Shimoliy Kavkaz: Versiyalar orasidagi farq
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
Albatros777 (munozara | hissa) |
Albatros777 (munozara | hissa) |
||
Qator 11:
== Tarixi ==
XVII asrning oʻrtalaridan boshlab turk ekspansiyasi sezilarli darajada oshdi. Biroq, Moskva Kavkaz xristianlariga jiddiy yordam bera olmadi. Rossiyaning Shimoliy Kavkazdagi siyosati faqat XVIII asr boshlarida, [[Pyotr I]] islohotlari davrida Usmonli imperiyasi muhim tarixiy dushman sifatida eʼtirof etilgandan keyingina faollashdi, unga qarshi kurashda [[Kavkaz]]ning strategik ahamiyati yaqqol namoyon boʻldi. Bu vaqtda Kaspiy mintaqasida oʻzini mustahkamlash istagi paydo boʻldi (Pyotr I ning forslarga yurishi). Xuddi shu davrda, XVIII asrning 30-40-yillari, [[Eron]]ning Kavkazdagi harbiy ishtiroki va siyosiy taʼsiri kuchayishni boshladi. [[1733-yil]]da u bilan boʻlgan urushda magʻlubiyatga uchragan Turkiya, Dogʻistonga boʻlgan daʼvolardan vaqtincha voz kechdi. Fors, 1734-1742-yillarda Nodir Shohning yurishlari natijasida yana Kavkazorti va Kaspiy sohillarini zabt etdi. Bunday sharoitda Dogʻiston hukmdorlari Sankt-Peterburgga bir nechta elchilarini yuborishdi, ammo ular samarasiz edi.
1735-1739-yillardagi rus-turk urushi katta kuchlarni talab qildi, ammo natijalar Rossiya uchun noqulay edi. Belgrad shartnomasiga koʻra, u Sultonni Cherkesiyaning homiysi va Kabardinning betarafligi deb tan oldi. Ikkinchi urush Adigiya dvoryanlari guruhlari oʻrtasida kurashning kuchayishiga olib keldi, ular orasida Qrim va Turkiya bilan yaqinlashishga intilganlar va ruslar yoʻnalishiga rioya qilganlar bor edi. Boshqa tomondan, XVIII asrning 40-50-yillarida Qrim va turklar vaqti-vaqti bilan Shimoliy-gʻarbiy Kavkazga bostirib kirib, cherkeslarni oʻz vassallariga aylantirmoqchi boʻlganlar, ammo urinishlar muvaffaqiyatsiz tugagan.
[[1792-yil]]da Zaporojye kazaklarini Kubanga koʻchirish boshlandi (dastlab 25 ming kishi), bu yerda [[1794-yil]]da Yekaterinodar shahri tashkil etilgan.
== Antropologiya ==
| |||