'''Mundigak''' - [[Qandahor]] [[shahar|shahri]] ([[Afgʻoniston]])dan 55 km shim.-gʻarbdagi [[eneolit]], [[jez davri|jez]] va ilk [[temir davrigadavri]]ga oid [[qarorgoh|qaror-goh]] [[qoldiq|qoldigʻi]]. [[Fransuzlar|Fransuz]] ekspeditsiyasi[[ekspeditsiya]]si tomonidan kavlangan (1951—58[[1951]]—[[1958|58]]). M.ning yuqori qatlamidan terrakotadan[[terrakota]]dan yasalgan haykalchalar[[haykal]]chalar va tosh muhrlar[[muhr (bosma shakl)|muhr]]lar, oʻrta qatlam (miloddan[[milod]]dan avvalgi 3ming yillik oʻrtalari) dan [[mis]] va jezdan[[jez]]dan yasalgan quyma idishlar, [[jamoa]] uchun moʻljallangan dafn xonalari topilgan. Quyi qatlamlardan (4ming yillik oxiri) oʻtroq [[aholi]] yashagan [[turar joy]] qoldiklari va [[kulolchilik]] charxida[[charx]]ida tayyorlangan [[gul (naqsh)|guldor]] [[sopol]] idishlar ([[Eron]] sopol idishlariga oʻxshash) topilgan. 3ming yillik oxiri va 2-ming yillik boshlarida mahalliy madaniyat gullab yashnagan. Hashamatli [[meʼmorlik|meʼmoriy]] [[yodgorlik]] ([[ehrom (bino)|eqrom]], mahalliy hukmdorning qaror-gohi) va tosh haykallar topilgan. To-pilmalardan M.da yashagan qabilalar[[qabila]]lar [[Shimol|Shim.]] [[Balujiston]] ([[Kvetta madaniyati]]), [[Oʻrta Osiyo]] (Qoratepa), Eron ([[Hisor madaniyati|Hisor]]) va [[Hindiston]] ([[Xarappa madaniyati|Harappa madaniyati]]) xalqlari[[xalq]]lari bilan madaniy aloqada[[aloqa]]da boʻlganligini koʻrsatadi. Miloddan avvalgi 2-ming yillikda M. inqirozga[[inqiroz]]ga uchragan (turar joylar kamaygan, sopol idishlar qoʻlda yasalgan).<ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref>
