Izmir: Versiyalar orasidagi farq

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
qisqartmalarni toʻliqlash (v0.3)
kTahrir izohi yoʻq
 
Qator 1:
[[File:Atatürk Monument in İzmir.JPG|thumb|300px]]
'''Izmir''' (Turkiya turkchasida ''İzmir'') - [[Turkiya]]ning gʻarbidagi shahar, yirik port. Izmir elining maʼmuriy markazi. Egey dengizining Izmir qoʻltigʻi sohilida. Aholisi 2,018 mln. kishi (1995). I.Izmir mil. av. 2ming yillikda bunyod etilgan va Smirna (yun. Smirne) deb atalgan. 15-asrdan Usmonli turklar saltanati tarkibida. 18-asr oxiridan I.Izmir Turkiyaning iqtisodiy va madaniy markazlaridan biri. 1919 y.yil 15 mayda shaharni Gretsiya askarlari okkupatsiya qildi; 1922 y.yil 9 sent.dasentabrda ozod qilindi. Ikkinchi jahon urushidan keyin I. porti harbiy dengiz baza-siga aylantirildi. I.Izmir Turkiyaning eksport boʻyicha bi-rinchi, import boʻyicha (Istanbuldan keyin) 2-oʻrindagi porti. T.y.Temir yoʻl va shosse yoʻllar tugu-ni. Xalqaro ahami-yatga ega aeroport bor. Muhim q.qishloq x.xoʻjaligi r-niningrayonining (tamaki, paxta, uzum, zaytun, don yetishtiriladi) sanoat va savdo markazi. Toʻqimachilik, oziq-ovqat, tamaki, sement, oyna-keramika, yogʻochsozlik, mashina-sozlik, kemasozlik va b. korxonalari bor. I.Izmir atrofidan lignit, simob, asbest qazib chiqariladi. Shaharda har yili xalqaro yarmarka oʻtkaziladi. Un-tUniversitet, iqtisodiyot va savdo akademiyasi, konservatoriya, arxeologiya muzeyi bor. Qad. binolarning qoldiklari (maqbaralar, teatr, stadion va b.boshqalar) sakdangan. IZO... (yun. isos — bir xil, teng) — qoʻshma soʻz boʻlagi boʻlib, oʻzi qoʻshilgan soʻzga tenglik yoki turi, vazifasi jihatidan oʻxshashlik maʼnosi ifodasini beradi (mas, izomeriya, izotoplar).<ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref>
 
<center>
<gallery heights="90px" perrow="4 ">
FileFayl:Basmane Gar, Izmir.jpg|19-asr Bosmona Temir Yo'l Bekati (1876)
FileFayl:FaikSarikayaIzmirBorsa.jpg|Izmir fond birjasi binosi
FileFayl:Faik Sarikaya BUCA SIRINYER HIPODROMU 3.jpg|Bujo Shirinyer gipodromi.
FileFayl:N Duzen Izmir Etnografya Muzesi.jpg|Etnografiya muzeyi
FileFayl:Halil Rifat Pasha Mansion Izmir Turkey.jpg|Asansor yaqininda Xalil Rifat Pasha Saroyi
FileFayl:LohnerMansion Facade KarsiyakaIzmir.jpg|Izmir Qarshiyakada tarixiy bir uy
FileFayl:Karsiyaka Izmir SakizHouse.JPG|Izmir Qarshiyakada tarixiy bir uy
FileFayl:BornovaHouse IzmirTurkey EUnluBlogspot.jpg|Izmir Bo'rnovoda tarixiy bir uy
</gallery>
</center>