Togʻli Qorabogʻ muxtor viloyati: Versiyalar orasidagi farq

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
Progint (munozara | hissa)
kTahrir izohi yoʻq
Qator 2:
[[File:Ani Location Artsakh en.gif|300px|right|thumb|Tarixan Kavkaz Albaniyasining (Arronning), Qorabogʻ xonligining, Ozarbayjon Xalq Jumhuriyatining, Ozarbayjon Sovet Respublikasining tarkibiy qismi boʻlgan. Hozirgi Ozarbayjon Respublikasining tarkibiy qismidir. Hozirga qadar atrof hududlari bilan birgalikda (jami 11 ming km²) Armaniston Respublikasining ishgʻoli ostidadir.<ref name="R16"/><ref name="R17"/><ref name="R18"/><ref name="R19"/>]]
[[File:Az-qa-kaart-en.png|300px|right|thumb|'''Togʻli Qorabogʻ''' — Ozarbayjon Respublikasining gʻarbiy viloyatidir. Armaniston qurolli kuchlari tomonidan ishgʻol etilgan.<ref name="R16"/><ref name="R17"/><ref name="R18"/><ref name="R19"/>]]
'''Togʻli Qorabogʻ''' — Zakavkazyedagi tarixiy hudud. 1923 y.yil Togʻli Qorabogʻ hududida Ozarbayjon tarkibidagi Togʻli Qorabogʻ Muxtor viloyati tashkil qilindi. Maydoni 4,4 ming km{{sup|2}}. Aholisi 194 ming kishi (1990 yillar oʻrtalari), asosan, armanlar va ozarbayjonlar, shuningdek, rus va boshqa millat vakillari xam yashaydi. Viloyatda 5 maʼmuriy tuman, 2 shahar va 7 giaharcha bor. Markazi — Xonkendi sh. Yirik shaharlardan Shusha sh. ham bor.
 
T. Q. asosan, Kichik Kavkazning jan.sharqiy qismida joylashgan. shahrida Murovdogʻ tizmasi (eng baland joyi 2725 m) bor. Shim.sharq va sharqi — tekislik. Foydali qazilmalari: polimetall rudalari, litografiya toshi, Islandiya shpati, marmar, grafit, asbest va boshqa Mineral suvli bulok koʻp. Hududining koʻp qismida iqlimi moʻʼtadil (qishi quruq), gʻarb va jan.gʻarbiy togʻli qismi salqin va sovuq (qishi quruq). Tekislik va oʻrtacha balandlikdagi togʻlarda yanvarning oʻrtacha trasitemperaturasi 3°dan —2°gacha; iyulniki tekislik va oʻrtacha balandlikdagi togʻlarda 20°—26° va baland togʻlarda 10°—14°. Yiliga tekislik va past togʻlarda 400-600&nbsp;mm, baland togʻlarda 900&nbsp;mm gacha yogʻin tushadi. Eng yirik daryolari — Terter, Xachinchay, Karkarchay (Kura havzasi), Kendelanchay, Ishxanchay (Arake) havzasi.
 
Tekislik va past togʻlarda kashtan tuprok, oʻrtacha balandlikdagi togʻlarda qoʻngʻir togʻ oʻrmon tuprogʻi bilan birga togʻ qora tuprogʻi uchraydi, undan yukorida togʻoʻtloqi tuproqlari bor. Tekisliklarda, asosan, shoʻra va shoʻra boshokdoshlar, togʻ etaklarida va past togʻlarda yarim kseforit buta changalzorlari, undan yuqorida keng bargli oʻrmonlar, subalp va alp oʻtloklari mavjud. Oʻrmon (dub, qora qayin, zarang) va butazorlar viloyat hududining 32 %ni egallaydi. Kaspiy ulari, bezoar echkisi, yelik, qoʻngʻir ayiq, jayra, alp zogʻchasi, togʻ qargʻasi, qizilquyruk, qoya kaltakesagi yashaydi.
Qator 288:
== Manbalar ==
<references>
<ref name="R1" >[http://demoscope.ru/weekly/ssp/ussr_mar_reg_70.php?reg=74&gor=3&Submit=OK Butun ittifoq aholisini roʻyxatdan oʻtkazish 1970 yil]</ref>
<ref name="R2" >[http://mediaforum.az/articles.php?lang=az&page=02&article_id=20101202031545899 „Togʻli Qorabogʻ Muxtor Viloyati“ Ozarbayjon SSR Oliy Kengashi Qonuni]</ref>
 
<ref name="R5R3" >http://www.azadqarabag.azerall.info/ts_gen/azl/meqale/2003/q-40.htm </ref>
<ref name="R2" >[http://mediaforum.az/articles.php?lang=az&page=02&article_id=20101202031545899 „Togʻli Qorabogʻ Muxtor Viloyati“ Ozarbayjon SSR Oliy Kengashi Qonuni]</ref>
<ref name="R4">Ozarbayjon Respublikasining Prezident Ishlari boʻyicha Prezident Kutubxonasi, Togʻli Qorabogʻ mojarosi, Boku — 2005</ref>
 
