3-Avgust 2018, 18:43 dagi koʻrinishi tahrirlash PlanespotterA320 (munozara \| hissa) 66 045 edits k removed Category:Oʻzbekiston:Shaharlar; added Category:Oʻzbekiston shaharlari using HotCat ← Avvalgi tahrir		9-Avgust 2018, 18:05 dagi koʻrinishi tahrirlash bekor qilish PlanespotterA320 (munozara \| hissa) 66 045 edits kTahrir izohi yoʻq Keyingi tahrir →
Qator 1: ~~{{manba}}~~ {{Bilgiquti aholi punkti \| oʻzbekcha nomi = Termiz Qator 54 ⟶ 52: \| raqamli identifikator = \| Commons turkumi = }}<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn boshi -->'''Termiz''' — [[Surxondaryo viloyati]]dagi [[shahar]]. Viloyat markazi. [[Amudaryo]]ning oʻng [[sohil]]ida, Oʻzbekistonning [[janub\|jan.]] qismida, [[Afgʻoniston]] [[chegara]]siga yaqin, oʻrtacha 310 m [[mutlaq balandlik\|balandlik]]da joylashgan. Xalqaro daryo [[port]]i. [[Temir yoʻl stansiyasi]]. [[Toshkent]]dan 708 km. [[Maydon]]i 27,8 km². [[Aholi]]si 119,6 ming kishi (2004). [[Iqlim\|Iqlim]]i [[kontinental iqlim\|kontinental]], issiq va quruq, [[yoz]]i jazirama issiq (Oʻzbekistondagi eng issiq shahar — eng yuqori temperatura 49,5°, 1914 y. 21 iyunda qayd etilgan), qishi iliq va qisqa. Yillik oʻrtacha temperatura 16—18°. [[Yanvar\|Yanv.]]ning oʻrtacha [[temperatura~~\|tra~~]]si 2,8—3,6, [[iyul]]niki 28—32°. Baʼzida, [[qish]]da sovuq — 20° va undan ham past boʻladi. Yillik [[yogʻinlar\|yogʻin]] 133 mm.<ref>Qurbonov, Xolli; Botirov, Ismoil. "{{PAGENAME}}" ''[[OʻzME]]''. [http://n.ziyouz.com/books/uzbekiston_milliy_ensiklopediyasi/O'zbekiston%20Milliy%20Ensiklopediyasi%20-%20T%20harfi.pdf T-harfi] Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref>▼ }} [[1999]]-yil [[noyabr]] [[oy (vaqt birligi)\|oy]]ida Y[[UNESCO]] Bosh konferensiyasining [[Parij]]da boʻlgan 30-majlisida [[Markaziy Osiyo]]ning qadim shahrlaridan biri Termiz [[shahar\|shahri]]ning 2500 yillik [[yubiley]]ini 2001 yilda xalqaro [[miqyos]]da nishonlashga qaror qilindi. Mazkur qaror munosabati bilan [[Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi\|Ozbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi]] 1999 yilning 27 [[dekabr]]ida «Termiz shahrining 2500 yillik yubileyini 2001 yilda oʻtkazish va unga tayyorgarlik koʻrish toʻgʻrisida» maxsus qaror qabul qilindi.▼ ~~<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn boshi -->~~ ▲'''Termiz''' — [[Surxondaryo viloyati]]dagi [[shahar]]. Viloyat markazi. [[Amudaryo]]ning oʻng [[sohil]]ida, Oʻzbekistonning [[janub\|jan.]] qismida, [[Afgʻoniston]] [[chegara]]siga yaqin, oʻrtacha 310 m [[mutlaq balandlik\|balandlik]]da joylashgan. Xalqaro daryo [[port]]i. [[Temir yoʻl stansiyasi]]. [[Toshkent]]dan 708 km. [[Maydon]]i 27,8 km². [[Aholi]]si 119,6 ming kishi (2004). [[Iqlim\|Iqlim]]i [[kontinental iqlim\|kontinental]], issiq va quruq, [[yoz]]i jazirama issiq (Oʻzbekistondagi eng issiq shahar — eng yuqori temperatura 49,5°, 1914 y. 21 iyunda qayd etilgan), qishi iliq va qisqa. Yillik oʻrtacha temperatura 16—18°. [[Yanvar\|Yanv.]]ning oʻrtacha [[temperatura\|tra]]si 2,8—3,6, [[iyul]]niki 28—32°. Baʼzida, [[qish]]da sovuq — 20° va undan ham past boʻladi. Yillik [[yogʻinlar\|yogʻin]] 133 mm. Arxeologik topilmalar, [[arab tili\|arab]] va [[yunon tili\|yunon]] [[manbalar]]ida keltirilgan maʼlumotlar Termizning Sharqdagi qad. shaharlardan biri ekanligidan dalolat beradi. Shaharning qulay geografik oʻrni, strategik ahamiyatga molik joyda boʻlganligi, [[sharq]]ni [[gʻarb]], jan.ni [[shimol]] bilan bogʻlovchi [[savdo]] chorrahasida barpo etilishi, uning tez surʼatlar bilan [[rivojlanish]]iga zamin yaratgan. [[Buyuk ipak yoʻli]]nint muhim bir tarmogʻi ham T. orqali oʻtgan. Qator 95 ⟶ 88: Oʻquvchilar [[saroy (qasr)\|saroy]]i, [[bola]]lar va oʻsmirlar sport maktabi faoliyat koʻrsatadi. [[Surxondaryo viloyat oʻlkashunoslik muzeyi\|Viloyat oʻlkashunoslik muzeyi]], [[Termiziy al-Hakim\|Hakim atTermiziy]] meʼmoriy majmuasidagi "Meros" tarmoq muzeyi bor. OʻzR Prezidenti [[Islom Karimov\|I.A.Karimov]]ning [[loyiha]]si va tashabbusi bilan T.ning 2500 yilligini aks ettiruvchi Surxondaryo arxeologiya muzeyi bunyod etildi; viloyat [[musiqali drama]], [[Surxondaryo qoʻgʻirchoq teatri\|qoʻgʻirchoq teatrlari]] ishlab turibdi. 