. n. elektronlar, pozitronlar, protonlar, neytronlar va b. elementlar zarralar, shuningdek, atom yadrolari va gamma-, rentgen va optik diapazondagi elektromagnit nurlanishdan iborat.
 
Zaryadlangan zarralar muhitning atom va molekulalari bilan bevosita toʻqnashib ionlanishiga birlamchi ionlanish; urib chiqarilgan elek-tronlarning ionlanishiga ikki-lamchi ionlanish deyiladi. Muhitning I. n. taʼsirida ionlanishi, asosan, I. n.ning energiyasiga, tarkibiga, zichligiga bogʻliq. Fan va texnikada, biologiya va tibbiyotda, qishloq xoʻjaligi va sanoatda I. n. muhim ahamiyatga ega. Mas, kimyoviy reaksiyalar I. n. taʼsirida pastroq t-ra va bosimda amalga oshiriladi (q.qarang [[Radiokimyo]]). I. n. oziq-ovqat, dori-darmon mahsulotlari va b.ni sterillash va konservalashda ishlatiladi. Oʻsimlik va mikroorganizmlarda I. n. taʼsiri bilan har xil mutatsiyalarni keltirib chikarish mumkin.<ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref>
 
== Manbalar ==