Gulliverning sayohatlari: Versiyalar orasidagi farq

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
k 213.230.118.55 tahrirlari PlanespotterA320 versiyasiga qaytarildi
Teglar: Eski holiga qaytarish Mobil qurilma orqali Mobil sayt orqali
Tahrir izohi yoʻq
Qator 18:
| Lib =
}}
'''Gulliverning sayohatlari''' — -[[Jonathan JonatanSwift]] Sviftningtomonidan shohyozilgan asariasar. Bu roman satiriko-fantastik janrida yozilgan. Asarning to’liqtoʻliq nomi «Lemyuel„Lemyuel Gulliver­ning jahondagi bir necha olis mamlakatlarga awalo jarroh, keyinchalik esa bir necha kemalar kapitani sifatida qilgan sayohatlari»sayohatlari“ Roman 1726-1727 yillarda, [[London]]da birinchi marta nashr qilingan. Asar toʻrt qismdan iborat.
== Tavsif ==
Asarning birinchi qismida yozuvchi lilliputlarning oʻzini hammadan yuqori qoʻyishlari ustidan kuladi. Ikkinchi qismda, devqomat odamlar davlatida, nuqtai nazar oʻzgaradi.
=== Birinchi qism: Lilliputiyaga sayohat ===
[[Fayl:Gulliver in Liliput, Bremen.jpg|250x300 px|thumbnail|right|Gulliver Lilliputiyada, [[Bremen]]]]
[[Fayl:Ch 1 Gulliver Grandville 07.jpg|300x116 px|thumbnail|left|Gulliver lilliputlar tomonidan asirga olingan. Jan Granvil rasmi]]
Kema shifokori, Lemuel Gulliver, "Lilliputiya"„Lilliputiya“ davlatiga tushib qoladi. U yerda odamlardan oʻn ikki marta kichkina boʻlgan odamchalar yashaydi. Ular Gulliverni asirga oladilar. Keyinchalik u lilliputlarga itoat qilishga soʻz beradi va Lilliputiya shohi uni ozod qiladi.
Lilliputlar Gulliverni xushmuomalik bilan qabul qiladilar. Unga yashashga joy beradilar va ovqat bilan taʻminlabtaʼminlab turadilar. Uning kattaligi uchun, unga "Togʻ„Togʻ Odam"Odam“ ismini beradilar. Asta-sekin Gulliver davlat hayoti bilan tanishadi. Ularning hayoti, yevropaliklar hayotidan umuman boshqacha tuzilgan boʻladi. U Lilliputiyada ikki partiya mavjudligini va biri ikkinchisidan har xil balanlikdagi poshna kiyishi bilan farqlanishini bilib oladi. Ular orasida doim shavqatsiz baxslar kelib chiqaveradi. Oradan oz vaqt oʻtib ''Lilliputiya'' va ''Vlefusk'' davlatlari oʻrtasida jang boshlanadi. Urushga sabab, pishgan tuxumni qaysi tarafidan ( uchli tarafidanmi yoki tekis tarafidan ) sindirgan maʻqulroqligimaʼqulroqligi haqida baxs boʻladi. Gulliver ''Lilliputiya'' davlatining gʻalaba qozonishiga yordam beradi. ''Vlefusk'' qiroli Gulliverni oʻz davlatiga taklif qiladi. U taklifni qabul qiladi. Gulliver ''Lilliputiyaning'' qahramoni hisoblanadi, unga "nardak"„nardak“ unvoni ( mamlakatdagi eng baland unvon) beriladi. Lekin keyinchalik ''Lilliputiyada'' uning dushmanlari paydo boʻladi. Ular Gulliverni xiyonatlikda ayblaydilar. Gulliverni birinchi koʻr qilib, keyin ovqatini kamaytirib ochdan oʻldirmoqchi boʻladilar. Lekin Gulliverning doʻstlari uni vaqtida ogohlantiradilar va Gulliver ''Vlefuskga'' qochishga majbur boʻladi. U yerda qayiq topib oladi, uni taʻmirlayditaʼmirlaydi va ''Vlefuskni'' tark etadi. Yoʻlida kemani uchratadi va [[Angliyaga]] qaytib keladi. Gulliver uyiga kichkina qoʻychalar olib keladi.
 
