Erkin kurash: Versiyalar orasidagi farq

|Nomi = Erkin kurash

|Asl nomi

|Mamlakat =

|Shtab-kvartirasi =

|Asos solingan joy = {{IRI}}

|Asoschi =

'''Erkin kurash''' - ({{lang-en|Freestyle wrestling}}, {{lang-fr|Lutte libre}}) yakkakurash sport turlaridan biri. Ikki sportchining bir nechta sport usullari orqali bajaradigan harakatlari orqali bahslashiladi. [[Yunon-rum kurashi]]dan farqli o'laroq bu sport turida sportchini oyoqlaridan ushlab usul qo'llash mumkun. Erkin kurash zamonaviy Olimpiada Oʻyinlari start olgan [[1896]]-yildan buyon dasturda boʻlib kelgan.

'''Erkin kurash''' — [[sport]] turi, ikki kishi (sportchi)ning belgilangan qoidalar asosida gʻoliblik uchun olishuvi. Erkin kurash musobaqalari diametri 9 m (yoki oʻlchami 12x12 m) sport maydonida oʻtkaziladi. Erkaklar 55, 60, 66, 74, 85, 97 va 120 kg , ayollar 48, 52, 57, 63, 70, 78 va 78 kg dan ziyod vazn toifalarida kurashadilar. Musobaqalashish vaqti 2 minutdan 3 davra, davralar orasidagi tanaffus 30 sekunddan. Erkin kurashda siltab tortish, qayirib va aylantirib tashlashga, oyoq qismidan ushlab usullar bajarishga ruxsat etiladi. Bajarilgan usullar 5 (sof gʻalaba), 4 (texnik ustunlik yoki chetlatish), 3, 1 ochko bilan baholanadi. Gʻolib toʻplagan ochkolariga koʻra aniqlanadi. Agar kurashchilardan biri 5 ochkoga mos usul bajarsa, 1, 2-davrada ketmaket gʻolib deb topilsa, raqibidan 6 ochko farq bilan oʻzib ketsa, shuningdek, hakamlar, murabbiylar va shifokorlar qaroriga koʻra ham olishuv muddatidan oldin toʻxtatiladi.

==Tarix==

Qadimdan koʻplab xalqlarning milliy kurash turlarida hozirgi Erkin kurashda qoʻllaniladigan usullar boʻlgan (qarang:[[Kurash]]). [[Yunoniston]]da oʻtkazilgan olimpiada oʻyinlari dasturiga miloddan avvalgi 708 yildan boshlab Erkin kurashga oʻxshash kurash musobaqasi kiritilgan. Erkin kurashning zamonaviy qoidalari 19-asrning 2-yarmida [[Buyuk Britaniya]]da ishlab chiqilgan. 1894 yilda [[AQSh]]ning [[SentLuis]] shahrida ilk yirik musobaqa tashkil qilingan. Erkin kurash musobaqalari 1904 yildan [[Olimpiada oʻyinlari|zamonaviy olimpiada oʻyinlari]] dasturidan oʻrin olgan. oʻyinlari va [[Yunon rum kurashi|yunonrum kurashi]] turlarini rivojlantirish maqsadida [[1912]]-yilda Xalqaro havaskor kurashchilar assotsiatsiyasi (FINA) tuzilgan, unga 154 davlat ([[Oʻzbekiston]] 1992-yildan) aʼzo. Erkin kurash boʻyicha 1951-yildan erkaklar, 1995-yildan ayollar oʻrtasida jahon chempionatlari oʻtkazib kelinadi.