Chimkent: Versiyalar orasidagi farq

| oʻzbekcha nomi = ChimkentShymkent <br /> [[qozoq tili|qoz.]] Шымкент

'''ChimkentShymkent''' ({{lang-kz|Шымкент}}) — [[Qozogʻiston|Qozogʻiston Respublikasi]] [[Janubiy Qozogʻiston viloyati]]dagi shahar, viloyat markazi (1932—62 yillarda Janubiy Qozogʻiston viloyati, 1962—64 yillarda Janubiy Qozogʻiston oʻlkasi, 1964—92 yillarda Chimkent viloyati markazi). Togʻ oldi tekisliklarida, Bodom va [[Sayram]] (Sirdaryo havzasi) daryolari oraligʻida. Jambul, Aris, Langar temir yoʻl yoʻnalishlarining chorrahasida joylashgan. Aholisi 672 416 kishi (2013). Qozogʻiston Respublikasidagi [[Almati]] va [[Astana]]dan keyingi uchinchi shahar, shahar hokimiyati energiya va suvni isteʼmol qilishini hisobga olgan holda, shahar aholisining soni taxminan millionga yaqin deb hisoblaydi. Shuningdek, ChimkentShymkent asosiy korxonalar, savdo va marifat markazi deb ham hisoblanadi.

ChimkentShymkent 11-asrda [[Xitoy]]dan [[Oʻrta Osiyo]] va [[Gʻarbiy Osiyo]]ga oʻtgan savdo yoʻli ("Ipak yoʻli") ustida vujudga kelgan. 16 asrdan 18- asr oxirigacha Qozoq xonligining tarkibiga kirgan. 19-asr boshidan [[Qoʻqon xonligi]] tasarrufida boʻlgan, [[1864-yil]] [[Rossiya]] bosib olgan va Rossiyaning Oʻrta Osiyodagi maʼmuriy va harbiy tayanch punktiga aylantirilgan. Shaharning sust rivojlanishiga temir yoʻldan uzoqligi ham taʼsir etgan. Faqat [[1915-yil]] Aris — ChimkentShymkent liniyasi shaharni [[Orenburg]] — [[Toshkent]] magistrali bilan bogʻladi. [[1924-yil]]gacha ChimkentShymkent [[Turkiston|Turkiston Respublikasi]] tarkibida. Oʻrta Osiyoda milliy chegaralanish oʻtkazilgandan keyin Sirdaryo gubernyasining maʼmuriy markazi, soʻng okrug markazi boʻlib Qozogʻiston Muxtor SSR tarkibiga kirdi.

ChimkentShymkent shahrining aholisi 2013-yilgi statistikaga koʻra 672 416 kishini tashkil qildi. Aholisi boʻyicha Respublikada uchinchi oʻrinda ([[Almati]] va [[Astana]]dan keyin). Aholining milliy tarkibi quyidagicha: [[qozoqlar]] 55,7 %, [[ruslar]] 15,7 %, [[oʻzbeklar]] 15 % , [[ozarbayjonlar]] 1,86 % , [[tatarlar]] 1,54 % , [[koreyslar]] 1,00 %, [[ukrainlar]] 0,54 % , [[turklar]] 0,51 % , va boshqalar<ref name="Этносы 2011">[http://www.stat.kz/publishing/DocLib4/2011/Демография/12_2010-Б-15-18-Г.rar Численность населения РК по отдельным этносам]</ref>.

| Joy_ot = ChimkentShymkent

Shahar sanoati mahalliy qishloq xoʻjaligi xom ashyolari va foydali qazilmalarni qayta ishlash negizida rivojlanmoqda. Yirik korxonalari Qoratov va Jungʻariya Olatovidagi konlar asosida ishlaydigan qoʻrgʻoshin zavodi, temirchilikpress uskunalari ishlab chiqaradigan, "Fosfor" (mineral oʻgʻitlar va boshqa ishlab chiqariladi), "ChimkentshinaShymkentshina" ishlab chiqarish birlashmalari, "Elektroapparat", neftni qayta ishlash, kimyofarmatsevtika, sement, gʻisht zavodlari va boshqalar ishlab turibdi. Yengil (paxta tozalash, qorakoʻl zdlari), oziq-ovqat (goʻsht kombinati, yogʻ ekstraksiya, sutkonserva, mevakonserva, pivo zavodlari) sanoati korxonalari faoliyat koʻrsatadi. 3 oliy oʻquv yurti, 3 teatr, oʻlkashunoslik muzeyi bor.

File:Philharmonic in the Shymkent1.jpg|Viloyat filarmoniyasi ChimkentdaShymkentda

File:The ark in Shymkent-city 2.jpg|ChimkentShymkent arkadasi

File:The traffic in Shymkent-city.jpg|ChimkentdaShymkentda probka

File:Traffic in the shymkent5.jpg|ChimkentdaShymkentda koʻcha harakati (час-пик)