Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
k Umidaka tahrirlari 178.233.24.152 versiyasiga qaytarildi
Teglar: Eski holiga qaytarish Mobil qurilma orqali Mobil sayt orqali
Qator 11:
== Etimologiyasi ==
[[Qadimgi yunon tili]]da ''atheos'' (ἄθεος, [[boʻlishsizlik qoʻshimchasi]] ἀ + θεός („xudo“)) „xudosiz“ maʼnosini anglatadi.
== Tarixi ==
TARIXI
''Ateizm'' atamasi 16-asrda [[Fransiya]]da kelib chiqqan boʻlsa-da, xudolarning mavjudligiga ishonch bildirmagan dunyoqarash va falsafiy oqimlar [[ibtidoiy jamiyat]] davrlarida ham boʻlgan. ''Xudo'', ''ruh'' tushunchalarini oʻylab topgan va jamiyatni bularga ishontirishga harakat qilgan [[shomon]]lar, afsungarlar va hk. din yaratuvchilarining oʻzlari bunga ishonmagan boʻlishlari mumkin.
Ateizm atamasi XVI asrda Frantsiyada paydo bo'lgan, ammo bugungi kunda ateist deb hisoblash mumkin bo'lgan g'oyalar Qadimgi Shumer, Qadimgi Misr, Ved tsivilizatsiyasi va Antik davrda mavjud bo'lgan [85] [86] [87].
Tarixiy hujjatlarda koʻrsatilgan ateistik qarashdagi falsafiy maktablar [[mil. av. 6 asr]]da [[Hindiston]]da paydo boʻla boshlagan.
 
Qadimgi Misr
Qadimgi Misrning ateistik qarashlari haqidagi ma'lumotlar, agar ular mavjud bo'lsa, noma'lum [85] [88]. Biroq, u erda paydo bo'lgan asarlar allaqachon dunyoning diniy qarashlarini tanqid qilgan [85]. Ulardan eng qadimgi [89] va eng taniqlii [85] bu O'rta Qirollikda yaratilgan (Haram qo'shig'i) (mil. Avv. 2100 [85]).
 
Erta hind dinlari va falsafiy maktablari
Ateistik maktablar ilk hinduizmda mavjud bo'lgan. Miloddan avvalgi VI asrda Hindistonda asos solingan Chorvakning materialistik va dinlarga qarshi falsafiy maktabi, ehtimol Hindistondagi eng kuchli ateistik falsafiy maktabdir. Hind falsafasining noaniqlik tizimi sifatida tasniflanadi va hinduizmning oltita pravoslav maktablarining bir qismi sifatida qaralmaydi, ammo hinduizmda materialistik harakat sifatida e'tiborga loyiqdir [86].
 
Chetterji va Datta Charvak falsafasi matnlari bizgacha etib kelmaganligini va bizning bu falsafa haqidagi g'oyamiz asosan boshqa maktablar tomonidan ularning g'oyalarini tanqid qilishga asoslangan [90].
 
Sankhiyaning hind falsafiy tizimi ko'pincha ateist deb hisoblanadi. Xudoni yagona ijodkor sifatida inkor etish Jaynizm va Buddizmda ham mavjud [91]. Shu bilan birga, ushbu din vakillarining o'zlari va ko'plab olimlar ularni ateist deb bilishmaydi va rus tilidagi adabiyotda odatda noizm deb tarjima qilingan nodemizm (92) [93] [94] atamasini ishlatishni afzal ko'rishadi.
 
== Ateistlar nufuzi ==
[[Tasvir:Europe belief in god upd.png|thumb|300px|Ovroʻpo mamlakatlaridagi xudoga ishonuvchi odamlar miqdori (foizlarda, 2005 yil).]]