Suaxili tili: Versiyalar orasidagi farq
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
kTahrir izohi yoʻq |
kTahrir izohi yoʻq |
||
Qator 2:
| nom = Suaxili tili
| milliy nom = Kiswahili
| mamlakatlar =
| biluvchilar =
| o'rin =
| til oilasi = [[Niger-kongo tillari]]
| rasmiy = [[Tanzaniya]]<br>[[Keniya]]<br>[[Kongo Demokratik Respublikasi]]<br>[[Ruanda]]<br>[[Uganda]]
| yozuv = lotin va arab
| iso1 = sw
| iso2 = swa
| iso3 = swa
<!-- |turkumlanishi = Turkumlanishi-->
|til_kodlari = Til kodlari
}}
'''Suaxili tili''', kisuaxili - bantu tillarining sharqiy guruhiga mansub til; eng avvalo suaxili xalqi shu tilda soʻzlashadi. Sharqiy va Mapkaziy Afrika mamlakatlarida tarqalgan (asosan, Birlashgan [[Tanzaniya|Tanzaniya Respublikasi]], [[Keniya|Keniya Respublikasi]] va [[Uganda|Uganda Respublikasida]] [[Ingliz tili|ingliz tili]] bilan bir qatorda rasmiy til hisoblanadi). Turli manbalarga koʻra, soʻzlashuvchilarning umumiy soni 35— 55 mln. kishi atrofida. S. kiungu, kimvita, kingare, kiunguja, kitumbatu, kivumba kabi 20 ga yaqin lahjadan iborat. S. taxminan 7—8-asr larda Sharqiy Afrika qirgʻogʻi xalqlarining Afrika ichki hududlari va Sharq mamlakatlari bilan savdo aloqalari tufayli ijtimoiyiqtisodiy rivojlanishi jarayonida shakllana boshlagan. Turli davrlarda S.da kiamu, kimvita va kiunguja lahjalari ustunlik qilgan. Kiunguja lahjasi haqiqiy S. areali (Zanzibar o.)dan tashqariga chiqib, Sharqiy va Markaziy Afrikaga tarkalgan va adabiy tilga asos boʻlgan. Bantu tillari ichida S. katta miqdordagi arabizmlar (barcha soʻzlarning 40%) mavjudligi, qad. yozuv anʼanasiga egaligi bilan ajralib turadi. S. 10—11-asrlardan [[Arab alifbosi|arab grafikasi]], 20-asr boshlaridan esa [[Lotin alifbosi|lotin grafikasi]] asosidagi yozuvga ega.
| |||