<ref name="R3R5" >http://www.azadqarabag.azerall.info/ts_gen/azl/meqale/2003/q-40.htm </ref>
<ref name="R6" >Johannes Rau: Der Berg-Karabach-Konflikt zwischen Armenien und Aserbaidschan, S. 89, Verlag Dr. Köster 2007, ISBN 978-3-89574-629-1</ref>
 
<ref name="R4R7" >Ozarbayjon Respublikasining Prezident Ishlari boʻyicha Prezident Kutubxonasi,[http://www.yap.org.az/az/index.php?rid=85 Togʻli Qorabogʻ mojarosi, Boku — 2005tarixi]</ref>
<ref name="R8" >{{cite book |last1=Yıldırım |first1=Dursun |last2=Özönder |first2=Cihat |date=1967 |title=18.yüzyılda Ermeni-Rus ilişkileri |location=Erivan |page=204-205}}
 
<ref name="R5" >http://www.azadqarabag.azerall.info/ts_gen/azl/meqale/2003/q-40.htm</ref>
 
<ref name="R6" >Johannes Rau: Der Berg-Karabach-Konflikt zwischen Armenien und Aserbaidschan, S. 89, Verlag Dr. Köster 2007, ISBN 978-3-89574-629-1</ref>
 
<ref name="R7" > [http://www.yap.org.az/az/index.php?rid=85 Togʻli Qorabogʻ tarixi ]</ref>
 
<ref name="R8" >{{cite book |last1=Yıldırım |first1=Dursun |last2=Özönder |first2=Cihat |date=1967 |title=18.yüzyılda Ermeni-Rus ilişkileri |location=Erivan |page=204-205}}
 
{{cite book |date=1991 |title=Karabağ Dosyası |location=Ankara |publisher=Türk kültürünü Araştırma Enstitüsü |page=84}}
</ref>
<ref name="R9" >http://www.qeribler.com/publ/8-1-0-145</ref>
 
<ref name="R12R10" >N. N. Şavrov, ''Novaya Ugroza Russkomu Delu v Zakavkazie'', St. Petersburg, 1911, s. 59-61.</ref>
<ref name="R9" >http://www.qeribler.com/publ/8-1-0-145</ref>
<ref name="R11" >Tadeusz Swietochowski, ''Müslüman Cemaatten Ulusal Kimliğe Rus Azerbaycanı 1905-1920'', İstanbul, Bağlam, 1988, s. 26.</ref>
 
<ref name="R10R12" >N. N. Şavrov, ''Novaya Ugroza Russkomu Delu v Zakavkazie'', St. Petersburg, 1911, s. 59-61.</ref>
<ref name="R13" >Tadeusz Swietochowski, ''Müslüman Cemaatten Ulusal Kimliğe Rus Azerbaycanı 1905-1920'', İstanbul, Bağlam, 1988, s. 26.</ref>
 
<ref name="R7R14" > [http://www.yapethno-kavkaz.orgnarod.azru/az/indexkarabax.php?rid=85html Togʻli Qorabogʻ tarixi ]</ref>
<ref name="R11" >Tadeusz Swietochowski, ''Müslüman Cemaatten Ulusal Kimliğe Rus Azerbaycanı 1905-1920'', İstanbul, Bağlam, 1988, s. 26.</ref>
<ref name="R15" >http://news.day.az/politics/248351.html</ref>
 
<ref name="R16" >[[:en:List_of_United_Nations_Security_Council_resolutions_on_the_Nagorno-Karabakh_conflict]]</ref>
<ref name="R12" >N. N. Şavrov, ''Novaya Ugroza Russkomu Delu v Zakavkazie'', St. Petersburg, 1911, s. 59-61.</ref>
<ref name="R17" >https://2001-2009.state.gov/p/eur/rls/or/13508.htm</ref>
 
<ref name="R18" >[[:en:Council_of_Europe_Parliamentary_Assembly_Resolution_1416_(2005)]]</ref>
<ref name="R13" >Tadeusz Swietochowski, ''Müslüman Cemaatten Ulusal Kimliğe Rus Azerbaycanı 1905-1920'', İstanbul, Bağlam, 1988, s. 26.</ref>
<ref name="R19" >http://www.un.org/ga/search/view_doc.asp?symbol=a%2Fres%2F62%2F243&referer=https%3A%2F%2Fen.wikipedia.org%2F&Lang=R</ref>
 
<ref name="R14" >[http://www.ethno-kavkaz.narod.ru/karabax.html Togʻli Qorabogʻ ]</ref>
 
<ref name="R15" >http://news.day.az/politics/248351.html</ref>
 
<ref name="R16" >[[:en:List_of_United_Nations_Security_Council_resolutions_on_the_Nagorno-Karabakh_conflict]]</ref>
 
<ref name="R17" >https://2001-2009.state.gov/p/eur/rls/or/13508.htm</ref>
 
<ref name="R18" >[[:en:Council_of_Europe_Parliamentary_Assembly_Resolution_1416_(2005)]]</ref>
 
<ref name="R19" >http://www.un.org/ga/search/view_doc.asp?symbol=a%2Fres%2F62%2F243&referer=https%3A%2F%2Fen.wikipedia.org%2F&Lang=R</ref>
</references>