Qilichbozlik: Versiyalar orasidagi farq

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
Olaf Studt (munozara | hissa)
kTahrir izohi yoʻq
Qator 2:
 
== Rapira ==
uzunligiUzunligi-110 sm; ogʻirligi-500 g. Musobaqasida elektron, gavda va ko'krak qafasi yopuvchi nimchaga kiyiladi. Faqat unga sanchilgan ukol haqiqiy deyiladi va hisobga olinadi. Va yana ikkala ishtrokchilarda ham maxsus chirog'i yonsa unda faqat hujum (qilichbozlik tilida ataka)qilgan ishtrokchiniki hisoga olinadi. Ko'p holatlarda bahslar vaqt tugaguncha olib boriladi.
== Sablya ==
uzunligiUzunligi -105 sm; og'irligi-500 g. Musobaqasida gavdaning beldan yuqori qismiga.
== SHPAGAShpaga ==
Italyan tilidan olingan bolib.Bu sovuq quroldir. To'g'ri yassi yoki uchburchakli tutqili tig'. XVI asrda keng tarqalgan bo'lib u zodagonlarni ajratin tiruvchi quroli hisoblangan. Uzunligi-110 sm, og'irligi- 770 g,u eng og'ir qurol. Uning 135 millimetrli gardasi bilan ishtirokchi qolini yaxshi yopib turadi. Shpaga qirralaring kengligi 24 mmdan 3ta bo'ladi. Shpaganing uch qismida knopaga o'xshash murakkab tuzilishga ega moslama bor u agarda raqibga tegsa maxsus chiroq yonadi.Agarda u yerga, maxsus qilichbozlik yolagiga va shpaga gardasiga tegsa yon tomondagi kichik sariq chiroq yonadi va u hisonlanmaydi. Musobaqasida ishtrokchilar raqibining hohlagan joyiga oyog'idan to boshiga qadar sanchish(ukol) haqiqiy deb hisobga olinadi.Shpaga eng qiyin turdan bittasi hisoblanadi.Shpagada agarda ikkala ishtirokchini ham maxsus chirog'i bir vaqtda yonsa ikkala ishtirokchiga ham bal hisoblanadi.
== QILICHBOZLIKQilichbozlik YOYo'LAKLARIlaklari ==
Musobaqalar eni 2 m, uzunligi 18 m bo'lgan yoʻlaklarda o;tkaziladi
== QOIDALARIQoidalari ==
3 minnutdan 3 taym bo'ladi. Har bir taymdan so'ng tanaffus 1 minutdan bo'ladi.Musobaqning guruh(qilichbozlik tilida pulka)bahs 5 ochkoga qadar olib boriladi.Undan so'ng olimpia turidek ya'ni chiqarib yuborish turida bahs 15 ochkoga qadar olib boriladi. Davrada hisob teng boʻlib qolsa, qurʼa tashlanadi (prioritet) va qoʻshimcha belgilangan 1 min. Vaqt ichida birinchi sanchish(ukol) bergan sportchi gʻolib sanaladi. Agar tomonlar sanchish bera olmasa, gʻolib tashlangan qurʼaga koʻra aniqlanadi.
[[Tasvir:0408 USA Olympic fencing.jpg|thumbnail]]
== TARIXITarixi ==
Qadimdan kishilik jamiyati turmush tarzining bir qismi boʻlgan, sport turi sifatida esa 15—16-asrlardan Ispaniya va Italiyada shakllana boshlagan. 1517 yil italiyalik A.Marotssi Q. boʻyicha ilk oʻquv qoʻllanmasini yaratdi. 17-asr oxirlarida Fransiyada qoidalari ishlab chiqildi va musobaqalar oʻtkazildi. 1896 yildan Q. olimpiada oʻyinlari dasturiga kiritilgan.1937 yildan Q. boʻyicha jahon chempionati oʻtkazib kelinadi. Q. AQSH, Vengriya, Germaniya, Italiya, Polsha, Rossiya, Ruminiya, Fransiya, Xitoy kabi davlatlarda keng rivojlangan.
 
