Arxiv: Versiyalar orasidagi farq

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
k qisqartmalarni toʻliqlash, replaced: va b.ning → va boshqalarning, va b. → va boshqa (2), -a.lar → -asrlar (3) using AWB
k qisqartmalarni toʻliqlash (via JWB)
Qator 1:
'''Arxiv''' (lot. archivum, yun. archeion muassasa) 1) hujjatlar saqlanadigan joy; 2) idoralar, tashkilotlar, shuning-dek ayrim shaxslar ish faoliyati davomi-dadavomida to‘plangan hujjatlar majmui. Qad.Qadimgi o‘zbek davlatlarida 3—43–4-asrlardayoq mar-kazlashgan hamda xususiy hujjatxonalar mavjud edi; temuriylar (14— 1514–15-asr), keyinchalik Qo‘qon, Buxoro va Xiva xon-liklarixonliklari davrida saroy arxiv-kutubxo-nalari bo‘lgan. 1919 y.yil 5 noyabr Turki-stonTurkiston Respublikasi Yagona Davlat Arxiv jamg‘armasi (YADAJ) va Maorif Xalq komissarligi qoshida Arxiv ishlari Markaziy boshqarmasi (AIMB), 1930 y.danyildan O‘zbekiston Markaziy Arxiv boshqarmasi (O‘zMAB) vujudga keldi.1931 y.dayilda O‘zbekiston YADAJ bo‘limlari o‘rniga Markaziy arxiv (MA), O‘zbekiston Markaziy Tarix ar-xiviarxivi (O‘zMTA), 1943 y.dayilda. O‘zbekiston kinosurat-ovozli hujjatlar Markaziy Davlat arxivi, 1962 y.dayilda O‘zbekiston Markaziy davlat tibbiyot arxivi (1965 y.danyildan O‘zbekiston Tibbiyot va texni-katexnika hujjatlari Markaziy davlat arxi-viarxivi) tashkil etildi. A.larArxivlar ishlarini uyg‘unlashtirish va boshqarish uchun 1959 y.dayilda O‘zbekiston ichki ishlar va-zirligivazirligi qoshida A boshqarmasi tuzildi. 1961 y.danyildan mazkur Boshqarma A.larArxivlar Bosh boshqarmasiga aylantirilib, O‘zbekiston Ministrlar Sovetiga bo‘ysundirildi. 1992 y.yil 19 iyulda O‘zbekiston Respubli-kasiRespublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Bosh arxiv boshqarmasi deb nomlandi. Qoraqalpog‘iston Respublikasi va vi-loyatviloyat A.lariArxivlari hamda muassasalar tasar-rufidagi A.larArxivlar unga bo‘ysunadi. O‘zRdaOʻzbekiston Respublikasida jami 77 davlat A.iArxivi bo‘lib, ularda 6 mln.ga yaqin hujjatlar, jumladan 360 ming-danmingdan ortiq surat hujjatlari, 14 ming-gamingga yaqin ovozli hujjatlar, 17,5 mingga yaqin kinohujjatlar saqlanadi (1999). Markaziy davlat arxivida 13-asrdan boshlab shu bugungacha bo‘lgan hujjatlar bor. O‘zbekiston rassomlarining ishla-riishlari O‘zbekiston BA Badiiy jamg‘armasi, shaxsiy guplam va muzeylardan o‘rin olgan. Toshkent, Samarqand, Buxoro, Xiva, Qo‘qon va boshqa shaharlarda Muqimiy, Furqat, Avaz, Hamza, Ayniy, Muxtor Ash-rafiyAshrafiy, Abdulla Qahhor, Fafur G‘ulom, Oybek, Hamid Olimjon va boshqalarning ba’zi A.Arxiv materiallari ular uy-muzeylarida jamlangan.O‘zbekistonda A.larni shakllan-tirish, saqlash va ulardan foydala-nishdafoydalanishda yuzaga keladigan munosabatlar hamda O‘zROʻzbekiston A.Respublikasi Arxiv muassasalari faoliyati O‘zbekiston Respublikasining "Arxiv-larArxivlar to‘g‘risida"gi qonuni (1999 y.yil 15 aprel) bilan tartibga solinadi. Ushbu qonun O‘zbekiston hududida mavjud bo‘lgan bar-chabarcha A.Arxiv hujjatlarini to‘liq qamrab olish-gaolishga, O‘zROʻzbekiston Respublikasi Milliy arxiv fondining yaxlit-ligini saqlab qolishga va fuqarolar, ja-miyat va davlatning ijtimoiy, madaniy, ilmiy va boshqa ehtiyojlarini qondirish maqsadida A.Arxiv hujjatlarini hisobga olish, ekspertiza qilish, ro‘yxatdan o‘tkazish, butlash hamda ulardan foyda-lanishning yagona tartibini belgilashga qaratilgan. Konunga ko‘ra, hujjatlarda O‘zbekiston xalqining moddiy va ma’na-viy hayoti aks ettirilgan barcha A.Arxiv fond-lariningfondlarining majmui O‘zbekiston Respubli-kasiRespublikasi Milliy A.Arxiv fondi deb hisoblanadi. O‘zbekiston Respublikasi Milliy A.Arxiv 668fondifondi davlat va nodavlat A.Arxiv fondlari-danfondlaridan tashkil topadi. Davlat A.laridaArxivlarida va davlatning boshqa hujjatxonalarida doimiy saqlanayotgan hujjatlar, shu-ningdekshuningdek davlat hokimiyati va boshqaruv organlarida, prokuraturalar, sudlar, banklarda, davlat korxonalari, muassa-salarimuassasalari va tashkilotlarida, O‘zbekiston Respublikasining diplomatik vakolat-xonalari va konsullik muassasalarida vaqtincha saqlanayotgan A.Arxiv hujjatlari davlat A.Arxiv fondini tashkil etadi. No-davlat yuridik shaxslarning faoliyati natijasida to‘plangan A.Arxiv hujjatlari, shuningdek fuqarolarning shaxsiy A.larinodavlatArxivlarino A.davlat Arxiv fond imi tashkil etadi. Hujjatlarni O‘zbekiston Respu-blikasiningRespublikasining Milliy arxiv fondiga ki-ritish yoki hujjatlarni undan chiqarish ekspert komissiyasining xulosasi asosi-daasosida amalga oshiriladi. Hujjatlarning qimmatliligini aniqpash mezonlarini, ekspert komis-siyalarini tuzish va ularning faoliyat ko‘rsatish tartibini O‘zbekiston Respu-blikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Bosh arxiv boshqarmasi belgilaydi.A. Arxiv uchun mutaxassis xodimlar Tosh-kentToshkent madaniyat institutida hamda O‘zMU ta-rixtarix fakultetida tayyorlanadi. Ra’noxon Fayziyeva.
 
== Adabiyotlar ==