Qirolning qaytishi: Versiyalar orasidagi farq

| muallif = [[J. R. R. Tolkien|J. R. R Tolkien]]

| tarjimon =

| seriya =

| nashriyot = [[George Allen & Unwin ]]

| oʻzbek_nashr_sanasi =

| betlari = 416 bet

| avvalgisi = * [[Uzuklar ittifoqi]]

* [[Ikki qal`a qal’a]]

| keyingisi =

| isbn = ISBN 978-0345339737

| Lib =

| Bosh muharrirlar =

'''Qirolning qaytishi''' ({{lang-en|The Return of the King}})— ingliz yozuvchisi JRR[[J. R. R. Tolkien]] qalamiga mansub "„[[Uzuklar hukmdori]]“ trilogiyasining uchinchi va yakuniy kitobi. Oldingilari „[[Uzuklar ittifoqi]]“ va ikki„[[Ikki qal`aqal’a]]“. Bu voqea Gondor qirolligidan boshlanadi u tez orada Lord Sauron tomonidan hujumga uchraydi.

*Elrond Celeborn , RivendellLoren lord

Gandalf va Pippin etib Minas Tirith ,shahriga poytaxtiborishadi. Gondor ko'tarib, tomonidan ishlab chiqilmoqda uning shahar, ustiga yaqin zararli hujum yangiliklar Sauron , Dark Robbi Mordor uchun, Denetora ,Ular Gondor ninghokimi xodimiDenetorni .urush Buhaqida yerda,ogohlantirishmoqchi Pippinedi (uninglekin qarziniDenetor to'lashoʻgʻli kabiBoramir xodimioʻlimini xizmateshitib kirsaularga Boromir , Denethor o'ldirdilar o'g'li va uning afzalquloq merosxo'ri)solmaydi. Qal'aningQal’a qo'riqchisiningqoʻriqchisining formasini kiyib olgan Pippin, Mordor kuchlari Minas Tiritga yaqinlashgan sari Denetor jinnilikka kirishganda urush boshlanishini kuzatmoqda. FaramirBoromirFaramir ukasi,akasi Boromir otryadining ayanchli qoldiqlari bilan kampaniyasidushmanga danqarshi qaytib unga ajratilgan va yaqinda umidsiz himoya davom topshiriladituradi. Osgiliath askarlariniqal`asini kelganboy orkbergacj .yaralangan Osgiliathola tez orada yiqilib tushadi va xavfli jarohatlangan FaramirMInas DenetorgaTirithga qaytariladiqaytadi. Davlat va o'limoʻlim arafasida turgan o'g'linioʻgʻlini yo'qotishyoʻqotish kabi ko'rinadigankoʻrinadigan bo'lsaboʻlsa, Denethor o'layotganoʻlayotgan Faramir bilan hayotni tugatish uchun dafn marosimini qurishni buyuradi. Minas Tirit Mordor qo'shinlariqoʻshinlari tomonidan to'liqtoʻliq o'raboʻrab olinganolinadi va qamal qilinganqilinadi.

Bu vaqtda Rohan, qiroli Theoden va uning Rohirrim armiyasi jangidaGondorga saqlabyordamga qolish rul chuqur ular Rohan himoya qaysi, Faramir ning kuchlari va buning uchun juda katta narxlari to'ladiotlanadi. Aragorn Isengardning palantir yordamida Sauron bilan bitta jangda g'alabagʻalaba qozonib, ko'pkoʻp yillar oldin xiyonat qilganidan keyin dunyodan yashiringan etaklar bag'ridabagʻrida, O'lganlarOʻlganlar Yo'llaridaYoʻllarida yashovchi qasamyodni unutgan arvohlar armiyasini topish uchun safarga chiqadi. Yordamida Legolas va Gimli va Reynjers bir guruh Arnorshimoldan (Grey Squad), u
bilan O'liklarning qo'shinini topishgatopishadi va ularni o'z tomoniga tortishga kirishadi. Aragornning imkonsiz tuyulgan topshiriq bilan ketishi bilan qirol Teoden Gondorga yordam berish uchun Rohan qo'shinlarini yig'adi. Merri , o'zining podshohi bilan urushga kirishni xohlar ekan, Teodendan bir necha bor qat'iy rad javobini oldi. Oxir-oqibat, Rohirrimdan biri bo'lgan ma'lum bir jangchi Dernxelm Merrini otiga mindiradi va u yashirincha janubga Rohanning qolgan qo'shinlari bilan ergashadi.

