'''Patologiya''' (yun. pathos — kasallik va ..logiya) — nazariy va klinik tibbiyot sohasi; kasallikning paydo boʻlish sa-babisababi, rivojlanish qonuniyati, kechishi va okibatinioqibatini oʻrganadi. Patologik jarayonlarning umumiy qonuniyatlari va sabablari umumiy P.dapatologiyada, ayrim aʼzo va sistemalar kasalliklari xususiy P.dapatologiyada oʻrganiladi. P. patologik anatomiya va patologik fiziologiyatafiziologiyaga boʻli-nadiboʻlinadi. Bundan tashqari, eksperimental, qiyosiy, klinik P.patologiya, oʻlka P.sipatologiyasi, paleo-patologiya, shuningdek, kimyoviy va fizikkimyoviy, professional, molekulyar va boshqa Plarpatologiyalar bor. Eksperimental P.patologiya odamlar (xayvonlar)da uchraydigan kasalliklarni tajriba hayvonlarida sunʼiy yoʻl bilan paydo qilib, uning avj olish mexanizmlarini, qiyosiy P.patologiya odam va hayvonlarda uchraydigan kasalliklarning kechishi va rivojlanishidagi xususiyatlarni qiyoslab oʻrganadi. Klinik P.patologiya aʼzo va sistemalarning funksional holatini aniklashaniqlash maqsadida bemorni tekshiradi, shuningdek, kliniklab., biokimyoviy va boshqa tekshiruvlar oʻtkazadi; oʻlka P.sipatologiyasi kasallikni turar joyning oʻziga xos xususiyatlariga bogʻliq holda oʻrganadi; ishlab chiqarishdagi zararli taʼsir etuvchi omillarni oʻrga-nadiganoʻrganadigan kasb P.sipatologiyasi ham bor.
19-asrning oʻrtalarida nemis olimi R. Virxov asos solgan sellyulyar P.patologiya (hujayra P.sipatologiyasi) nazariyasiga koʻra, kasallik hujayra va aʼzolarning tuzilishidagi oʻzgarishlar oqibatidir. Bu kasallik mohiyatini oʻrganishda oʻz ahamiyatini yoʻqotgani yoʻq.
Oʻzbekistonda P.patologiya sohadagi i.tlar dastlab 20-asrning 20-yillarida boshlandi. Bunda oʻlka P.sigapatologiyasiga oid muhim vazifalar ishlab chiqiddichiqildi. P.gapatologiyaga oid masalalar 2-ToshTIda 1998 yildan chop etiladigan "Patologiya" jur.da yoritib boriladi.<ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref>
