'''Muhammad amin inoq''' (taxminan 1730—1790[[1730]]—[[1790]]. [[14-aprel|14.4]]) — [[Xiva xonliginixonligi]]ni [[idora]] qilgan [[qoʻngʻirot sulolasi]] asoschisi. Inoqlardan[[Inoqlar]]dan. M.Muhammad amin inoq [[1761]] yil [[inoq|inoklik]] lavozimiga koʻtarilgan. Turkmanlarning[[Turkmanlar]]ning [[yovmut]] va chovdur kabilalariga[[qabila|kabila]]lariga qarshi kurash olib borgan, lekin mu-vaffaqiyatsizlikka uchrab Buxoroga[[Buxoro]]ga, [[Doniyolbiy Otaliq|Doniyolbiy otaliq]] yoniga ketgan. Xorazmni[[Xorazm]]ni butunlay egallab olgan yovmutlar [[Xiva]] taxtiga[[taxt]]iga Gʻoyibxonning oʻgʻli Jahongirxonni koʻtarganlar. Uning davrida (1769—70[[1769]]—[[1770|70]]) [[5 (son)|besh]] [[qalʼa]] ([[Hazorasp]], [[Xonqa]], [[Urganch]], [[Kat]] va [[Shovot|Shohobod]])da [[ocharchilik]] va vabo tarqalib [[oʻzbeklar]] [[Orol dengizi|Orol]] va Buxoroga[[Buxoro]]ga ketganlar. 1770 yil M. Muhammad amin inoq Buxorodan qaytib kelib yovmutlarni Xorazmdan quvgʻin qilgan, Taxtga Abulxayrxonning[[Abulxayrxon (kichik juz)|Abulxayrxon]]ning oʻgʻli Boʻlakayxonni oʻtqazgan. M.Muhammad amin inoq xon avlodidan[[avlod]]idan boʻlmagani uchun taxtga qoʻgʻirchoq xonlarni oʻtqazib, hokimiyatni[[hokimiyat]]ni ular nomidan[[nom]]idan boshqara boshlagan. M.Muhammad amin inoq 20 yil mobaynida 13 marta Xiva xonini almashtirgan. Xorazmlik tarixchilar[[tarix]]chilar ([[Munis Xorazmiy|Munis]], [[Ogahiy]], [[Bayoniy]] va boshqalar) M.Muhammad amin inoq xususida ancha iliq fikr biddirganlar. M.Muhammad amin inoq davrida Xiva [[shahar|shahrida]] [[Muhammad Amin inoq madrasasi]] [[qurilish|qurildi]] ([[1765]]), shaharning [[Nodirshoh Afshor|Nodirshoh]] bosqinida vayron boʻlgan devori[[devor]]i va darvozalari[[darvoza]]lari qayta tiklandi (1785), Xivaning [[Jome masjidimasjid]]i [[qayta qurish|qayta qurilib]], uning yonida chiroyli [[minora]] qad koʻtargan ([[1789]]).