Mordor qo'shinlariqoʻshinlari, qo'rqinchliqoʻrqinchli Angmar podshosi boshchiligida , Minas Tirit darvozalarini muvaffaqiyatli sindirishdi, ammo o'zoʻz navbatida, Roxanga etib kelgan otliqlarning bosimiga dosh berolmaydilar. Jangga "qora„qora yelkan ostidagi qora flot"flot“ ham qo'shiladiqoʻshiladi. Mordorning kuchlari dastlab uni ko'rganlaridankoʻrganlaridan xursand bo'lishdiboʻlishdi, keyin kemalar ustida qirolning bayrog'inibayrogʻini ko'ribkoʻrib dahshatga tushishdi. Aragorn Umbar qaroqchilarini mag'lubmagʻlub etish uchun qasamyod qiluvchilarni ishlatishga muvaffaq bo'ldiboʻldi va bir vaqtlar kemalarda qul bo'lganboʻlgan Gondor aholisi Pelargir militsiyasi bilan birgalikda Mordor qo'shinlariqoʻshinlari bilan jangda qatnashish uchun qaytib ketishdi. Keyingi Pellenor maydonlaridagi jangda Ghost King Dernxelmning qo'ligaqoʻliga tushdi, u aslida Eowyn bo'libboʻlib chiqdi. - — Merri yordamida qirol Teodenning jiyani. Shunday qilib, qamal buzildi, ammo juda katta xarajatlarga olib keldi: Gondor va Roxanning ko'plabkoʻplab jangchilari, shu jumladan qirol Teoden qulab tushdi. Denethor Faramir bilan birga dafn marosimida ko'tariladikoʻtariladi, ammo Gandalf va Pippin keyinchalik Aragorn tomonidan davolangan Faramirni qutqara olishadi. Aragorn shuningdek Merri va Eowynni davolaydi, ular u bilan duel paytida Arvoh Shohdan azob chekishgan.

Sauron yangi hujum uchun lashkarini-yaratadi qayta oldin vaqt faqat bir masala ekanligini bilib, Gandalf va Aragorn, shunday qilib, ularni chalg'itadichalgʻitadi, qora darvozasi hujum bilan Mordor lashkarlari ta'sirigataʼsiriga qaror frodo va Sam erishish uchun bir imkoniyat bor tog'itogʻi Doom va halok Laylatul Ring Sauron Eye borish qiyin. ...… Jang boshlanadi, Pippin tomonidan o'ldirilganoʻldirilgan trolning tanasi unga tushadi va Pippin ulkan burgutlar kelganda hushidan ketadi.

Hozir Frodoning o'rnigaoʻrniga Qudratli Halqani ko'taribkoʻtarib yurgan Sem o'zoʻz xo'jayininixoʻjayinini Kirit Ungol dovonidagi qal'adagiqal’adagi orklar qo'lidagiqoʻlidagi qiynoqlar va o'limdanoʻlimdan qutqaradi . Ikki xobbit orklar guruhi tomonidan ushlanganda Mordorning xira cho'llarichoʻllari bo'ylabboʻylab harakatlanmoqda, ammo xobbitlar qochishga muvaffaq bo'lishdiboʻlishdi (ular ham ork zirhini kiyishga majbur). Gandalfning Sauronni Ringdan chalg'itishichalgʻitishi rejasi muvaffaqiyatli: Mordor deyarli bo'shboʻsh, qolgan barcha orklar mamlakatni G'arbGʻarb armiyasining hujumidan himoya qilish uchun chaqirilgan. Frodo va Sem, charchagan va xavfli sayohatdan so'ngsoʻng, oxir-oqibat Orodruin krateridagi Doom Riftga etib boradilar. Frodo uzukni Orodruinning oloviga uloqtirmoqchi bo'lganboʻlgan paytda, u Ring kuchiga bo'ysunadiboʻysunadi va uni yo'qyoʻq qilishdan bosh tortadi. O'shaOʻsha paytda Gollum edi, xobbitlarni yashirincha kuzatib borgan, Frodoga o'pdioʻpdi va uning barmog'inibarmogʻini tishladi. Gollum xazinasi qaytib kelganidan xursand bo'ladiboʻladi, lekin muvozanatini yo'qotadiyoʻqotadi va Ringni o'zioʻzi bilan olib, qaynab turgan lavaga tushadi. Halqa vayron qilingan, O'rtaOʻrta Yer Sauron hukmronligidan xalos bo'lganboʻlgan. Frodo va Semni Orodruindan uzoqlashtirgan ulkan burgutlar qutqaradi. Sauronning qulashi bilan uning qo'shinlariqoʻshinlari vahima ichida qochib ketishadi. Sauron bir lahzaga odamlar qo'shinlarigaqoʻshinlariga etib borishga urinayotgan ulkan soya ko'rinishidakoʻrinishida paydo bo'ldiboʻldi, ammo uning kuchi tugadi va soyani shamol olib ketdi. Sauron qo'mondonligiqoʻmondonligi ostida jang qilgan va taslim bo'lganboʻlgan odamlar kechiriladi va o'zoʻz yurtlariga tinchlik bilan qaytib kelishlariga ruxsat beriladi.

