Oʻtkir Sultonov: Versiyalar orasidagi farq
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
Umarxon III (munozara | hissa) Tahrir izohi yoʻq |
Tahrir izohi yoʻq |
||
Qator 1:
{{Davlat arbobi
|ismi = Oʻtkir To'xtamurodovich Sultonov
|asl ismi = Ўткир Тўхтамуродович Султонов
|
|uzunlik =250px
|boshlanish davri = [[1995-yil]] [[21-may]]▼
|tasvir tavsifi =1997 yil mart oyida
|tugash davri = [[2003-yil]] [[11-dekabr]]gacha▼
|lavozimi = Bosh direktor<br>[[Toshkent aviatsiya ishlab chiqarish birlashmasi davlat aksiyadorlik jamiyati|"TAPOiCh" OAJ]]
|oʻtmishdoshi = [[Abdulhoshim Mutalov]]▼
|bayroq = Flag of Uzbekistan.svg
|vorisi = [[Shavkat Mirziyoyev]]▼
|bayroq2 = Airplane silhouette S.png
|prezident = [[Islom Karimov]] ▼
|vorisi = Rustam Abdurazzoqov
|lavozimi_3 = O'zbekiston Respublikasi Bosh vaziri Maslahatchisi
|bayroq_3 = Flag of Uzbekistan.svg
|bayroq2_3 = Emblem of Uzbekistan.svg
|boshlanish davri_3 = [[2006-yil]] [[9-noyabr]]
|tugash davri_3 = [[2010-yil]] [[1-sentyabr]]gacha
|oʻtmishdoshi_3 =
|vorisi_3 =
|lavozimi_4 = O'zbekiston Respublikasi Bosh vaziri o'rinbosari
|bayroq_4 = Flag of Uzbekistan.svg
|bayroq2_4 = Emblem of Uzbekistan.svg
|boshlanish davri_4 = [[2003-yil]] [[10-dekabr]]
|tugash davri_4 = [[2006-yil]] [[9-noyabr]]gacha
|oʻtmishdoshi_4 =
|vorisi_4 =
|prezident_4 = [[Islom Karimov]]
|premyer_4 = Shavkat Mirziyoyev
|tavallud sanasi = {{birth date|1939|7|14}}
|tavallud joyi = {{TavalludJoyi|Toshkent}}
Qator 16 ⟶ 38:
|dafn = [[Chigʻatoy qabristoni]]
}}
'''Oʻtkir Toʻxtamurodovich Sultonov''' ({{lang-uz|Ўткир Тўхтамуродович Султонов}}; [[14-iyul]] [[1939]]-yil, [[Toshkent]] — [[28-noyabr]] [[2015]]) — [[Oʻzbekiston Respublikasi]] davlat arbobi, [[Oʻzbekiston Respublikasi Bosh vaziri]] (1995-2003), [[MDH]] davlatlari Bosh vazirlari kengashi raisi (1998-2003).Sovet va o'zbek davlat arbobi, siyosiy va partiya arbobi. Ishchi, elektrotexnika muhandisi, texnika fanlari nomzodi.
== Biografiya ==
===Dastlabki yillar va ish faoliyati===
O'tkir Sultonov [[1939-yil]] [[14-iyul]]da [[Toshkent]]da tug'ilgan. 1963 yilda S. M. Kirov nomidagi Tomsk Politexnika institutini (hozirgi Milliy Tomsk Politexnika Universiteti) elektr muhandisi mutaxassisligi bo'yicha tugatgan. Shu yili u o'z faoliyatini Tomsk kesuvchi metallar zavodida elektr bo'yicha mutaxassis sifatida boshladi. 1964 yildan 1985 yilgacha u samolyot ishlab chiqarilgan V.P.Chkalov nomidagi Toshkent aviatsiya ishlab chiqarish birlashmasida (TAPOiCh) dastlab usta, keyin laboratoriya mudiri, qo'shma konstruktorlik byurosi rahbari, ishlab chiqarishni avtomatlashtirish va mexanizatsiyalash bo'limi boshlig'i, bosh muhandis o'rinbosari va bosh direktor o'rinbosari bo'lib ishlagan. TAPOiCHda u bir muddat shu korxonada ishlagan [[Islom Karimov]] bilan tanishadi. 1978-1979 yillarda u TAPOiCH ilmiy ishlab chiqarish birlashmasiningining xodimi sifatida [[Fransiya]]da xizmat safarida bo'lgan. 1985 yilda u "Sharq" IIChB bosh direktori etib tayinlanadi va 1991 yilgacha ushbu uyushma rahbari sifatida ishlaydi.
