Turk xoqonligi: Versiyalar orasidagi farq
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
Tahrir izohi yoʻq |
|||
Qator 16:
'''Turk xoqonligi''' – [[Markaziy Osiyo]] mintaqasi va unga tutash bir necha oʻlkalarni oʻz ichiga olgan yirik saltanat (6—8-asrlar). Turk Xoqonligi ([[552]]—[[747]]) — [[Turkiylar]] tomonidan [[Yevrosiyoda]] yaratilgan ulkan imperiya. Ularga [[Ashina]] urugʻi boshchilik qilgan. Oʻzining eng ravnaq topgan davrida [[Oxota dengizi]]dan [[Qrim]] [[yarimorol]]igacha, [[Sibir]]dan [[Hindiston]]gacha boʻlgan yerlarni boshqargan.
Turk xoqonligiga doyr maʼlumotlar
== Tashkil topishi ==
[[Fayl:GökturksAD551-572.png|290px|left]]
6-asrning 2 yarmida Turk xoqonligi vujudga kelgunga qadar mintaqada 2 yirik davlat: [[Eftaliylar]] va Jujanlar davlati hukm surardi
Turk xoqonligining asoschilari boʻlmish turkiy [[Ashina]] qabilasi esa bu paytda Oltoy toglarining jan. yon bagʻirlarida istiqomat qilar va Jujanlar davlatiga tobe edi.
Jujanlar qoʻl ostidagi ashina turklari kuchayib 545 y. tele qabilalarini, 551 y. esa jujanlarni yengadilar. Shu tariqa ogʻaini Bumin va Istami 552 y. Turk xoqonligiga asos soladilar. Bumin oʻzini xoqon deb eʼlon qiladi (qarang [[Bumin]] xoqon, [[Istami xoqon]]). ▼
▲Jujanlar qoʻl ostidagi ashina turklari kuchayib 545 y. tele qabilalarini, 551 y. esa jujanlarni yengadilar. Shu tariqa ogʻaini [[Bumin]] va Istami 552 y. Turk xoqonligiga asos soladilar. Bumin oʻzini xoqon deb eʼlon qiladi (qarang [[Bumin]] xoqon, [[Istami xoqon]]).
555 yilga kelib, Markaziy Osiyoning shim.sharqidagi qabilalar, Uzok, Sharqdagi kidan (qoraxitoy), tatabi, shivey kabi manchjur va moʻgʻul qabilalari, Yenisey boʻyidagi turkiy qabilalar ham Turk xoqonligi qoʻshinlari tomonidan tobe etilib, 555 yildayoq Sharqiy Turkistonning katta qismi Turk xoqonligi koʻl ostiga oʻtadi.
| |||