Aragorn Gondor taxtiga o'tiradioʻtiradi, uning taxtga o'tirishioʻtirishi Minas Tirit devorlarida sodir bo'ladiboʻladi; festival davomida barcha to'rttatoʻrtta sevimli mashg'ulotlarmashgʻulotlar Ring jangidagi xizmatlari uchun eng katta mukofotlarga sazovor bo'lishdiboʻlishdi. Sog'ayganSogʻaygan Faramir shahzodaning qadr-qimmatiga ko'tarilibkoʻtarilib, Itiliyanga egalik qiladi , qirol Elessar ham Gondor gubernatori sifatida o'zoʻz vakolatlarini tasdiqlaydi, shundan keyin Faramir malika Eovinga uylanadi. O'ziniOʻzini uylanadi Aragorn Arwen , qizi Elrond ning Rivendell . Bir qator xayrlashuvlardan so'ngsoʻng, sevimli mashg'ulotlarmashgʻulotlar uyga qaytib, Shireni xaroba va uning aholisi Lotto Sackville-Baggins (odatda "Lider"„Lider“ yoki "Boss"„Boss“ deb nomlanadi) tomonidan ezilgan, aslida Sharku deb nomlanuvchi soyali shaxs tomonidan boshqariladi .Sharki Shireni to'liqtoʻliq o'zoʻz qo'ligaqoʻliga o'tiboʻtib ketgan Isengard odamlari va yarim orklaridan foydalangan holda boshqaradi va ilgari Shirda bo'lmaganboʻlmagan sanoat korxonalarini qurish va o'tinoʻtin uchun o'rmonlarnioʻrmonlarni kesishni boshladi. Merri, Pippin, Frodo va Sem vaziyatni tuzatish uchun reja tuzadilar. Ular Hobbit isyon olib va jangda g'olibgʻolib Bywater , shunday qilib shirin ozod. Bag Endning ostonasida ular Sharkey bilan uchrashishadi, u yiqilgan sehrgar Saruman va uning xizmatkori Grima . Suiqasd urinishiga qaramay, Frodo uni o'ldirishgaoʻldirishga yo'lyoʻl qo'ymaydiqoʻymaydi va uni surgunga jo'natadijoʻnatadi. Mag'lubiyatgaMagʻlubiyatga uchraganidan keyin ham Saruman Grimani haqorat qiladi, u javoban egasining tomog'initomogʻini kesadi. Shundan so'ngsoʻng, qochib ketmoqchi bo'lganboʻlgan Grima xobbit kamonchilari tomonidan o'ldiriladioʻldiriladi.

Vaqt o'tishioʻtishi bilan Shire tiklanadi. Sarumanning qaroqchilari tomonidan kesilgan ko'plabkoʻplab daraxtlar yana ekilgan, vayron bo'lganboʻlgan binolar tiklangan va mamlakatga tinchlik keladi. Sem uzoq vaqtdan beri sevib yurgan Rozi Kotonga uylanadi. Merri va Pippin Backland va Takboro-ni katta farovonlikka olib boradi. Ammo Frodo Jodugar shohining xanjaridan, Shelobning zaharidan va Gollum tishlagan barmog'idanbarmogʻidan olgan jarohatlari og'rig'iniogʻrigʻini (so'zmasoʻzma-so'zsoʻz va majoziy ma'nodamaʼnoda) engib o'tolmaydioʻtolmaydi. Natijada, u Gandalf, Bilbo Baggins va ko'plabkoʻplab elflar bilan birga G'arbdagiGʻarbdagi Boysiz o'lkalargaoʻlkalarga jo'nabjoʻnab ketadi va shu bilan Uchinchi asrni tugatadi ...…. Sem, Merri va Pippin uylariga qaytishadi. Frodoning barcha mol-mulkiga merosxo'rmerosxoʻr Sem uyning ostonasida rafiqasi Rozi va qizi Elanor bilan uchrashib, kitobning so'nggisoʻnggi jumlasini aytadi: "Mana„Mana, men uydaman"uydaman“.