Ansoriy: Versiyalar orasidagi farq

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
qisqartmalarni toʻliqlash (p1, v0.5)
k qisqartmalarni toʻliqlash (via JWB)
Qator 1:
'''Ansoriy''' (taxallusi; asl ismi Abu Ismoil Abdulloh ibn Muhammad Hiraviy) (1006—Hirot—1006–Hirot– 1088) - mu-tafakkir, faylasuf va shoir. Tasavvuf-ningTasavvufning yirik namoyandasi. Nasabi ansor-largaansorlarga taqaladi (taxallusi shundan olin-gan).21 yoshida ilm olish uchun Tus, Bi-stom, Nishopurga borgan. 1033 yilda piri Haraqoniy, 1049 yilda shayx Abu Sayd Abulxayr bilan tanishgan. Dunyoqarashi vujudiyun (panteizm)ga moyil. Hirotda shayxulislom va pir darajasiga ko‘tarilgan. Arab va fors tilida ijod qilgan. Forsiy adabiyot tarixida nasrda saj’ga asos solgan va nasriy asarlarda birinchi bo‘lib she’riy parchalar keltir-gan.She’riy merosi 3 devondan iborat (birortasi ham to‘liq saqlanmagan). Fal-safa va tasavvufga oid "Kashf ul-asror" ("Sirlar kashfi"), "Ilohiynoma", "Zod ul-orifiyn" ("Oriflar yo‘l ozig‘i"), "Kanz us-solikin" ("Yo‘lovchilar boyli-gi"), "Qalandarnoma", "Zamm ul-kalom va axlixi" ("Kalom va kalom ahlining tanqidi"), "Manozil us-soirin" ("Sayr etuvchilarning manzillari") kabi asar-larasarlar yozgan. A. Sullamiy (941—1024941–1024)ning "Tabaqot ustsufiya" ("Tasavvuf tabaqalari") asarini arabchadan for-siyga o‘girgan. Adabiyotshunoslik, nazm va nayerga oid "Munojot va maqolot", 539"Ganjnoma", "Anis ul-muridin va shams ul-majolis" ("Muridlar do‘sti va maj-lislar quyoshi" yoki "Yusuf va Zulayho"), "Nasihatnoma", "Tuhfat ul-vuzaro" ("Vazirlarga tuhfa") va boshqa asarlar yaratgan. Asarlarining ko‘pchiligi pand-nasihat tarzida. Ularda kishilarni ilm-ma’rifatga chaqirgan, hukmdorlarni adolatli, xalqqa tayanch bo‘lishga da’vat etgan, insonparvarlik, go‘zal insoniy fazilatlar, xalqqa xizmat qilishni ulu-glagan. "Munojot va maqolot", "Mano-zil us-soirin" kabi asarlari, ayniqsa, mashhur bo‘lgan. Navoiy A.ni "muqarrabi boriy" ("Tangrining yaqini") deb til-gatilga oladi. Boysung‘ur Mirzo Hirotda A. qabriga muhtasham maqbara bunyod et-gan (1425—271425–27). Navoiy u yerda xonaqoh qurdirib, atrofini yana obod qilgan (qarang Abdulloh Ansoriy maqbarasi).Ad.: Karomatov H., Abdullo Ansoriy ijtimoiy qarashlarining ayrim xususi-yatlari |Adabiy meros], 1981, № 3.
 
== Adabiyotlar ==