Vikipediya

Tatariston Avtonom Sovet Sotsialistik Respublikasi: Versiyalar orasidagi farq

Tarixni interaktiv tarzda koʻrib chiqish
← Avvalgi tahrirKeyingi tahrir →
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
VizualVikimatn
Tahrir izohi yoʻq
Qator 1:
{{Maʼmuriy birlik
|Rang1 = {{Rang|SSSR}}
|Oʻzbekcha nomi = Tatariston MuxtorAvtonom Sovet Sotsialistik Respublikasi
|Asl nomi = Татарская Автономная Советская Социалистическая Республика,
{{lang-tt|Татарстан Автономияле Совет Социалистик Республикасы}}<ref name="bse">{{Из БСЭ|заглавие=Татарская Автономная Советская Социалистическая Республика}}</ref>
Qator 58:
|Xarita oʻlchami ае =
|Soat mintaqasi = [[MSK]]
|Qisqacha = TMSSRTASSR
|ISO =
|FIPS =
Qator 72:
{{Tatariston tarixi}}
 
'''Tatariston MuxtorAvtonom Sovet Sotsialistik Respublikasi''' ('''ТАССҖ''', '''Татарстан'''; {{lang-tt3|ﺗﺎﺗﺎﺭﺳﺗﺎن ﺋﺎۋﺗِوُﻧِوُﻣﻳﻪﻟئ ﺳِوُۋﺌﺖ ﺳِوُﺗﺳﻳﺎﻟﻳﺳﺗﻳﻙ ﺭﺌﺳﭘِوﺒﻟﻳﻜﺎﺳئِ}}, {{lang-tt2|Tatarstan Avtonomiäle Sovet Sotsialstik Cömhüriäte}}, {{lang-ru|Татарская Автономная Советская Социалистическая Республика}}) - [[Rossiya Sovet Federativ Sotsialistik Respublikasi]] tarkibida boʻlgan muxtoravtonom respublika.
 
== Geografiyasi ==
TMSSRTASSR hozirgi [[Tatariston]] hududida oʻrnashgan boʻlgan.
 
TMSSRTASSR tarkibida kirgan yerlar (%):
{| class="wikitable"
|<small>Inqilobdan oldingi maʼmuriy birligi↓/Yil→</small>
Qator 202:
1920-yilning martida [[Vladimir Lenin]] [[Moskva kremili]]da [[Borhan Mansurov]], [[Sexibgerey Seitgʻaliyev]] ham boshqalar bilan Tatariston respublikasi tashkil qilish masalasi toʻgʻrisida fikrlashganlar.
 
TMSSRTASSR [[Butun Rossiya markaziy boshqarma komiteti]] va RSFSR Xalq Komissarlar soveti qarori bilan [[1920]]-yilning [[27-may]]ida eʼlon etilgan.
 
1990-yilning [[30-avgust]]ida TMSSRTASSR Yuqori Sovet «Tataristonning davlatr suverniteti toʻgʻrisida» deklaratsiyasini qabul etdi va TMSSRTASSR nomini '''Tatariston Sovet Sotsialistik Respublikasi - Tatariston Respublikasi''' nomiga oʻzgartirdilar. 1991-yilning 24-mayinda RSFSR xalq deputatlari majlisida bu nomni qabul qildilar va RSFSR Asosiy qonuniga tegishli oʻzgartirishlarni kiritdilar<ref>http://constitution.garant.ru/history/ussr-rsfsr/1978/zakony/183124/</ref>.
 
== Idora-yer tuzilishi ==
Eng boshida TMSSRTASSR oʻn kantonga boʻlingan boʻlgan. [[Archa kantoni|Archa]], [[Boʻgelme kantoni|Boʻgelme]], [[Bua kantoni|Bua]], [[Layesh kantoni|Layesh]], [[Mamadish kantoni|Mamadish]], [[Minzele kantoni|Minzele]], [[Zoʻya kantoni|Zoʻya]], [[Ispas kantoni|Ispas]], [[Tetesh kantoni|Tetesh]] va [[Chistay kantoni|Chistay]]. 1921 yilda yana uch kanton ([[Allabuga kantoni|Allabuga]], [[Egerje kantoni|Egerje]] va [[Challi kantoni|Challi]]) tashkil etilgan.
 
1924-yildan kantonlarni yoʻqga chiqarish va rayonlar bilan almashtirish jarayoni boshlangan, bu 1930-yilning 23-iyulida tugatilgan.
 
1940-yillar oʻrtasiga qadar rayonlar soni orta boshlangan; masalan 1948-yilda TMSSRTASSR [[Tataristonning mʻamauriy-hududiy boʻlinishi (1948)|70 rayonga va 3 respublika qaramogʻidagi shaharga boʻlingan]]
 
1950-yillar boshida Tatarston ham Boshqird MSSRining viloyatlarga boʻlish rejasi turmushga oshirila boshlandi. [[1952]]-yilning [[8-may]]ida TMSSRTASSR ichida ikki viloyat ([[Qozon viloyati|Qozon]] va [[Chistay viloyati|Chistay]]) uyushtirilgan. [[1953]]-yilning [[21-fevral|21-fevralida]] [[Boʻgelme viloyati]] paydo boʻladi. Lekin [[Stalin]] oʻlimidan soʻng bu reja toʻxtatilgan ham 1953-yilning 30-aprelida barcha viloyatlar yoʻq qilindi.
 
Bundan soʻng ham 1963-yilga qadar rayonlarni kattalash jarayoni olib borilgan. 1963-yildan qaybir bitirilgan rayonlarning turgʻizilishi boshlandi.
Qator 224:
 
== Havola ==
* [http://www.vatantat.ru/page34718.htm 1920-yilning 27-mayidagi MuxtorAvtonom Tatariston Sotsialistik Sovet Respublikasi toʻgʻrisida Butun Rossiya Markaziy Boshqarma Komiteti va Xalq Komissarlari Sovet dekreti]
 
== Manbalar ==
Qator 233:
[[Turkum:RSFSR respublikalari]]
[[Turkum:Tatariston tarixi]]
[[Turkum:TMSSRTASSR]]
"https://uz.wikipedia.org/wiki/Tatariston_Avtonom_Sovet_Sotsialistik_Respublikasi" dan olindi