== Xalqaro Qilichbozlik Federatsiyasi ==
== XALQARO QILICHBOZLIK FEDERATSIYASI ==
1913-yil 29-noyabr Fransiyaning Parij shahrida Xalqaro Qilichbozlik federatsiyasi (FIE) tuzildi, unga birinchi bo'lib ta'sischi mamlakatlar Belgiya, Bogemiya(hozirgi nomi Chexiya), Buyuk Britaniya, Vengriya, Germaniya, Italiya, Niderlandiya, Norvegiya, Fransiya, Shvetsariya azo boladilar.Hozirda unaga 120 dan ortiq davlatlar azo .
== O'ZBEKISTONDAzbekistonda QILICHBOZLIKQilichbozlik ==
Oʻzbekistonda Qilichbozlik sport turi sifatida 20-asrning 50-yillaridan ommalashdi.O'zbekiston mustaqillika erishgandan so'ng azo boladi.''1998-yil 6-noyabrdan O'zbekiston Qilichbozlik Federatsiyasi Prizdenti etib OLIMPIYA O'yinlari kumush medal sohibi Ro'ziyev Sobirjon Sobitovich saylanadi.''. 1954 yildan Q. boʻyicha Oʻzbekiston chempionati oʻtkaziladi. Respublikada Q.ning rivojlanishida Kseniya tojiyeva, Iosif Markin, Dmitriy Itsenko, Poʻlat Abdurazzoqov, Igor Artishkin, Shavkat Turdiqulov kabi murabbiylar katta hissa qoʻshishdi. Sobir Roʻziyev, Aleksandr Paraxin, Vitaliy Logvin, Valeriy Zaxarevich, Svetlana Filimonova, Anisa Petrova, Baxtiyor Gʻaniyev, Dilorom Karimqulova singari qilichbozlar olimpiada oʻyinlari, jahon chempionati va boshqa nufuzli musobaqalarda sovrindor boʻlishgan. Hozirgi kunda Oʻzbekistondagi 13 ta Q.ka ixtisoslashgan bolalar-oʻsmirlar sport maktabi va toʻgaraklarda 46 nafar murabbiy qoʻl ostida 648 kishi (189 nafari ayol) Q. bilan shugʻullanadi (2005).
 
2014 yilda O'zbekiston tarixidagi qilichbozlik bo'yicha birinchi xalqaro hakam [[Aida Xasanova]] bo'ldi. Qurolning barcha uch turlari bo'yicha <sup>[[Aida Xasanova#cite%20note-4|[4]]][[Aida Xasanova#cite%20note-5|[5]]][[Aida Xasanova#cite%20note-6|[6]]]</sup>. Aida Xasanova Xalqaro Qilichbozlik Federatsiyasi (FIE) <sup>[[Aida Xasanova#cite%20note-7|[7]]]</sup> xalqaro chempionatlar va musobaqalar hakamidir <sup>[[Aida Xasanova#cite%20note-8|[8]]][[Aida Xasanova#cite%20note-9|[9]]][[Aida Xasanova#cite%20note-10|[10]]]</sup>.
 
Ad:. Tishler D. A., Bulochka K. T., Fextovaniye, M., 1967; Abdurasulova G. B., Siddikov M. E., Kniga trenerov po fextovaniyu, T., 1991.
== QILICHBOZLIKQilichbozlik OLIMPIYAOlimpiya O'YINLARIDAyinlarida ==
Qilichbozlik birinchi bo'lib birinchi yozgi olimpiya o'yinlaridanoq 1896-yil AFINA kiritilgan. Unda faqat erkaklar bahs olib borganlar. Undagi birinchi olmpiya g'oliblar Fransuz E.Gravelot va Grersiyalik Y.Georgiadis hisoblanadi.
== O'zbekiston chempionatlari ==
Bugungi kunda har yili mavsumning bishidan oxiriga qadar har xil yosh toifalarida O'zbekiston chempionatlari, O'zbekiston kuboklari va Xalqaro musobaqalar bo'lib o'tadi. Ulat kadet, yunior va senior yosh toifalari bo'yicha bellashishadi. Va munisiblar taqdirlanib terma jamoa safiga qo'shilishadi.