===Siyosiy faoliyati===
U O‘zbekiston SSR Oliy Kengashining xalq deputati edi. 1991 yilda O'zbekiston Respublikasi Tashqi savdo va tashqi aloqalar davlat qo'mitasining raisi etib tayinlandi. KPSS va uning respublika bo'limi - O'zbekiston Kommunistik partiyasi tugatilgandan so'ng, u partiyaning o'rnini bosgan yangi O'zbekiston Xalq Demokratik Partiyasining (XDP) hammuassislaridan biriga aylandi. U partiyaning tashkiliy qo'mitasiga kirgan va partiyaning markaziy kengashi a'zosi etib saylangan. Kommunistik Partiyaning markaziy kengashining birinchi rahbari respublika prezidenti Islom Karimov bo'lgan. 1992 yil fevral oyida O'tkir Sultonov O'zbekiston Respublikasining tashqi iqtisodiy aloqalar vaziri etib tayinlandi, keyinchalik o'sha yili parallel ravishda Bosh vazir Abdulxoshim Mutalovning o'rinbosari bo'ldi.
1995 yil 21 dekabrda O'zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining sessiyasida Bosh vazir Abdulxoshim Mutalov "boshqa ishga o'tishi munosabati bilan" o'z lavozimidan ozod qilindi va O'tkir Sultonov uning o'rniga Prezident Islom Karimov tomonidan O'zbekiston Respublikasining yangi (ikkinchi) Bosh vaziri sifatida taklif qilindi va shu sessiyada uning nomzodi tasdiqlandi.
2001 yil fevral oyida u Qirg'iziston Bosh vaziri [[Kurmanbek Bakiyev]] bilan "Qirg'iziston Respublikasi va O'zbekiston Respublikasi o'rtasidagi davlat chegarasini delimitatsiya qilishning huquqiy asoslarini hal qilish to'g'risida Memorandum"ni imzoladi.<ref>{{cite news | title=Рассекреченная Киргизия| publisher="Время новостей"| url=http://www.vremya.ru/2001/75/5/9296.html|author=Аркадий ДУБНОВ| date= 2001-04-26 | lang=}}</ref>
Shu bilan birga, 1998 yil may oyidan boshlab - [[MDH]] Hukumat rahbarlari kengashining raisi.
Xuddi shu kuni Islom Karimov yangi bosh vazirning mashinasozlik, qora va rangli metallurgiya, neft va gaz, geologiya, elektr energiyasi, kimyo sanoati, shuningdek, standartlashtirish va metrologiya, davlat va safarbarlik zaxiralarini nazorat qiluvchi o'rinbosari etib tayinlandi. 2005 yil 4 fevralda u yana shu lavozimga tasdiqlandi, ammo yoqilg'i-energetika sanoati, kimyo, qora va rangli metallurgiya, mashinasozlik masalalarini nazorat qilishni boshladi. 2006 yil noyabrgacha Bosh vazir o'rinbosari bo'lib ishlagan. 2006 yil noyabr oyida u Bosh vazirning maslahatchisi, shuningdek «V.P. Chkalov nomidagi Toshkent aviatsiya ishlab chiqarish birlashmasi» davlat aksiyadorlik kompaniyasi bosh direktori lavozimiga tayinlandi. 2010 yil sentyabrgacha Bosh vazirning maslahatchisi, 2011 yil 1 yanvargacha "TAPOICh" DAK direktori bo'lgan.
==Shaxsiy hayoti==
2011 yil yanvaridan nafaqaga chiqqan. Umrining so'nggi yillarida u og'ir kasal bo'lib, buyrak etishmovchiligidan aziyat chekdi. U 2015 yil 29-noyabrda 76 yoshida vafot etdi, ehtimol Toshkentning Chig'atoy qabristoniga dafn etilgan. Qizi va nabiralari bor. U o'z ona tilidan tashqari rus, ingliz va frantsuz tillarini yaxshi bilardi.
== Manbalar ==
| |||