Moldaviya Sovet Sotsialistik Respublikasi: Versiyalar orasidagi farq

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
Tahrir izohi yoʻq
Tahrir izohi yoʻq
Qator 63:
|year_deputy1 = 1989–1991
}}
'''Moldaviya Sovet Sotsialistik Respublikasi''' yoki '''Moldova Sovet Sotsialistik Respublikasi''', '''Moldaviya SSR''' yoki '''Moldova SSR''' ({{lang-ro|Republica Sovietică Socialistă Moldovenească}}; {{lang-mo|Република Советикэ Сочиалистэ Молдовеняскэ}}; {{lang-ru|Молда́вская Сове́тская Социалисти́ческая Респу́блика}}) — [[Sovet Ittifoqi]] tarkibiga kirgan respublikalarning biri. Sovet davrida chop etilgan [[oʻzbek tili|oʻzbekcha]] manbalarda mamlakat nomi ''Moldaviya SSR'' deb yuritiladi.<ref>{{cite encyclopedia | year = 1988 | title = Moldaviya SSR | encyclopedia = Ensiklopedik lugʻat | publisher = [[Oʻzbek sovet ensiklopediyasi]] | location = Toshkent | language = oʻzbekcha | id = 5-89890-002-0 | page = 531 | volume = 1}}</ref> Ayrim manbalarda esa ''Sovet MoldaviyaMoldaviyasi'' deb berilgan.
 
Moldaviya SSR 1940-yilning 2-avgustida oʻsha yilning 28-iyunida [[Ruminiya]]dan anneksiya qilib olingan [[Bessarabiya]]ning ayrim hududlari hamda [[Ukraina SSR]] tarkibidagi [[Moldaviya Avtonom Sovet Sotsialistik Respublikasi]]ning ayrim hududlarini birlashtirib tuzilgan.
Qator 73:
== Tarixi ==
[[File:Rep._Moldova_Iulie_1940.jpg|250px|left|thumb|Ruminiya va Moldaviya SSRlari. 1940-yil sentabr.]]
Moldaviyada sinfiy jamiyat 9–11-asrlarda paydo boʻlgan. 12–14-asrlarda turli qabila ittifoqlari va davlat uyushmalari ([[skiflar]], [[gotlar]], [[hunnlar]], [[Qadimiy rus davlati]], [[Oltin Oʻrda]] va boshqalar) sistemasida, 14-asrda [[voloxlar]]ning sharqiy slavyanlar bilan aloqasi natijasida [[moldavanlar|moldavan]] elati tashkil topgan. 1359-yildan mustaqil [[Moldaviya knyazligi]] hukm sura boshlagan. 16–18-asrlarda [[Usmonli turk imperiyasi]] qoʻl ostida boʻlgan, turklar zulmiga qarshi ozodlik harakatlari boshlangan.
 
18-asr oxiriga kelib [[Rossiya]] [[DiyestrDnestr davlati]]dan chap tomondagi yerlarni, 1812-yili esa [[Bessarabiya]]ni qoʻshib olgan. Sovet hokimiyati 1917-yil (dekabr)–1918 – 1918-yil (yanvar)da oʻrnatilgan. 1918-yil yanvar-martida Ruminya[[Ruminiya]] Bessarabiyani bosib olgan.
 
1924-yil 12-oktabrda [[Ukraina SSR]] tarkibida [[Moldaviya Avtonom Sovet Sotsialistik Respublikasi]] tashkil etilgan. 1940-yil 28-iyunda BessarabiyaSovet OSvetIttifoqi IttifoqigaBessarabini qaytarib berilganolgan. 1940-yil 2-avgustda Moldaviya SSR tashkil topgan. Oʻsha yili Moldaviya Kommunistlar Partiyasi tuzilgan. 1941-yilda Moldaviya gitlerchi-fashist qoʻshinlari tomonidan okkupatsiya qilingan. 1944-yil avgustda [[Qizil armiya]] fashistlarni siqib chiqargan. Moldaviya SSR [[Lenin ordeni]] (1958), [[Oktabr RevolyutsasiInnqilobi ordeni|Oktabr Inqilob]] (1974) va [[Xalqlar doʻstligi]] (1972) ordenlari bilan mukofotlangan.
 
1990-yilning 23-iyunida Moldaviya SSR suverenitet deklaratsiyasini eʼlon qildi va ''Moldova Sovet Sotsialistik Respublikasi'' deb qayta nomlandi. 1991-yilning 23-mayida oʻz mustaqilligini eʼlon qildi va [[Moldova Respublikasi]] deb qayta nomlandi. Sovet Ittifoqi mamlakat mustaqilligini 1991-yil 26-dekabrda rasman tan oldi.
 
== Manbalar ==