=== Ikkinchi qism: Brobdingnegga sayohat ===
[[Fayl:The king of Brobdingnag and Gulliver.jpg|150x188,5 px|thumbnail|right|Devqomat odamlar qiroli va Gulliver]]
Gulliver devqomat odamlar davlatiga tushib qoladi. Uni, boʻyi 22 metr boʻlgan fermer topib oladi. Dev Gulliverni vatandoshlariga koʻrsatadi va shu orqali pul ishlaydi. Gulliver buni haqoratomuzlik deb biladi. Keyinchalik ''Brobdingnegning'' qirolichasi Gulliverni sotib oladi. Qirolicha unga oʻyinchoqdek munosabatda boʻladi. Gulliver uchun maxsus quti yasaladi. Sayohatlarda Gulliverni shu qutida olib yuradilar.
Kichik, lekin xavfli sarguzashtlar orasida u qirol bilan [[yevropa]] siyosatini mulohaza qiladi. Bu yerda, huddi I qismdagidek, jamiyat xulq-atvorlari satirik ravishda tanqidlanadi. Faqat ''lilliputlar'' niqobi ostida emas, qirolning nutqida.
Safarlarning birida, Gulliverning qutisini ulkan burgut olib ketadi va dengizga tashlab yuboradi. Gulliverni dengizchilar qutqaradilar va uyiga qaytaradilar.
=== Uchinchi qism: Laputa, Balnibarbi, Laggnegg, Glabbdobdrib va [[Yaponiya]]ga sayohat ===
[[Fayl:Laputa - Grandville.jpg|150x200 px|thumbnail|left|Gulliver va uchar orol - — Laputa]]
Gulliver ''Laputa'' nomli uchar orolga tushib qoladi. Bu orol Balnibarbi davlatining poytaxti. Gulliver davlatning qitʻaqitʼa qismiga tushadi. U yerda barcha ziyoli odamlar haddan tashqari matematika va musiqa bilan band boʻlganlari uchun, boshqa hech narsaga eʻtiboreʼtibor bermaydilar. QitʻadaQitʼada "projektorlar„projektorlar akademiyasi"akademiyasi“ mavjud. U yerda har xil ilmiy boʻlmagan, kulgili tashabbuslar hayotga tadbiq qilinadi. Davlat hokimiyati esa bularni qoʻllab quvvatlaydi. Shu sababli Davlatning rivoji past darajada boʻladi. Kitobning bu qismida, muallif yashagan vaqtda mavjud boʻlgan, chayqovchilikka asoslangan nazariyalarga oʻyuvchi satira mavjud. Gulliver, kemasi kelguncha, ''Glabbdobdribga'' sayohat qiladi. U yerda oʻlganlarning soyalarini chaqira oladigan afsungarlar bilan tanishadi va buyuk ilm arboblari bilan suxbat quradi. U oʻzining zamondoshlari va ajdodlarini taqqoslaydi.
Bundan keyin Gulliver ''Laggnegg'' davlatiga keladi. Bu yerda ''struldbrug''lar - — abadiy yashaydigan, oʻlmas odamlarni koʻradi. Ular doimiy, mazmunsiz, azob va kasalliklarga toʻla hayotga mahqum boʻladilar.
Hikoyaning ohirida Gulliver Yaponiyaga yoʻl oladi. [[Svift]] yashagan zamonda [[Yaponiya]] [[Yevropa]] uchun deyarli yopiq edi (yevropaliklardan faqat gollandiyaliklar [[Yaponiya]]ga kira olgan). U yerdan Gulliver vataniga qaytib ketadi.
=== Toʻrtinchi qism: Guigngnmlar davlatiga sayohat ===
[[File:Gulliver u Hvajninimů - Grandville.jpg|200x144,67 px|thumbnail|right|Gulliver va guigngnmlar]]
Gulliver aqlli va xushkor otlar - — guigngnmlar davlatiga tushib qoladi. Bu davlatda jirkanch yexular - — odamlar ham yashaydi. Yexularning xulq-atvorlari misolida odamlarning nuqsonlari koʻrsatilgan. Guigngnmlar Gulliverni yexularga oʻxshatadilar, lekin ularga qaraganda aqliy va maʻdaniymaʼdaniy rivoji balandroqligini taʻntaʼn oladilar. Hikoyaning ohirida Gulliver bu [[utopiya]]dan haydaladi va u [[Angliya]]ga, oʻz oilasiga qaytib keladi.
 
== Havolalar ==
{{Commons turkum|Gulliver's Travels}}
[http://adabiyot.uzedu.uz/uzb/print/jonatansvift.html kitobni online oʻqish]
* [http://www.communitywalk.com/gullivers_travels_map/map/1824819/ ''Gulliverning sayohatlari'' xaritasi]
 
[http://kitob.uz/view_data.php?id=2074 kitobni yuklab olish]
 
[http://www.ziyouz.com/index.php?option=com_remository&Itemid=57&func=fileinfo&id=1215 kinobni yuklab olish]