'''Paranji''' ([[arab tili|arab,]] faraji — keng [[koʻylak]]) — koʻpchilik [[musulmonlar|musulmon]] ayollarining[[ayol]]larining [[yopinchiq|yopinchigʻi]]; chachvon bilan birga ansambl hosil qilgan. Ayollar gavdasini[[gavda]]sini boshidan[[bosh]]idan [[oyoq]] yashirib turishga xizmat qiladi. Bichimi keng [[toʻn]] shaklida boʻlib, yelkadan[[yelka]]dan pastga tomon to-rayib boruvchi uzun bandagi (yengi) etakka yaqin joyda bir-biriga chatib birlashtiriladi. Ayol yuzini chachvon toʻsib turadi. Avraastarli kilib tikiladi. Avrasi[[Avra]]si [[baxmal]] [[kimxob]], [[banoras (mato)|bano-ras]], [[olacha]] va boshqa matolardan[[mato]]lardan tikilib, chetlari [[kashta]] tikib, kashtali jiyaklar[[jiyak]]lar tutib [[bezash sanʼati|beza-tiladi]], astari[[astar]]i [[chit]], satindan[[satin]]dan tayyorlanadi hamda chetlariga zangori, pushti yoki si-dirgʻa shoyidan [[adip]] qilinadi. P.ning ikki yoni (choʻntak oʻrni)ga tik tushgan (25 [[santimetr|sm]] uzunlikda[[uzunlik]]da) 2 ta jiyak tutashtirib chatiladi, jiyaklar uchidan popukchalar chiqarilgan, baʼzan qoʻngʻiroqchalar osilgan.
P.ning oʻtmishdoshi faraji ham erkaklar[[erkak]]lar, ham ayollarning yengil keng ustki kiyimi[[kiyim]]i bulgan. [[Qadimgi Misr|Qad. MisrdaMisr]]da paydo bulgan va boshqa sharq mamlakatlariga[[mamlakat]]lariga tarqalgan. [[Oʻrta OsiyodaOsiyo]]da [[XVI asr|16-asrda]] [[ilm]] axlining ustki kiyimi hisoblangan. 16-asrdan ayolni begona kuzlardan yashiruvchi yopinchigʻiga, uzun yenglari bezak qismiga aylangan. P. yopinish islom shariatiga[[shariat]]iga moye kelgan. [[XX asr|20-asrdagi]] ijtimoiy oʻzgarishlar jarayonida (ayniqsa, 30-yillardan boshlangan "Hujum" harakati va boshqa tufayli) P. deyarli urfdan qolgan.<ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref>