4 shahar [[kutubxona]]si hamda 2 tarmoq kutubxonasi mavjud. [[Hayvonot bogʻlari\|Hayvonot bogʻi]] bor (qarang [[Termiz hayvonot bogʻi]]). T.da 18 [[gazeta]] chiqariladi, 3 [[telestudiya]] eshittirishlar olib boradi. Shahar markaziy [[kasalxona]]si (165 oʻrin), [[yuqumli kasalliklar]] kasalxonasi (130 oʻrin), bolalar va kattalar, [[tish]] davolash [[poliklinika]]lari, shahar [[Bolalar bogʻchasi\|bolalar sanatoriybogʻchasi]] va boshqa tibbiy muassasalarda 211 vrach, 700 ga yaqin oʻrta tibbiy xodim xizmat kiladi. Undan [[tashqari]], viloyatga karashli 3 ta kasalxona, viloyat [[tugʻruqxona]]si, [[shoshilinch tibbiy yordam]] markazi, bolalar kasalxonasi, [[onkologiya]], [[koʻz kasalliklari]] kasalxonalari, [[endokrinologiya]], [[sil]] kasalliklari, teritanosil kasalliklari, narkologiya, [[asab kasalliklari]] [[dispanser]]lari, "Ona va bola" va "Reproduktiv salomatlik" markazlari, viloyat qon quyish markazi faoliyat koʻrsatadi. Taʼlim muassasalarida, mahallalarda bolalar sportini rivojlantirish darajasini oshirish maqsadida tegishli tadbirlar amalga oshirilmoqda. T.da islom dini arboblaridan Hakim atTermiziy, Shaxobuddin Sobir Termiziy, Muhammad ibn Hamid Termiziy, Abu Bakr Varroq Termiziy kabi olimlar yashab oʻtishgan. T.da 1999 yilda [[Alpomish]] [[doston]]ining 1000 yilligi, 2002 yilda xalqaro miqyosda T.ning 2500 yillik yubileyi oʻtkaziddi.<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn oxiri --> == Adabiyot ==▼ * Rtveladze E., Aminov M., Surxondaryo, T., 1996; Pugachenkova G.A., Muzey pod otkroʻtoʻm nebom, T., 1996; Roʻziyev A.N., Surxondaryo viloyati T., 1996; Mirzayev J., Termiz tarixi, T., 2001.▼ ~~Xolli Qurbonov, Ismoil Botirov.~~ ~~<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn oxiri -->~~ Ushbu qarorlar asosida 2002 yil 2 aprelda oʻzining 2500 yillik yoshini nishonlagan Termiz shahri koʻplab katta voqealar va larzalarni boshidan kechirgan. Butun tarixi davomida Termiz Markaziy Osiyo xalqlari madaniy taraqqiyoti va oʻzbek xalqi davlatchiligi tarixida muhim rol oʻynagan. «Buyuk Ipak Yoʻli»ning asosiy chorrahalaridan biri sifatida dunyo sivilizatsiyasi rivojiga sezilarli darajada hissa qoʻshgan qadim shahardir. Buddizm dinining va u bilan bogʻliq boʻlgan memorchilik anʼanalarining Xitoy va Uzoq Sharq mamlakatlariga tarqalishi ham aynan Termiz orqali yuz bergan. Qator 135 ⟶ 122: Mustaqillik yillarida Termiz chiroyini yanada ochdi, shahar koʻchalari boshqadan qurilib, ravon va keng koʻchalarga aylantirildi, istirohat bogʻlari, sharqona usuldagi muhtasham va obod bozorlar, zamonaviy maʼmuriy binolar, oʻyingohlar, teatr va kinoteatrlar, ilm-fan maskanlari barpo etildi, borlari taʼmirlandi. Qisqasi, shaharning qiyofasi tanib boʻlmas darajada oʻzgardiki, bu oʻz navbatida har bir termizlik qalbida quvonch va faxrlanish hissini uygʻotmoqda. ▲[[1999]]-yil [[noyabr]] [[oy (vaqt birligi)\|oy]]ida Y[[UNESCO]] Bosh konferensiyasining [[Parij]]da boʻlgan 30-majlisida [[Markaziy Osiyo]]ning qadim shahrlaridan biri Termiz [[shahar\|shahri]]ning 2500 yillik [[yubiley]]ini 2001 yilda xalqaro [[miqyos]]da nishonlashga qaror qilindi. Mazkur qaror munosabati bilan [[Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi\|Ozbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi]] 1999 yilning 27 [[dekabr]]ida «Termiz shahrining 2500 yillik yubileyini 2001 yilda oʻtkazish va unga tayyorgarlik koʻrish toʻgʻrisida» maxsus qaror qabul qilindi. == Manbalar == {{Manbalar}} ▲== Adabiyot == ▲* Rtveladze E., Aminov M., Surxondaryo, T., 1996; Pugachenkova G.A., Muzey pod otkroʻtoʻm nebom, T., 1996; Roʻziyev A.N., Surxondaryo viloyati T., 1996; Mirzayev J., Termiz tarixi, T., 2001. == Havolalar == * [http://www.meridian-hotel.com 4 star Meridian hotel in Termez]

Termiz: Versiyalar orasidagi farq