Devor: Versiyalar orasidagi farq

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
→‎Adabiyot: {{no iwiki}} andozasi oʻchirildi
k +
Qator 1:
'''Devor''' — 1) [[bino]], uyning[[uy]]ning tomini[[tom]]ini koʻtarib turuvchi yoki xonalarga[[xona]]larga ajratuvchi tik qismi. Bino va uylarda yuk tushuvchi (yaʼni tomni koʻtarib turuvchi) D.devorga va pardevor (yaʼni faqat xonalarni ajratib va toʻsib turuvchi)ga — pardevorga; ichki va tashqi D.largadevorlarga boʻlinadi. D.Devor pishitilgan loydan[[loy]]dan ([[paxsa]] D.devor), pishiq [[gʻisht]] va xom gʻishtdan (gʻishtin D.devor), [[tosh]], shlak-beton va temirbetondantemir-betondan (tosh D.devor) qilinishi, pardevor yaxlit [[gips]] plitalardan ham koʻtarilishi mumkin. Gʻishtin D.devor yarim, bir, bir yarim, ikki gʻishtli qilib teriladi. D.ningDevorning qalin va yupqa, yigʻma va yaxlit, terilgan va urilgan xillari boʻladi. Har qanday D.devor tashqari va ichkaridan har xil usulda (somon suvoq, sement suvoq, alebastr, ganch suvoq va b.boshqalar) suvab qoʻyiladi. D.devor koʻzli (deraza va eshik oʻrinlari tashlab ketilgan) va koʻzsiz (yoki yaxlit) boʻladi; 2) biror narsanarsaning (masoshqozonning, oshqozon, dvigateldvigatelnuing)ning atrofini oʻrab olgan yoki boʻlimlarga ajratgan qismi (mas, oshqozon devori, silindr devori); 3) biror yerni (masmasalan, hrvlini[[hovli]]ni), hududni oʻrab olgan yoki qismlarga ajratib turgan [[gʻov]], toʻsiq; paxsa, shox-shabba, taxta, temir-beton, gʻishtdan qilinishi mumkin; 4) [[qalʼa]], [[qoʻrgʻon]], [[shahar]] va shaqar (hatto biror [[davlat) ]]ni uraboʻrab, dushman hujumidan mudofaa qilish uchun quriladigan inshoot. MasMasalan, 15-XV asrda [[Toshkent]] bir necha darvozali keng paxsa D.devor bilan oʻralgan. 19-XIX asr oʻrtalarida Toshkent beklarbegisi[[beklarbegi]]si taʼmirlattirgan D.ningdevorning 12 darvozasi va 2 qofqasi[[qofqa]]si (oʻrtacha eshigi) boʻlgan. Mil. av. 4—3IV—II-asrlarda a.larda Xitoyda mudofaa devori bunyod etilgan (qarang[[Xitoy]]da [[Buyuk Xitoy devori]]). bunyod etilgan.
 
== Adabiyot ==
* [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
 
{{stub}}